Sau 2 năm huyện Phú Bình triển khai thực hiện Quyết định số 167 của Thủ tướng Chính phủ, đã có 355/830 hộ được hỗ trợ làm nhà thoát nghèo, điều này góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn của huyện. Theo đồng chí Nguyễn Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND, Trưởng ban Chỉ đạo 167 của huyện, kết quả trên đây cho thấy tính đúng đắn và hiệu quả của chính sách Nhà nước trong việc thực hiện an sinh xã hội, đặc biệt là với hộ nghèo ở nông thôn…
Năm 2011, gia đình chị Nguyễn Thị Thao, ở xóm Cà, xã Tân Hòa đã được đưa ra khỏi danh sách hộ nghèo. Trước đây, do hoàn cảnh kinh tế khó khăn nên chưa bao giờ vợ chồng chị nghĩ đến chuyện làm nhà, kể cả khi xóm triển khai Quyết định số 167. Nhưng rồi, được sự động viên của xóm làng, người thân, năm 2010, vợ chồng chị đã quyết tâm làm nhà. Chị Thao tâm sự: Được sống trong ngôi nhà rộng rãi, thoáng mát, sức khỏe của mọi người trong gia đình nhờ đó đã tốt hơn. Chúng tôi không còn phải lo che chắn nhà cửa vào những ngày mưa to, gió lớn. Cũng nhờ có nhà mới nên vợ chồng tôi mới có điều kiện vay vốn của Ngân hàng Nông nghiệp - PTNT huyện để đầu tư vào chăn nuôi và sử dụng gian nhà cũ để chứa cám. Giờ thì nhà tôi đã có điều kiện nuôi 1.000 con gà/lứa thay vì chỉ dám nuôi vài dăm ba chục con như trước đây. Chị Thao nhẩm tính: Nếu chăn nuôi thuận lợi như hiện nay, chỉ mất một vài năm, vợ chồng tôi có thể trả khoản tiền vay nợ làm nhà.
Cũng như chị Thao, anh Trần Văn Tám, xóm Nam Hương, xã Thanh Ninh đã không giấu được niềm vui khi nói về ngôi nhà mới 167. Anh tâm sự: Có gian cửa, gian nhà rộng rãi, tinh thần của 5 người trong gia đình trở nên khỏe khoắn, sảng khoái, vợ chồng vì thế mà chí thú hơn với việc sản xuất, chăn nuôi. Cuối năm 2009, khi xóm tổ chức bình xét hộ nghèo cho năm 2010, với việc được tăng thêm 5 điểm vì có nhà kiên cố, thang điểm chấm cho gia đình tôi đã vượt qua số điểm 40/100 nên được công nhận thoát nghèo. Cũng từ đây, gia đình tôi đã tiết kiệm được 1 khoản chi phí khá lớn mà hàng năm phải bỏ ra để sửa chữa lại ngôi nhà cũ. Nhờ có nhà mới nên tôi cũng đã được Ngân hàng Nông nghiệp và PTNT huyện cho vay 50 triệu đồng để cải tạo chuồng trại, mua thêm lợn, gà về chăn nuôi.
Không chỉ có chị Thao, anh Tám mà còn rất nhiều gia đình khác sau khi được hỗ trợ làm nhà theo Quyết định số 167 đã có điều kiện và mạnh dạn thế chấp với Ngân hàng Nông nghiệp và PTNT huyện để vay vốn phát triển sản xuất. Riêng ở xã Thanh Ninh, Theo anh Nguyễn Văn Hanh, cán bộ văn hóa - lao động, thương binh và xã hội xã thì tỷ lệ này chiếm khoảng 80%. Nếu trước đây, các hộ dân này chỉ có điều kiện vay được nhiều nhất từ 10-20 triệu đồng thì nay có nhà mới, nhiều hộ đã được vay tới 50 triệu đồng (bằng 75% giá trị ngôi nhà). Anh Hanh cho biết thêm, theo thang điểm 100, những hộ từ 38 điểm trở xuống (đối với khu vực nông thôn) và từ 61 điểm trở xuống đối với khu vực thành thị sẽ thuộc đối tượng hộ nghèo. Trong khi đó, nhà ở kiên cố được chấm từ 5-10 điểm (tùy từng loại nhà). Vì thế, đối với các hộ dân, nhà ở được xem là một trong những tiêu chí quan trọng để đánh giá nghèo hay không nghèo.
