Trong hơi lạnh ngày Đông, chúng tôi lên xã Hòa Bình (Đồng Hỷ) và đến thăm những cánh đồng ngô của các xóm Tân Đô, Đồng Cẩu, Đồng Vung… Trên đồng đất này từ gần 10 năm nay, cây ngô Đông đã trở thành một vụ chính, mỗi năm cho nông dân hàng chục tấn lương thực, góp phần tăng thu nhập, xóa đói, giảm nghèo.
Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Bình, ông Lường Văn Hà là một trong những người tiên phong trong phong trào trồng cây ngô vụ Đông của xã. Ông kể: Trước đây, mùa này đồng đất bỏ không cho cỏ mọc, trâu gặm, nhưng bây giờ người dân đã bắt đất phải cho những hạt ngô vàng… Qua từng cánh đồng, nhìn những thửa ruộng ngô cây vươn cao, khoẻ khoắn đang trỗ cờ, phun dâu, chúng tôi cảm nhận được hương ngô thơm nồng nàn, tiết trời ngày Đông như ấm áp hơn. Bên ruộng ngô ở cánh đồng Đồng Cẩu, chúng tôi được bà con nông dân đang bắc nước tưới ngô cho biết: Chủ nhân của ruộng ngô cao vượt đầu người kia là ông Hoàng Văn Thực. Theo lời ông Thực thì ông mới đưa đất vào trồng cây ngô vụ Đông được 5 năm nay. Vụ đầu ông chỉ dám trồng dăm, ba sào để thăm dò xem cây ngô vụ Đông trồng xuống đất nhà mình có cho hạt không? Ngay vụ đó, gia đình ông phải gánh mỏi vai mới hết ngô. Đến vụ sau, ông trồng lên 8 sào ngô. Từ 3 năm nay, gia đình ông trồng được 12 sào ngô vụ Đông.
Do trồng ngô đúng thời vụ, chăm sóc theo quy trình hướng dẫn của cán bộ khuyến nông, diện tích ngô của gia đình ông Thực đạt năng suất 200 kg/sào. Số ngô thu hoạch được gia đình ông Thực sử dụng chăn nuôi gà, lợn mang lại hiệu quả kinh tế cao. Chuyện làm cây ngô vụ Đông với bà con nông dân cứ vui giòn như ngô rang, khiến đoạn đường từ cánh đồng ngô Tân Đô sang đồng ngô bên “bán đảo” xóm Tân Yên như gần hơn. Ông Nguyễn Văn Thắng, Trưởng xóm bảo: Ngô Đông của xóm Tân Yên cao một đầu, một với chưa hết. Mà “cái anh ngô” này không biết trời rét mướt gì cả, cứ tra hạt xuống là đua nhau lên. Cả xóm có 12,5 ha đất cấy được 2 lúa, từ gần mười năm nay có thêm cây ngô vụ Đông này. Xóm có 112 hộ thì gần như 100% số hộ trồng ngô vụ Đông, nhờ đó, có khoảng 90% số hộ trong xóm tự mua máy về bơm tưới ngô.
Khi được hỏi chuyện làm ngô vụ Đông có gặp nhiều khó khăn không? Ông Thắng bảo: Không khó. Thường vụ ngô Đông được thu hoạch vào dịp giáp Tết nên trong nhà có nhiều ngô cũng thể hiện một sự no đủ, ấm cúng. Và cây ngô vụ Đông đã góp phần giảm số hộ nghèo của xã Hoà Bình từ 174 hộ (năm 2005) xuống còn 22 hộ hiện nay. Nhiều hộ không có đất sản xuất đã đi thuê mượn lại của hộ khác để trồng ngô.
Trở lại câu chuyện ở ruộng ngô xóm Đồng Cẩu, ông Vũ Đức Lừng, một trong những nông dân đầu tiên đưa ngô về trồng trên đồng đất làng mình, bảo: Khi mới đưa hạt ngô về gieo, khó khăn lắm vì cả đồng có vài hộ trồng ngô, trâu bò thả rông thường hay phá… Nay thì làng xóm ai có đất ruộng cũng đưa vào trồng ngô. Ngay như nhà tôi mỗi năm cũng có thêm hơn 2 tấn ngô từ hơn 10 sào đất làm vụ 3 này… Qua trò chuyện chúng tôi còn được biết: Vụ ngô Đông năm nay xã Hoà Bình đạt diện tích gieo trồng cao nhất từ trước đến nay, được 90 ha, tăng hơn so với vụ ngô Đông năm 2009 10 ha, chủ yếu là các giống NK 4300, NK 66 và Bioseed. Cũng theo lời ông Hà: Vụ Đông năm nay ngô phát triển tốt, dự kiến năng suất đạt 50 tạ/ha, sản lượng đạt 450 tấn, cao hơn vụ ngô Đông năm trước 2 tạ/ha.
Để bảo đảm thời vụ, ngay sau gặt lúa, cắt gốc rạ, nông dân không cày đất mà chọc lỗ bỏ phân, tra mầm ngô đã gieo ở khay từ trước đó khoảng 1 tuần, vì thế hôm trước qua đường còn thấy lúa chín, hôm sau cánh đồng đã được trồng thay thế cây ngô Đông. Và so với các xã khác của huyện Đồng Hỷ, nông dân xã Hoà Bình có nhiều thuận lợi hơn trong sản xuất ngô vụ Đông, bởi vùng đất này có nguồn nước tưới từ sông Cầu, hồ Đồng Vung, Tân Đô. Tại các xóm Tân Yên, Đồng Cẩu, Trung Thành còn có các tổ thuỷ lợi phục vụ bơm nước cho sản xuất, ngoài ra trong xã còn có hơn 700 hộ tự mua sắm được máy bơm mini lấy nước tưới phục vụ sản xuất.
.jpg?width=300&height=-&type=resize)
