Kỳ thi tuyển sinh (TS) vào lớp 10 THPT năm 2022 của tỉnh đã hoàn thành. Năm nay, số HS không đạt điểm chuẩn vào học tại các trường THPT công lập tăng đột biến. Đây là cơ hội cho các trường đào tạo nghề trong công tác TS, song qua đó cũng bộc lộ nhiều hạn chế trong việc tư vấn TS và định hướng chọn trường cho học sinh (HS) trước kỳ thi.
Điểm cao không lọt vào trường công lập
Kỳ thi TS vào lớp 10 năm 2022, Trường THPT Lương Ngọc Quyến có 710 HS đăng ký dự thi tại Trường và 1.061 hồ sơ nguyện vọng 2 của thí sinh dự thi Trường THPT Chuyên Thái Nguyên chuyển về. Chỉ tiêu TS của Trường được giao 15 lớp với 675 HS. Với điểm chuẩn 36,25, đã có 210 thí sinh thi tại trường và trên 400 em có nguyện vọng 2 của Trường THPT Chuyên Thái Nguyên chuyển về trúng tuyển. Như vậy có 1.096 thí sinh không trúng tuyển.
Theo thầy giáo Dương Xuân Hải, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Lương Ngọc Quyến: Số HS tốt nghiệp lớp 9 năm nay tăng đột biến. Trong khi đó số HS thi vào THPT Chuyên đăng ký nguyện vọng 2 vào THPT Lương Ngọc Quyến, THPT Chu Văn An… cao hơn nhiều so với chỉ tiêu được giao nên điểm chuẩn xét tuyển sẽ cao lên. Đây là nguyên nhân khiến một số HS có điểm cao nhưng không trúng tuyển. Theo quy định TS, ngoài những HS đăng ký thi vào THPT Chuyên và Trường Phổ thông dân tộc nội trú tỉnh được đăng ký nguyện vọng 2 vào các trường phổ thông khác (nếu không đỗ nguyện vọng 1), thì các thí sinh thi vào các trường THPT còn lại không có nguyện vọng 2, do vậy những em lựa chọn trường quá khả năng của mình mà đạt điểm thấp không có cơ hội vào các trường công lập.
23,5 là điểm chuẩn TS lớp 10 Trường THPT Ngô Quyền năm 2022, tăng 3,8 điểm so với năm 2021. Năm học này, Trường được giao TS 10 lớp, 450 HS. Số HS đăng ký dự thi vào Trường là 714 em và 29 hồ sơ nguyện vọng 2 của Trường THPT Chuyên chuyển về.
Như vậy có gần 300 HS bị loại. Theo thầy giáo Phan Vũ Hào, Hiệu trưởng Trường THPT Ngô Quyền: Một số trường THPT, trong đó có trường Ngô Quyền đã tổ chức thi thử cho các em HS đăng ký dự thi vào lớp 10. Qua thi thử nếu HS nào biết học lực của mình, tự lượng sức trong việc đăng ký vào các trường THPT hoặc định hướng sẵn học nghề kết hợp học văn hóa thì sẽ không bị “sốc” khi không trúng tuyển.
Theo thống kê của Sở GD&ĐT, năm 2022 toàn tỉnh có 19.258 HS tốt nghiệp lớp 9 (tăng 2.500 HS so với năm 2021), trong đó có 16.721 đăng ký dự thi vào lớp 10. Số HS trúng tuyển đợt 1 là 12.757, còn khoảng 200 chỉ tiêu tuyển đợt 2 của các Trường THPT Dương Tự Minh, Đào Duy Từ. Như vậy, toàn tỉnh có khoảng 3.600 HS không thi đỗ vào các trường công lập.
Tư vấn để HS biết lượng sức mình
Những ngày này, các trường cao đẳng (CĐ) sôi động hơn bởi lượng HS không đỗ vào các trường công lập đến đăng ký học tập. Có mặt tại Trung tâm TS và tư vấn việc làm của Trường CĐ Thái Nguyên, chúng tôi gặp rất nhiều HS đến đăng ký học.
Nguyễn Thành Công và Nguyễn Công Bằng, HS Trường THCS Tân Thịnh (TP.Thái Nguyên) có điểm thi tuyển vào lớp 10 từ 15 điểm trở xuống không đỗ vào các trường công lập đã quyết định đến Trường đăng ký học. Nguyễn Thành Công đăng ký vừa học văn hóa vừa học hệ trung cấp điện công nghiệp dân dụng, còn Nguyễn Công Bằng đăng ký học tiếng Nhật để đi xuất khẩu lao động.
Theo TS Phạm Anh Ngọc, Trưởng Phòng Quản lý đào tạo, Trường CĐ Thái Nguyên: Năm 2021, Trường TS 750 chỉ tiêu, số đăng ký học là trên 1.000 em. Năm nay, chỉ tiêu tuyển 600, đến thời điểm này đã có 669 em nộp hồ sơ đăng ký học (tầm này năm ngoái mới thu được 200 hồ sơ). Dự báo những ngày tới số HS đến nộp hồ sơ tăng cao. Trường phối hợp với Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên (GDNN-GDTX) huyện Đồng Hỷ để dạy văn hóa cho khối học trung cấp nghề.
Được biết, hệ trung cấp của Trường có 19 ngành đào tạo. Các em HS chủ yếu đăng ký học văn hóa và các nghề như: Công nghệ thông tin; quản lý kinh doanh nhà hàng và dịch vụ ăn uống; kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí.. Đây là những ngành khi ra trường gần như 100% có việc làm ngay.
Còn tại Trường CĐ Luật miền Bắc, theo TS Hoàng Xuân Châu, Hiệu trưởng Nhà trường, năm 2022 Trường TS 150 chỉ tiêu hệ trung cấp. Đến thời điểm này có trên 200 HS tốt nghiệp THCS đã đăng ký học văn hóa vừa học trung cấp pháp luật. Nhà trường phối hợp với Trung tâm GDNN-GDTX TP. Thái Nguyên để dạy văn hóa cho các em HS.
Nắm bắt được nhu cầu của HS, từ năm học này, Trường Phổ thông Cao đẳng FPT đã mở cơ sở tại Thái Nguyên, tổ chức TS đối tượng là HS tốt nghiệp THCS. Hiện nay, có khá nhiều phụ huynh đã đăng ký nộp hồ sơ cho con học tại cơ sở này.
Như vậy, không đỗ vào lớp 10 công lập, các em HS vẫn có nhiều cơ hội để vừa học văn hóa, vừa học nghề. Điều đó cũng đã mở ra cơ hội cho các trường nghề, phù hợp với định hướng phân luồng HS phổ thông.
Mục tiêu UBND tỉnh đề ra trong Đề án Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng HS trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2018-2025: Phấn đấu trên 40% HS THCS trên địa bàn tỉnh tiếp tục học tập tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo trình độ sơ cấp, trung cấp; vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn đạt ít nhất 30%.
Tuy nhiên, để thực hiện được mục tiêu trên, ngành GD&ĐT cần tiếp tục chỉ đạo các cơ sở giáo dục thực hiện tốt công tác tư vấn TS, định hướng cho phụ huynh và HS thông tin liên quan đến kỳ thi TS lớp 10, nhất là thông tin về điểm chuẩn, chất lượng giáo dục, trình độ HS… Việc tư vấn này giúp phụ huynh, HS đưa ra quyết định đúng đắn trong việc chọn trường phù hợp với lực học, giảm lãng phí không đáng có, cũng như áp lực trong thi cử.