Thực tế, có nhiều nguyên nhân dẫn đến đói, nghèo. Có thể do thiếu vốn, thiếu đất sản xuất, thiếu KHKT hoặc do bệnh tật, rủi ro… Trong số những trường hợp nghèo, có rất nhiều hộ khó khăn về nhà ở. Không có nhà sẽ khiến họ không thể yên tâm để chăm lo phát triển kinh tế gia đình. Quyết định số167 của Chính phủ được xem là một trong những động lực quan trọng giúp nhiều gia đình vươn lên thoát nghèo, ngoài ra, còn mang ý nghĩa xã hội sâu sắc. Qua triển khai thực hiện, các địa phương đều đã huy động được một lượng lớn tiền của, công sức của cộng đồng để giúp các gia đình làm nhà. Từ đó, củng cố thêm tinh thần đoàn kết cộng đồng và phát huy tốt truyền thống tương thân, tương ái của dân tộc. Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo 167 huyện Phú Bình, trong tổng nguồn vốn đầu tư xây dựng 830 ngôi nhà, thì vốn do huy động của dòng họ, các hộ dân, cộng đồng dân cư và các tổ chức chính trị, xã hội chiếm tới 70% (tương ứng với gần 28/42 tỷ đồng); vốn ngân sách Nhà nước hỗ trợ gần 6,5 tỷ đồng, vốn vay Ngân hàng Chính sách là 6,64 tỷ đồng và vốn hỗ trợ của Ủy ban MTTQ huyện là 884 triệu đồng.
Có thể thấy, hiệu quả của những ngôi “nhà 167” là rất rõ ràng. Trên cơ sở này, huyện Phú Bình có thêm quyết tâm để làm tiếp 686 “nhà 167” trong năm 2011. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, thực hiện, Phú Bình đã gặp phải một khó khăn không nhỏ. Cụ thể là trước đây, thị trấn Hương Sơn không nằm trong danh sách được rà soát, thống kê. Đến cuối năm 2010, UBND tỉnh đã có Công văn số 2018 yêu cầu các huyện, thành, thị trên địa bàn tiến hành rà soát, bình xét bổ sung các đối tượng được hỗ trợ nhà ở theo Quyết định số 67/2010/QĐ-TTg. Thực hiện Công văn này, thị trấn Hương Sơn lập danh sách được 32 hộ. Trong số này có 19 hộ đã hoàn chỉnh các thủ tục, vay mượn tiền bạc của người thân, bạn bè và hoàn chỉnh ngôi nhà. Nhưng, đến nay, các hộ dân này vẫn chưa nhận được sự hỗ trợ theo Quyết định số 167. Điều đó, khiến nhiều gia đình rơi vào hoàn cảnh khó khăn.
Trao đổi về vấn đề này, đồng chí Trưởng ban Chỉ đạo 167 của huyện cho biết thêm: Phú Bình đã thực hiện đúng nội dung công văn 2018 của UBND tỉnh. Tuy nhiên, theo Quyết định số 67/2010/QĐ-TTg về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 167/2008/QĐ-TTg thì chỉ có những hộ dân đang cư trú tại khu vực không phải là đô thị hoặc tại các thôn, làng, buôn, bản, ấp, phum, sóc (gọi chung là thôn, bản) mới là đối tượng được nhận hỗ trợ. Còn ở đây, tất cả các xóm của thị trấn Hương Sơn đã chuyển thành tổ dân phố từ năm 2008 theo Quyết định số 13/2002/QĐ-BNV ngày 6-12-2002 của Bộ Nội vụ nên các hộ dân này không thuộc đối tượng được nhận hỗ trợ làm nhà, dù rằng các hộ này đều là hộ nông nghiệp và khó khăn về nhà ở. Trước thực trạng này, trong thời gian qua, UBND huyện đã tích cực vận động các nhà hảo tâm để giúp đỡ các gia đình này và đã vận động được cho 8 gia đình, với mức hỗ trợ từ 6-8 triệu đồng/hộ. 11 hộ còn lại huyện đang tiếp tục huy động từ nhiều nguồn. Về lâu dài, tỉnh ta cần thiết phải đề xuất với Chính phủ mở rộng đối tượng được nhận hỗ trợ về nhà ở đến xóm, tổ dân phố vì thực tế như thị trấn Hương Sơn còn tới trên 80% hộ dân sản xuất nông nghiệp và số hộ nghèo theo chuẩn mới khó khăn về nhà ở vẫn còn khá lớn.
Với những gì đã làm được trong 2 năm vừa qua, chúng tôi tin rằng, Phú Bình sẽ tiếp tục hoàn thành tốt mục tiêu, nhiệm vụ này trong năm 2011, qua đó góp phần củng cố niềm tin của dân với Đảng, với chính quyền…