Tác hại ghê gớm của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng

Thời gian gần đây, tại Việt Nam xuất hiện ngày càng nhiều sản phẩm được gọi là thuốc lá điện tử (TLĐT), thuốc lá nung nóng (TLNN) và shisha. Các sản phẩm này hiện nay chưa được cấp phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại nước ta, tuy nhiên việc mua bán, quảng cáo đang diễn ra phổ biến, nhất là trên mạng Internet. Giới trẻ đang là đối tượng sử dụng nhiều nhất các dạng thuốc lá thế hệ mới này mà không biết rằng những tác hại ghê gớm mà chúng gây ra cho sức khoẻ con người.

Còn nhớ tháng 7-2022, tại Hà Nội có một nữ bệnh nhân 20 tuổi được đưa vào viện trong tình trạng hôn mê sâu, tụt huyết áp, tổn thương não lan tỏa các vị trí, tổn thương gan... Nguyên nhân được xác định là do bệnh nhân bị ngộ độc với một loại ma túy thế hệ mới được tìm thấy trong TLĐT.

Tiếp đến, tháng 8-2022, Bệnh viện 199 - Bộ Công an thông báo đã tiếp nhận và điều trị một bệnh nhân nghi ngộ độc khi hút TLĐT bơm tinh dầu. Bệnh nhân được đưa vào viện cấp cứu trong tình trạng choáng váng, hồi hộp, tay chân run, sau đó rơi vào hôn mê.

Một trường hợp khác xảy ra vào tháng 12-2022, lúc đó 7 học sinh lớp 3 Trường Tiểu học Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai (Hà Nội), được đưa vào Khoa Nhi - Bệnh viện Bạch Mai cấp cứu trong tình trạng buồn nôn, đau đầu. Nguyên nhân là do các em đã thử hoặc hít phải khói TLĐT.

Theo Bộ Y tế, TLĐT và TLNN là những sản phẩm mới xuất hiện trong khoảng 10 năm trở lại đây. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy việc sử dụng các sản phẩm này ảnh hưởng đến hệ hô hấp, tim mạch và tăng nguy cơ ung thư, tăng nguy cơ mắc bệnh răng miệng và các vấn đề sức khỏe khác. Ngoài ra còn gây rối loạn nhận thức và cảm xúc, giảm khả năng học tập và rối loạn tâm thần ở người trẻ tuổi.

Thống kê cho thấy, tại Mỹ, ít nhất có trên 2.800 trường hợp nhập viện và khoảng 70 trường hợp tử vong. Còn tại Việt Nam, thời gian gần đây, số trường hợp ngộ độc do sử dụng thuốc lá điện tử đã được ghi nhận ở nhiều tỉnh, thành. Đáng chú ý, hầu hết các trường hợp là ở lứa tuổi học sinh, trong đó có cả nữ giới.

Các sản phẩm TLĐT và TLNN được sản xuất với đa dạng mẫu mã, kiểu dáng và nhiều hương vị hấp dẫn giới trẻ (thống kê có khoảng 20.000 loại hương liệu được sử dụng). Điều này khiến tình trạng gia tăng sử dụng sản phẩm thuốc lá thế hệ mới trong lứa tuổi học sinh. Điều tra của Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam năm 2022 cho thấy, có tới 3,5% học sinh từ 13 đến 15 tuổi sử dụng TLĐT.

Nhiều trường hợp lại cho rằng dùng TNĐT hoặc TLNN có thể giúp cai nghiện thuốc lá thông thường. Tuy nhiên, theo Tổ chức Y tế thế giới, chưa có bằng chứng nào khẳng định điều này và không xác nhận TLĐT là một biện pháp hỗ trợ cai nghiện.

Trước thực tế trên, Bộ Y tế đã đề nghị các bộ, ngành liên quan và các tỉnh, thành trong cả nước tăng cường tuyên truyền, có giải pháp ngăn chặn các trường hợp mua bán, sử dụng TLĐT, TLNN và shisha.

Với tỉnh Thái Nguyên, chính quyền địa phương cũng đã giao các ngành chuyên môn, chính quyền các địa phương hướng dẫn các cơ sở giáo dục thuộc thẩm quyền đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến tác hại của việc sử dụng TLĐT, TLNN, shisha tới cán bộ, giáo viên, học viên, học sinh và người lao động. Đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát, ngăn chặn kịp thời việc sử dụng các loại thuốc lá thế hệ mới này tại các cơ quan công sở, các cơ sở giáo dục, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và toàn dân. Tăng cường kiểm tra, phát hiện xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm về kinh doanh, tàng trữ và sử dụng TLĐT, TLNN và shisha…