Sự phát triển nhanh của lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ, lượng lao động tập trung ngày càng lớn là những yếu tố quan trọng đang tạo đà cho sự “chuyển mình” mạnh mẽ của huyện Phổ Yên. Tuy nhiên, sự phát triển mạnh mẽ này cũng đang tạo ra những áp lực không nhỏ về môi trường cho thị xã tương lai.
Hiện nay, lượng rác thải sinh hoạt phát sinh hằng ngày được thu gom trên địa bàn huyện Phổ Yên vào khoảng 40 tấn, nhiều gấp 1,5 lần so với 2 năm trước. Đó là chưa kể lượng rác người dân tự xử lý do họ chưa hợp đồng thu gom, vận chuyển với các đơn vị vệ sinh môi trường. Lượng rác thải công nghiệp hiện cũng rất lớn. Có thời điểm, khi thi công các nhà máy sản xuất tại Khu công nghiệp Yên Bình, một số nhà thầu đã đổ đất đá, bùn thải, tập kết rác thải công nghiệp không đúng quy định gây ô nhiểm môi trường, ảnh hưởng đến mỹ quan và cuộc sống của người dân. Trong khi đó, bãi rác tập trung của huyện (bãi rác Đồng Hầm có diện tích 9,3ha tại xã Minh Đức) chưa được cải tạo đáp ứng yêu cầu. Các đơn vị dịch vụ môi trường khi vận chuyển rác thải đến đây đã không thực hiện tốt quy trình xử lý, như đổ rác tùy tiện, không chôn lấp và phun thuốc khử trùng kịp thời. Theo ông Hoàng Văn Hùng, Chủ tịch UBND xã Minh Đức thì tình trạng ô nhiễm xung quanh bãi rác Đồng Hầm diễn ra trong thời gian khá dài, người dân và chính quyền xã đã không ít lần nêu ý kiến đề xuất với cơ quan chức năng.
Trước thực trạng này, thời gian gần đây huyện Phổ Yên đã thể hiện sự tích cực và quyết tâm cao trong công tác bảo vệ môi trường. Cụ thể là đầu năm 2014, huyện đã thành lập Ban Quản lý môi trường và đô thị. Sau khi được tạm giao quản lý bãi rác Đồng Hầm, Ban đã tích cực đầu tư cải tạo, đào đắp các hố chôn lấp, phun thuốc khử trùng đúng quy định, đồng thời thường xuyên giám sát và yêu cầu 2 đơn vị vận chuyển rác thải sinh hoạt đến đây (HTX Dịch vụ vệ sinh môi trường Trung Thành và HTX Môi trường Phổ Yên) đổ rác đúng vị trí. Ngoài ra, Ban cũng thường xuyên đôn đốc các HTX thu gom, vận chuyển rác thải kịp thời, không để rác tồn đọng.
Có sự đôn đốc của Ban Quản lý môi trường và đô thị Phổ Yên cùng với sự quan tâm, hỗ trợ của các cơ quan, địa phương liên quan nên các đơn vị làm dịch vụ môi trường tại huyện hoạt động ngày càng hiệu quả, phát huy vai trò rất tích cực trong công tác bảo vệ môi trường. Ông Nguyễn Ngọc Hiên, Giám đốc HTX Môi trường Phổ Yên cho biết: Chúng tôi đang hợp đồng thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt cho 8 xã, thị trấn của huyện với hàng nghìn khách hàng là các cơ quan, doanh nghiệp và hộ gia đình. Cùng với sự phát triển công nghiệp và quá trình đô thị hóa, lượng rác thải mỗi ngày lại nhiều thêm nhưng chúng tôi vẫn đảm bảo thu gom, vận chuyển kịp thời bằng việc tăng thời gian và nâng cao tinh thần trách nhiệm của người lao động. HTX đã được huyện cấp 1 xe vận chuyển rác chuyên dụng và kinh phí sửa chữa thường xuyên; Chi cục Bảo vệ môi trường tỉnh hỗ trợ 40 xe đẩy rác.
Công tác bảo vệ môi trường cũng đã được chính quyền cấp xã coi trọng hơn và đang cho thấy những chuyển biến tích cực, điển hình nhất là tại xã Tân Hương (địa phương đã đạt tiêu chí môi trường vào cuối năm 2014). Năm ngoái, xã được một dự án tài trợ xây dựng 44 bể chứa rác thải sinh hoạt tại 23 xóm, tuy nhiên ông Nguyễn Tiến Dân, Chủ tịch UBND xã Tân Hương cho rằng, điểm mấu chốt vẫn là ý thức chấp hành của người dân đã tốt lên thông qua việc được tuyên truyền và tự giám sát lẫn nhau. Hiện nay, đại đa số người dân trong xã đã tự giác gom rác thải rồi bỏ vào các bể chứa, không còn vứt rác bừa bãi ra những khu vực công cộng như trước, nộp phí môi trường đầy đủ. Cuối năm ngoái, xã đã vận động và tạo điều kiện để các sáng lập viên thành lập HTX Môi trường Tân Hương, đơn vị đang hoạt động khá hiệu quả, đảm đương tốt việc thu gom, vận chuyển rác thải…
Ngoài HTX Môi trường Tân Hương thì trên địa bàn huyện Phổ Yên cũng có một số đơn vị kinh tế tập thể mới thành lập (HTX, tổ hợp tác) và tham gia làm dịch vụ vệ sinh môi trường. Mới đây, đã có một doanh nghiệp được cấp phép và bắt đầu triển khai dự án xử lý rác thải quy mô khá lớn tại xã Minh Đức. Đó là những tín hiệu đáng mừng cho việc “hóa giải” áp lực đang ngày càng gia tăng trong công tác bảo vệ môi trường của huyện Phổ Yên. Tuy nhiên, như ý kiến của ông Nguyễn Tiến Dân, ý thức chấp hành của người dân vẫn là mấu chốt nên công tác tuyên truyền cần được các cấp, ngành của huyện coi trọng hơn nữa.
Riêng đối với việc xử lý tình trạng đổ trộm đất, đá và rác thải công nghiệp, huyện Phổ Yên đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm; đề nghị và phối hợp với Công ty Samsung Thái Nguyên yêu cầu các nhà thầu tuân thủ nghiêm quy định về việc che chắn xe tải chở vật liệu, thường xuyên tưới nước cung đường vận chuyển; bố trí một số nơi để các nhà thầu đổ chất thải trong quá trình thi cônng...