Là một xã thuần nông, người nông dân không thể phát triển kinh tế, duy trì cuộc sống bằng cách nào khác hơn là vẫn phải trông vào những thửa ruộng, vườn bãi.
Quan tâm đến hệ thống thuỷ lợi, phá thế độc canh cây lúa, tăng canh, gối vụ, chuyển đổi cơ cấu cây trồng- Đó là những việc mà xã Bản Ngoại (Đại Từ) đã và đang nỗ lực thực hiện để xoá đói giảm nghèo bền vững cho người nông dân.
Đi trên con đường làng được đổ bê tông phẳng phiu, một bên là kênh nước đã được xây dựng kiên cố với dòng nước chảy trong vắt qua các cánh đồng của xóm Khâu Giáo, Khâu Giang… mà trong lòng chúng tôi cũng thấy hân hoan với niềm vui chung của người nông dân xã Bản Ngoại hôm nay.
Từ chỗ cả xã không có một trạm bơm nước nào khiến có vụ gần như mất trắng nhưng đến nay, được sự quan tâm của các cấp ngành và của các chương trình dự án, xã Bản Ngoại đã có được 3 trạm bơm nước đảm bảo tưới tiêu về cơ bản cho toàn bộ diện tích đất nông nghiệp trong xã. Có nước nên dường như mọi khó khăn khác đối với người nông dân trở lên đơn giản hơn, họ tích cực tham gia các lớp tập huấn chuyển giao KHKT để đưa giống lúa, ngô mới về gieo trồng, đưa các loại cây màu có giá trị kinh tế cao về đồng đất Bản Ngoại nhằm đảm bảo nguồn lương thực, nhiều nông dân còn nuôi khát vọng làm giàu từ chính thửa ruộng nhà mình. Và những khát vọng đó đang dần dần hiện hữu trên mảnh đất Bản Ngoại.
Nhà kiên cố, nhà cao tầng đã được người nông dân xây dựng ngày càng nhiều; không ít hộ đã mua máy cày, bừa thay trâu, giảm tiện sức lao động cho con người. Mùa nào thức ấy, lúa, ngô, khoai, dưa hấu, dưa chuột, củ đậu, các loại rau cao cấp… thay nhau phủ xanh trên khắp các cánh đồng. Xã Bản Ngoại trở thành một trong những xã thuộc “tốp” có phong trào chuyển dịch cơ cấu cây trồng mạnh và hiệu quả nhất, nhì của huyện. Chị
Nguyễn Thị Oanh, xóm Khâu Giang cho biết: Ngoài trồng lúa, gia đình chị còn trồng dưa hấu, dưa chuột và các loại rau. Trồng dưa mang lại hiệu quả kinh tế cao gấp 2-3 lần trồng lúa. Từ ngày trồng dưa, gia đình chị đã sắm được nhiều vật dụng sinh hoạt đắt tiền. Kênh nước chảy qua chân ruộng nhà chi nên rất thuận lợi trong sản xuất, đất đai không có thời gian bỏ trắng, hết trồng lúa gia đình lại chuyển sang trồng ngô, trồng dưa…
Chủ tịch UBND xã Bản Ngoại Vũ Quang Thông vui lắm khi nói với chúng tôi về phong trào chuyển dịch cơ cấu kinh tế, xoá đói giảm nghèo của xã: Trong những năm gần đây xã Bản Ngoại đã đạt được những thành tựu trong sản xuất nông nghiệp. Chúng tôi đang xây dựng thí điểm những cánh đồng đạt giá trị kinh tế 50 triệu đồng/ha/năm để nhân diện rộng. Xã đã đưa các giống lúa lai vào gieo cấy đạt trên 70% diện tích, năng suất bình quân đạt 54 tạ/ha. Có hệ thống tưới tiêu đảm bảo, chúng tôi đã chỉ đạo đẩy mạnh sản xuất vụ 3. Diện tích trồng ngô đông trong toàn xã lên tới gần 200 ha; củ đậu 40 ha; dưa hấu 30 ha…
Ngoài ra, xã cũng tập trung đầu tư cho phát triển cây chè, coi cây chè là cây phát triển kinh tế mũi nhọn của xã, với 235 ha chè kinh doanh đã góp phần tăng thêm thu nhập cho bà con nông dân. Chúng tôi tích cực chỉ đạo nông dân mở rộng diện tích trồng chè mới bằng các giống chè cành cho năng suất, chất lượng cao. Để giải quyết lao động trong những ngày nông nhàn và số lao động dôi dư, xã cũng tạo điều kiện và khuyến khích thanh niên đi làm ăn xa và đi lao động xuất khẩu.
Hiện nay, toàn xã có gần 60 lao động đang đi lao động xuất khẩu và trên 200 lao động đang lao động ở các tỉnh trong cả nước. Tổng dư nợ từ các chương trình, dự án của xã khoảng 6 tỉ đồng… Tuy nhiên, số hộ nghèo của xã vẫn chiếm 39%. Xã đã xây dựng kế hoạch, giao chỉ tiêu xoá hộ nghèo về các xóm, phân công trách nhiệm cho từng đồng chí trong Ban chấp hành Đảng bộ phối hợp với các tổ chức ở xóm giúp đỡ các hộ nghèo nhanh chóng thoát nghèo, phấn đấu đến năm 2015 sẽ không còn hộ nghèo.
Tuy rằng tỉ lệ hộ nghèo ở Bản Ngoại so với nhiều xã khác trong huyện vẫn còn cao, song với những gì mà xã đã và đang làm đã khẳng định một niềm tin, Bản Ngoại sẽ xoá được nghèo bền vững trong tương lai không xa. Trước khi chia tay, đồng chí Thông đã tiết lộ với chúng tôi thêm một tin vui: Bản Ngoại đang chuẩn bị đón Bằng công nhận đạt chuẩn Quốc gia cho Trường mầm non và Trường THCS. Trường tiểu học Bản Ngoại đã đón chuẩn Quốc gia năm 2006. Trạm y tế xã đón chuẩn Quốc gia năm 2005…
