Cần sớm giải quyết kiến nghị của người dân xóm Nhà Máy, thị trấn Quân Chu

Vừa qua Báo Thái Nguyên đã tiếp nhận đơn phản ánh của một số hộ dân xóm Nhà máy, thị trấn Quân Chu (Đại Từ) về việc: “Ông Lê Chí Thanh, Chủ tịch UBND dân thị trấn (TT) Quân Chu đã lạm dụng chức vụ quyền hạn san ủi đất rừng 327 do Xí nghiệp chè Quân Chu giao khoán cho gia đình ông Thanh với diện tích 1.600 m2.

Bên cạnh đó ông Lê Chí Thanh còn lấy đất san ủi bán cho ông Hưng (thuộc xóm Nhà máy) để đổ xuống dòng suối lấy mặt bằng, ban đầu thì trồng cây, năm 2014 tiếp tục xây nhà làm thay đổi dòng chảy và ô nhiễm môi trường, gây bức xúc cho bà con”. 

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết: Trước tháng 1-2015, một công dân của xóm Nhà Máy cũng có đơn tố cáo lên huyện Đại Từ cùng với nội dung trên. Cơ quan chức năng của huyện đã vào cuộc và có báo cáo kết quả kiểm tra như sau: diện tích đang làm nhà xưởng và nhà ở theo ông Thanh cho biết là do bố vợ ông (là Phan Quang Hãng) khai phá từ năm 1973. Năm 1978, Nhà nước làm đường đã chia đôi diện tích của gia đình ông Hãng. Năm 1990, ông Hãng cho vợ chồng ông Thanh làm nhà ở (đối diện với đất nhà ông Hãng). Năm 1995, Xí nghiệp chè Quân Chu cho ông Thanh trồng rừng theo chương trình 327 (tại Hợp đồng số 19/4/95 ngày 16-8-1995), diện tích này giáp với diện tích ông Hãng cho vợ chồng ông Thanh. Năm 2006, ông Thanh kê khai cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) ở trên diện tích đất của bố, mẹ vợ cho và đất của nông trường chè giao năm 1995 là 375m2. Năm 2014, ông Thanh đề nghị cấp đổi quyền sử dụng diện tích đất ở đã cấp trên (nhưng diện tích cấp đổi là 405m2). Năm 2010, sau khi khai thác cây trên diện tích đất trồng rừng do nông trường giao, ông Thanh san mặt bằng cho phẳng để tiếp tục trồng cây. Năm 2012, ông Thanh cho em trai mượn làm nhà xưởng để đóng gạch bi.” Tuy nhiên, ngày 8-1-2015, công dân này lại xin rút đơn tố cáo nên cơ quan chức năng của huyện đã kiến nghị với Chủ tịch UBND huyện không thụ lý giải quyết nội dung tố cáo và giao cho các phòng chuyên môn của huyện kiểm tra, xác minh việc sử dụng đất của lãnh đạo thị trấn Quân Chu. Tháng 4-2015, cơ quan Thanh tra huyện lại nhận được đơn tố cáo của một số hộ dân xóm Nhà Máy, TT Quân Chu. Hiện, Thanh tra huyện đang giải quyết theo trình tự chưa đưa ra kết luận gì.

