Vì sao Thông tư 38 chưa phát huy hiệu quả?

Nhằm tăng cường sự phối hợp giữa địa phương, đơn vị với cơ quan chức năng trong kiểm điểm, giáo dục những người vi phạm về an toàn giao thông (ATGT), ngày12/10/2010 Bộ Công an đã có Thông tư số 38/TT-BCA quy định việc thông báo người có hành vi vi phạm pháp luật trật tự ATGT về cơ sở. Tuy nhiên, sau gần 2 năm triển khai thực hiện ở Thái Nguyên thì hiệu quả của Thông tư này vẫn chưa phát huy hiệu quả

Theo quy định tại thông tư này, sau khi thủ trưởng cơ quan có thẩm quyền ra thông báo vi phạm pháp luật về trật tự ATGT đối với trường hợp do mình hoặc cấp dưới ra quyết định xử phạt thì gửi thông báo vi phạm về công an xã, phường, thị trấn và lực lượng công an xã, phường, thị trấn vào sổ theo dõi đồng thời chuyển thông báo này đến tổ trưởng tổ dân phố, trưởng thôn nơi cư trú của người vi phạm để kiểm điểm, giáo dục...

Để khảo sát việc thực hiện Thông tư số 38 tại các địa phương, chúng tôi đã có mặt tại huyện Phú Lương, một địa phương có gần 100 thông báo vi phạm về cơ sở trong 8 tháng năm 2012. Anh Dương Công Đức, Trưởng Công an xã cho biết: Việc thực hiện Thông tư 38 được xã thực hiện nghiêm túc, sau khi nhận được thông báo vi phạm gửi về, công an xã vào sổ theo dõi rồi gửi luôn thông báo vi phạm tới các thôn, xóm để địa phương kiểm điểm, giáo dục. Năm 2011, xã có 73 trường hợp thông báo về các xóm, bản để kiểm điểm, trừ điểm thi đua trong xét gia đình văn hóa. Từ đầu năm 2012 đến nay chúng tôi đã nhận được 17 thông báo vi phạm và tất cả đã được chuyển về các thôn xóm theo đúng quy định.

Theo danh sách thông báo vi phạm mà anh Đức cung cấp chúng tôi đến Xóm 9, xã Cổ Lũng. Ông Nguyễn Duy Luận, Trưởng xóm 9 cho biết: “Tôi làm Trưởng xóm đã 4 năm rồi nhưng chưa nhận được thông báo vi phạm nào về ATGT của người dân trong xóm do công an chuyển về, nếu có theo quy chế của xóm chúng tôi sẽ kiểm điểm giáo dục và trừ 25 điểm trong xét gia đình văn hoá”. Để tìm hiểu rõ hơn chúng tôi đến xóm Đường Gòong, xã Cổ Lũng gặp ông Mạc Văn Ba, Trưởng xóm và câu trả lời vẫn là “không nhận được thông báo vi phạm ATGT nào của Công an”.

Rời huyện Phú Lương chúng tôi về T.P Thái Nguyên một địa bàn “nóng” về số lượng người vi phạm ATGT. Anh Lý Minh Hùng, Đội trưởng Đội Cảnh sát giao thông (CSGT) Công an TP cho biết: “Trong 6 tháng đầu năm Công an TP đã gửi 281 thông báo vi phạm về cơ sở. Danh sách vi phạm được Đội thống kê đầy đủ theo tuần và kịp thời chuyển về công an các xã, phường theo đúng quy định của Thông tư để các địa phương có biện pháp kiểm điểm, giáo dục kịp thời tại cơ sở.” Theo danh sách cung cấp của Công an TP chúng tôi xuống phường Cam Giá để “mục sở thị” việc triển khai công tác này, ông Nguyễn Văn Sáu, Trưởng Công an phường cho biết: “Từ đầu năm đến nay Công an phường nhận được 33 thông báo vi phạm về ATGT do công an các cấp chuyển về và đã thông báo về các tổ dân phố để kịp thời kiểm điểm, giáo dục tại khu dân cư.” Tuy nhiên, khi chúng tôi đến tổ 20, một tổ theo danh sách có 4 người vi phạm trong 2 tháng 6 và 7 thì ông Nguyễn Đắc Cầu, Tổ trưởng Tổ 20 cho biết: “Từ đầu năm đến nay tôi không nhận được thông báo vi phạm ATGT nào của công dân trong Tổ. Nhưng cuối năm ngoái khi Tổ xét gia đình văn hoá xong gửi danh sách lên phường thì ở trên phường có đối chiếu với danh sách vi phạm ATGT bên công an cung cấp, nếu gia đình nào có người vi phạm ATGT sẽ bị cắt gia đình văn hoá.”

Như vậy có thể thấy nếu chỉ để đến cuối năm mới mang danh sách người dân vi phạm ATGT ra đối chiếu trừ điểm xét gia đình văn hoá thì tính giáo dục, kiểm điểm kịp thời tại nơi cư trú nhằm tránh những hành vi vi phạm tiếp theo của người vi phạm theo tinh thần Thông tư 38 đã không còn tác dụng.

Theo thống kê của Phòng CSGT Công an tỉnh, trong 8 tháng đầu năm Phòng đã gửi 1.649 thông báo vi phạm về cơ sở, nhưng mới chỉ có 39 trường hợp có phản hồi về việc xử lý tại địa phương. Như vậy, có thể thấy việc thực hiện Thông tư số 38 của Bộ Công an tại Thái Nguyên đang bị “mắc” chính từ các cơ quan chuyên trách thực thi quy định này, mà cụ thể là tại công an các xã, phường, thị trấn…Điều này lý giải vì sao các thông báo gửi đi mà không thấy có phản hồi theo quy định.

Ngoài ra, việc thực hiện Thông tư 38 kém hiệu quả còn có một nguyên nhân nữa đó là tình trạng người vi phạm pháp luật về trật tự an toàn giao thông đối phó bằng cách khai không đúng địa chỉ cư trú do vậy việc thông báo vi phạm gây mất thời gian của cán bộ thực hiện chức năng nhiệm vụ tại cơ sở. Hoặc, trường hợp người vi phạm đăng ký hộ khẩu thường trú ở một nơi nhưng đi làm ăn, sinh sống ở nơi khác trong khi giấy phép lái xe, đăng ký xe vẫn ghi theo địa chỉ cũ nên thông báo vi phạm không đến được đúng địa chỉ người vi phạm cư trú....”

Từ những bất cập nêu trên, thiết nghĩ để việc triển khai Thông tư 38 có hiệu quả, lực lượng công an các cấp đặc biệt là cấp xã, phường, thị trấn phải vào cuộc thực sự, kịp thời chuyển các thông báo vi phạm về cơ sở và có sự giám sát thực hiện; phối hợp chặt chẽ với các tổ chức đoàn thể trong việc tuyên truyền giáo dục, kiểm điểm các đối tượng vi phạm và gắn với các phong trào thi đua tại cơ sở. Ngoài ra hàng năm ngành Công an cũng cần tổ chức sơ kết việc thực hiện Thông tư 38 tại cơ sở để kịp thời kiểm điểm, biểu dương các đơn vị từ đó rút kinh nghiệm để việc triển khai thông tư một cách thiết thực hiệu quả tránh tình trạng làm theo kiểu “hình thức” như hiện nay.