Nhân kỷ niệm 50 năm thành lập Trường THPT Dương Tự Minh (1972-2022):

Từ mái trường nhỏ ngày ấy

Vào những năm 1970, TP. Thái Nguyên chỉ có 2 trường THPT là Lương Ngọc Quyến và Gang Thép. Để đáp ứng nhu cầu học tập của con em công nhân, nhân dân khu vực các xã phía Bắc, Thành ủy, UBND TP. Thái Nguyên có chủ trương xin thành lập trường cấp 3. Chỉ sau đó không lâu, ngày 24/02/1972, Trường Phổ thông Công nghiệp cấp 3 TP. Thái Nguyên (nay là Trường THPT Dương Tự Minh) được thành lập. Trường đặt tại quả đồi dài thuộc làng Quan Triều (nhân dân gọi là đồi 1.000).

Cơ sở vật chất của Trường THPT Dương Tự Minh hiện nay khang trang, xanh, sạch, đẹp. Ảnh: Mạnh Hùng

Lớp chúng tôi là niên khoá 1978-1981. Năm tôi vào lớp 10, Trường có 12 lớp với gần 600 học sinh. Toàn Trường có hơn 20 cán bộ, giáo viên. Giai đoạn này, đất nước gặp rất nhiều khó khăn do ảnh hưởng của chiến tranh, thầy và trò Nhà trường phải ăn khoai, sắn thay cơm. Cơ sở vật chất vô cùng thiếu thốn, lớp học làm bằng tranh tre nứa lá, tường trát đất.

Thầy và trò Nhà trường đã khắc phục mọi khó khăn, các anh chị khối 11, 12 vào Mỏ than Khánh Hòa để nhặt than củ còn lẫn trong bãi thải hoặc sàng than cho Mỏ than Quan Triều để được trả công bằng than cám, rồi mang về làm nhiên liệu tự nung vôi. Nhà trường được Nhà máy Giấy Hoàng Văn Thụ ủng hộ xỉ than, học sinh chuyển về nhào trộn với vôi để đóng thành gạch xỉ xây dựng phòng học, thay dần cho các lớp học vách đất.

Ngoài mỗi buổi học, thầy, trò Nhà trường lại tự làm gạch xỉ, sản xuất ngói xi măng, nung vôi, hăng hái xây dựng trường, lớp. Mặc dù vất vả vừa học văn hóa, vừa học nghề, lại vừa lao động sản xuất nhưng thầy trò đều hăng hái thi đua dạy tốt, học tốt.

Vượt qua bao nhiêu gian khổ, Nhà trường vẫn kiên định theo quan điểm chỉ đạo: “Học đi đôi với hành, giáo dục gắn liền với lao động sản xuất, nhà trường gắn liền với xã hội”. Cứ như vậy dần dần theo năm tháng, những nhà tranh tre, lứa lá được thay thế bằng nhà xây cấp 4… Các thầy, cô Trường THPT Dương Tự Minh luôn hoàn thành xuất sắc sứ mệnh của mình trong sự nghiệp trồng người.

50 năm đã qua, kể từ niên học đầu tiên 1972 - 1973, Nhà trường lúc đó có 2 lớp học với 87 học sinh, đội ngũ cán bộ, giáo viên là 11 người; đến năm học 2022 - 2023, Trường có 20 lớp học với hơn 900 học sinh và đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên đã là 52 người.

Trong 50 năm qua, có nhiều thế hệ học sinh ra Trường, đã trưởng thành, đóng góp vào sự nghiệp giáo dục và đào tạo, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Nhiều cựu học sinh đã trở thành cán bộ lãnh đạo, quản lý, các nhà giáo, nhà khoa học ưu tú, các doanh nhân thành đạt như đồng chí Đỗ Mạnh Hùng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội; PGS-TS Trần Viết Khanh, Phó Giám đốc Đại học Thái Nguyên; Nhà giáo Ưu tú PGS-TS Đỗ Anh Tài, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Kinh tế - Quản trị kinh doanh (Đại học Thái Nguyên); Đại tá Hoàng Văn Trình, nguyên Phó Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh… Đây là những học trò tiêu biểu góp phần tô thắm thêm trang sử tự hào của Trường THPT Dương Tự Minh.

Thăm lại mái trường nhân kỷ niệm 50 năm thành lập, bản thân tôi cũng như nhiều thế hệ học sinh rất xúc động khi nhớ lại hình ảnh thân thương của bao thế hệ các thầy, cô giáo từ miền xuôi cũng như miền ngược đã vượt qua muôn vàn khó khăn, trụ lại mái trường này để hoàn thành sự nghiệp giáo dục mà Đảng và nhân dân giao phó, luôn hết lòng vì học sinh thân yêu, vì sự nghiệp trồng người.

Điển hình trong số đó là Nhà giáo Nhân dân Trịnh Trúc Lâm, Hiệu trưởng đầu tiên; thầy giáo Vũ Anh Tuyến, nguyên Phó Hiệu trưởng, Hiệu trưởng Nhà trường; thầy giáo Ma Đình Hiếu, nguyên Bí thư Đoàn trường, giáo viên dạy môn Vật lý, Phó Hiệu trưởng, Chủ tịch Công đoàn ngành Giáo dục Thái Nguyên; thầy Phạm Đắc Việt, giáo viên Chủ nhiệm, dạy môn Toán; thầy Trần Nhật Đán, dạy môn Ngữ văn…

Đặc biệt, nhiều học sinh cũ giờ là giáo viên, cán bộ quản lý của Trường như cô Nguyễn Thị Chất, Phó Hiệu Trưởng, cô Bùi Thị Thơm, cô Đỗ Thị Hải Hà… đã tiếp bước sự nghiệp trồng người của các thầy, cô để cùng góp phần xây dựng mái trường ngày càng phát triển.

Sản phẩm của các em học sinh tham gia thi làm mô hình nhà trường. Ảnh: Mạnh Hùng

Chúng tôi thật sự ấn tượng khi được biết kết quả đào tạo của Nhà trường trong 5 năm trở lại đây: Tỷ lệ tốt nghiệp THPT hàng năm đạt trên 95%; Trường đã 2 lần được công nhận đạt chuẩn Quốc gia.

Về thăm lại mái trường hôm nay, nhìn vào cơ ngơi và những thành quả mà các thế hệ thầy trò Nhà trường đã phấn đấu và đạt được trong 50 năm qua; những định hướng phát triển và sự quyết tâm của Ban Giám hiệu cùng tập thể cán bộ, giáo viên, sự đồng hành của phụ huynh, học sinh và sự quan tâm ủng hộ, tạo điều kiện thuận lợi của lãnh đạo các cấp, ngành, cơ quan, đơn vị đóng trên địa bàn và các thế hệ học sinh, tôi tin trong một tương lai không xa Trường THPT Dương Tự Minh sẽ phát triển toàn diện và trở thành điểm sáng trong sự nghiệp trồng người của tỉnh Thái Nguyên.