Qua xem xét thực tế tại mảnh đất mà người dân cho rằng ông Thanh đã san ủi đất trồng rừng  327 chúng tôi thấy: Quả thực, trên diện tích đất này ông Thanh đã san ủi mặt bằng, đất còn bỏ trống, để cỏ mọc; sát đường 261 là 2 căn nhà của bố đẻ và em trai ông Thanh và một nhà xưởng. Anh Phan Đình Nhất và một số hộ dân trong xóm rất bức xúc nói với chúng tôi: Trước đây, còn có một con đường dân sinh đi cạnh mảnh đất của ông Thanh, nay ông Thanh cũng san ủi đi và lấn chiếm cả con đường này. Toàn bộ diện tích đất của gia đình ông Thanh, kể cả đất thổ cư ông Thanh đã làm nhà đều là đất trồng chè của Xí nghiệp chè Quân Chu đã có từ những năm 60 của thế kỷ trước. Năm 1995, do chè già cỗi, Xí nghiệp chè đã giao khoán cho chúng tôi, trong đó có nhà ông Thanh được phép chuyển sang trồng rừng  327 (theo Hợp đồng đã nêu trên). Sau đó ông Thanh có trồng cây và đã thu hoạch từ năm 2010 rồi cho san phẳng để trống từ đó đến nay. Năm 2006, ông Thanh tự kê khai là đất khai phá để được cấp GCNQSDĐ thổ cư và làm nhà là không đúng. Tuy nhiên, người dân bức xúc ở chỗ: ông Thanh là Chủ tịch Thị trấn làm nhà thì được, còn người dân làm nhà thì ông lại cấm đoán. Đây là vấn đề chúng tôi rất mong các cơ quan chức năng vào cuộc để trả lời rõ cho người dân?”. Ông Hà Văn Hường, ở xóm 4, thị trấn Quân Chu cho biết thêm: “Tôi thấy ông Thanh san đất trồng rừng 327 được nên năm 2011 tôi cũng múc đất tại lô 13 thuộc đất rừng 327 cho phẳng để lấy đất làm nhà. Khi đang tập kết vật liệu và xây công trình phụ thì ông Thanh cho trưởng xóm xuống nói đây là khu quy hoạch không được xây dựng nên tôi đành phải mua đất lấp lại trồng chè tiếp, nay đã thu hoạch được 3 năm”. 

Về việc ông Lê Chí Thanh bán đất cho ông Ngô Xuân Hưng đổ xuống suối Quân Chu làm thay đổi dòng chảy; gây ô nhiễm môi trường; thiệt hại cho hoa màu cho các hộ dân gần khu vực suối. Ngày 25-5-2015, ông Hoàng Minh Ánh, xóm 4, TT Quân Chu cũng có đơn phản ánh với nội dung trên đến Báo Thái Nguyên.

Qua quan sát của chúng tôi thì: Con suối một nửa trơ trụi toàn sỏi đá; chỉ còn một dòng chảy nhỏ lệch về phía tay trái. Mố cầu thứ 3 (cây cầu xi măng được một cơ quan của tỉnh tài trợ xây dựng bắc qua suối rẽ từ đường 261 vào xóm An Thái, xã Quân Chu) bị sói lở. Căn nhà của ông Hưng được xây dựng trên nền đất mượn nằm cạnh suối. Ông Triệu Tiến Lý, người dân xóm An Thái, xã Quân Chu nói: “Từ khi ông Hưng và một số hộ dân khác đổ đất làm nhà chiếm một phần con suối làm cho dòng chảy bị nắn sang bên trái (trước đây nước chảy cả hai bên). Mùa lũ năm 2014, một số hộ gia đình ở xóm An Thái bị ngập lụt nặng. Ví dụ như: gia đình ông Hồ Phi Thái, xóm Nhà Máy bị nước lũ cuốn làm sạt lở mất gần 3 sào chè; nhà  ông Nguyễn Mạnh Thuận, xóm An Thái bị mất 1/3 sào chè; nhà ông Tạ Văn Vượng, xóm Nhà Máy, bị nước cuốn trôi chỉ còn trơ lại những gốc chè. Nếu cứ đà này, chỉ cần vài mùa lũ thì nguy cơ mất cây cầu là không tránh khỏi”. Người dân ở đây cho rằng: Việc ông Hưng đổ đất và làm nhà trái phép đều liên quan đến ông Thanh nên người dân mới bức xúc. Ông Thanh là Chủ tịch UBND thị trấn nên biết việc đổ đất xuống suối; việc làm nhà không có GCNQSĐ, không có giấy phép là sai với quy định, nhưng vẫn bán đất cho ông Hưng đổ xuống suối; làm ngơ cho Hưng làm nhà.

