Vì sao nhiều hộ dân xóm Cẩm 2 chưa được cấp sổ đỏ?

Mặc dù đã xây nhà và ở ổn định hơn 20 năm nay nhưng do không lưu giữ được giấy tờ chứng minh đã nộp tiền sử dụng đất, nên nhiều hộ dân ở xóm Cẩm 2, xã Phục Linh (Đại Từ) vẫn chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ), hay còn gọi là sổ đỏ.

Lãnh đạo UBND xã Phục Linh gặp gỡ, trao đổi với một số hộ dân chưa được cấp GCNQSD đất ở xóm Cẩm 2.

Năm 1994, Mỏ than Phấn Mễ thực hiện đền bù giải phóng mặt bằng diện tích đất ở và đất nông nghiệp của một số hộ dân thuộc xóm Cẩm 2, Cẩm 3, xã Phục Linh để khai thác than. Để giải quyết nhu cầu về đất ở cho các hộ dân thuộc thuộc diện phải giải phóng mặt bằng, UBND xã Phục Linh đã thực hiện quy hoạch khu dân cư xóm Cẩm 2 để bán cho các hộ dân này, với tổng số 53 lô đất. Các lô đất có diện tích không giống nhau, đa số có chiều rộng bám mặt đường từ 5,0m đến 5,5m, chiều sâu từ 15m đến 23m.

Có 40 hộ dân đã đăng ký mua 52 lô, còn 1 lô chưa xác định được chủ sử dụng. Đến nay, 43 lô đã được người dân xây dựng công trình trên đất.

Tuy nhiên, thời điểm thực hiện quy hoạch khu dân cư xóm Cẩm 2, xã Phục Linh không có bản đồ quy hoạch cụ thể mà chỉ có bản đồ vẽ tay (không được cấp có thẩm quyền phê duyệt) để làm căn cứ chia lô. Sau đó, bản đồ này bị thất lạc. Đến năm 1999, UBND xã đã tự kẻ vẽ theo hiện trạng sử dụng đất của khu dân cư (nhưng không ký phê duyệt) và lưu lại đến nay.

Về mức giá bán các lô đất dao động từ 3,5 đến 6 triệu đồng/lô, tùy từng vị trí. Khi các hộ dân nộp tiền mua quyền sử dụng đất, một số hộ có phiếu thu, một số hộ nộp trực tiếp cho cán bộ địa chính ghi vào sổ và giấy biên nhận thu tiền, có trường hợp lại đổi ruộng, đổi công san gạt mặt bằng…

Mặt khác, công tác lưu trữ của các hộ dân và cán bộ xã không tốt, nên nhiều hộ không còn giấy tờ chứng minh đã nộp tiền. Sau nhiều năm, đến nay, chỉ có 16 hộ còn giữ được phiếu thu tiền của 25 lô đất, số còn lại không chứng minh được bà con đã nộp tiền. Các phiếu thu thể hiện nội dung là nộp tiền mua đất khu quy hoạch xóm Cẩm 2 hoặc thu tiền tạm ứng mua đất.

Căn cứ vào các phiếu thu còn giữ được, tổng số tiền các hộ dân đã nộp cho UBND xã Phục Linh là trên 80 triệu đồng, đóng làm 2 giai đoạn: năm 1994 và 1995 gồm 17 phiếu với tổng số tiền trên 40,7 triệu đồng; từ năm 2004 đến 2005 gồm 7 phiếu thu là bản gốc, với tổng số tiền khoảng 50 triệu đồng.

Sau khi thu tiền của các hộ dân, UBND xã Phục Linh đã giao đất cho các hộ sử dụng tại thực địa nhưng không có văn bản giao đất. Từ đó, một số lô người dân nhận đất đã xây dựng công trình nhà ở trên đất; một số lô hộ dân nhận đất nhưng chưa xây dựng công trình.

Về việc cấp GCNQSDĐ cho các hộ dân ở đây, ông Nguyễn Quang Hải, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đại Từ, cho biết: Đối với những hộ còn giữ được phiếu thu, việc làm thủ tục để cấp không có vướng mắc gì, hiện, các hộ này đều đã được cấp hoặc đang làm thủ tục đề nghị cấp. Riêng đối với các lô đất không có chứng từ chứng minh việc nộp tiền mua đất và đổi đất, không đủ điều kiện đề nghị cấp GCNQSDĐ. Để được cấp GCNQSDĐ, các hộ này cần nộp tiền sử dụng đất bằng 50% giá đất tại thời điểm cấp GCNQSDĐ tương ứng với diện tích theo hiện trạng sử dụng của các hộ dân đã nhận đất.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện nay, có một số hộ dân đã đồng ý nộp tiền và đến đăng ký làm thủ tục xin cấp GCNQSDĐ. Bà Nguyễn Thị Thu, một trong số những hộ trên, chia sẻ: Khi có khu dân cư xóm Cẩm 2, gia đình tôi đã đăng ký mua 1 lô với diện tích trên 120m2. Qua nhiều năm, tôi không còn giữ được giấy tờ, nên mặc dù xây nhà ở ổn định từ lâu mà chưa được cấp GCNQSDĐ. Đây một phần cũng là lỗi ở mình, nên tôi đồng ý nộp 50% số tiền sử dụng đất để thực hiện đúng quy định của Nhà nước. Theo tính toán, số tiền gia đình cần nộp khoảng 30 triệu đồng.

Tuy nhiên, bên cạnh đó, còn hơn 10 hộ chưa đồng ý phương án giải quyết này. Theo bà Vương Thị Hằng: Gia đình tôi nhận đất từ năm 1994 với diện tích khoảng 130m2. Đến năm 2005, tôi xây nhà và ở ổn định cho đến nay. Trước đây, tôi đã nộp đủ tiền mua diện tích đất này theo thông báo của UBND xã, nhưng do quá trình chuyển nhà nhiều lần, thời gian qua nhiều năm nên đã thất lạc biên lai. Vì thế, gia đình mong muốn được giảm thêm tiền sử dụng đất để tạo điều kiện cho người dân hoàn thiện hồ sơ xin cấp GCNQSDĐ.

Phải khẳng định, việc không lưu giữ đầy đủ chứng từ chứng minh việc thu, nộp tiền sử dụng đất của các hộ dân khu dân cư Cẩm 2 là trách nhiệm của cả hai phía. Vì vậy, cần có trách nhiệm chung trong việc giải quyết vướng mắc cấp GCNQSDĐ, đặc biệt là người dân. Chính quyền địa phương cũng cần đẩy mạnh tuyên truyền, tạo điều kiện để người dân hoàn thiện hồ sơ, thủ tục cấp GCNQSDĐ, đảm bảo quyền lợi cho nhân dân, nhưng phải tuân thủ nghiêm quy định của Nhà nước.