 Ông Lưu Kim Quy, Trưởng xóm Nhà máy cho biết: Việc ông Thanh san đất  trồng rừng 327, xây nhà, làm nhà xưởng sản xuất làm cho nhiều người dân ở đây rất bức xúc. Nhất là việc ông Hưng đổ đất lấp suối, xây nhà trái phép, chúng tôi đã có ý kiến trong vài cuộc họp, xóm, xã nhưng lãnh đạo xã không có ý kiến gì”. Theo khoản 5, Điều 9, Luật Tài nguyên nước quy định về các hành vi bị nghiêm cấm, trong đó nêu rõ: cấm xây dựng nhà cửa, vật kiến trúc, công trình và các hoạt động khác trong hành lang bảo vệ nguồn nước gây sạt, lở bờ sông, suối, kênh, rạch, hồ chứa hoặc gây ảnh hưởng nghiêm trọng, uy hiếp đến sự ổn định, an toàn của sông, suối, kênh, rạch, hồ chứa”. 

Để tìm hiểu thêm vấn đề, chúng tôi đã làm việc với ông Trương Văn Ánh, Bí thư Đảng ủy TT Quân Chu, được biết thêm một tình tiết mới: Mặc dù thị trấn có quyết định thành lập từ những năm 90 của Thế kỷ trước, song đến nay vẫn chưa được bàn giao đất để quản lý, nên ảnh hưởng rất lớn đến việc quản lý đất đai trên địa bàn. Sự việc trở lên phức tạp hơn là do tháng 11- 2014, thị trấn được phê duyệt quy hoạch chung xây dựng Trung tâm thương mại TT Quân Chu đến năm 2025, một số hộ dân đã xây nhà trong đất quy hoạch tại Xóm 4, nên thị trấn có biên bản đình chỉ không được xây dựng. Từ đó, các hộ dân không đồng tình và khiếu kiện cho rằng ông Lê Chí Thanh, là Chủ tịch UBND thị trấn làm nhà cho bố đẻ và em trai thì được còn người dân thì không cho phép (vì đất của ông Thanh cũng nằm trong quy hoạch). Song thực tế, trước khi có quy hoạch Trung thương mại, không riêng ông Thanh mà còn có nhiều hộ dân khác xây dựng nhà thì vẫn được; chỉ sau khi có quy hoạch rồi thì người dân không được phép làm nhà nữa.

Tuy nhiên, ông Vũ Đức Tòng, xóm Nhà Máy lại cho biết: “Quy hoạch được công bố từ tháng 11-2014, còn tôi và một số hộ dân đã làm nhà từ tháng 8-2014, như vậy vẫn ở thời điểm trước khi công bố quy hoạch”. Còn ông Phan Văn Nhất, người dân xóm Nhà máy bức xúc: “ Năm 1995, bố mẹ tôi là công nhân của Xí nghiệp chè Quân Chu có mua đất thổ cư tại xóm 4 với diện tích 300 m2, bám mặt đường 261. Do điều kiện khó khăn nên tháng 10-2014 tôi có xây dựng một căn nhà với diện tích 50m2, tường gạch, lợp fibro xi măng. Nhưng trong suốt quá trình xây dựng từ khi san đường, tập kết vật liệu đến khi hoàn thiện không có cá nhân hay tổ chức nào có trách nhiệm đến nhắc nhở, mặc dù Chủ tịch UBND, Bí thư Đảng ủy và các công chức của thị trấn vẫn đi, lại qua đây hàng ngày. Đến khi gia đình tôi và một số gia đình khác xây dựng xong thì chính quyền lại cho người đến lập biên bản và nói rằng đây là khu quy hoạch không được xây dựng. Chúng tôi cũng chấp hành từ đó đến nay không xây dựng gì thêm nữa. Song chúng tôi rất bức xúc vì không được nhắc nhở trước khi làm, để khi làm nhà xong thì bắt dừng đã gây thiệt hại lớn cho chúng tôi”. Sự việc ai đúng, ai sai vẫn chưa được giải quyết.    

Từ những sự việc mà người dân xóm Nhà Máy, TT Quân Chu khiếu nại, tố cáo  đang rất cần sự vào cuộc tích cực và sớm nhất của các ngành chức năng, các cấp chính quyền huyện Đại Từ  để giải quyết kiến nghị của người dân.