Băn khoăn của doanh nghiệp được giải đáp

Cả tỉnh hiện có trên 50 doanh nghiệp (DN) hoạt động xuất, nhập khẩu (XNK) thường xuyên, trong đó có gần 30 DN xuất khẩu. Tuy nhiên, các đơn vị XNK của tỉnh lại ít thực hiện các thủ tục hải quan tại Chi cục Hải quan Thái Nguyên mà chủ yếu thông quan tại Hải quan ngoài tỉnh. Điều đó khiến ngân sách địa phương mất đi một nguồn thu nhất định từ hoạt động XNK. Vậy, nguyên do từ đâu và hướng giải quyết vấn đề này thế nào?

Công ty TNHH Xây dựng và Phát triển nông thôn miền núi là DN khai khoáng có quy mô và uy tín trên địa bàn tỉnh hiện nay. DN này tham gia hoạt động XNK thường xuyên với khối lượng lớn chủ yếu là quặng ti tan, chì kẽm và quặng sắt. Tuy nhiên, theo ông Trương Đình Việt, Giám đốc Công ty thì chưa bao giờ đơn vị thực hiện các thủ tục thông quan tại Hải quan Thái Nguyên, mà chủ yếu đăng ký tờ khai tại các Hải quan cửa khẩu. Bởi, như thế DN chỉ cần mở tờ khai một lần, kiểm hóa một lần rồi thông quan luôn rất đơn giản, đỡ tốn thời gian và chi phí. Ông Việt tâm sự: Thực tình chúng tôi rất muốn làm thủ tục thông quan tại Thái Nguyên để đóng góp cho ngân sách địa phương, nhưng lo khi làm các thủ tục đó ở tỉnh rồi, đến Hải quan cửa khẩu lại phải thực hiện tiếp quy trình thông quan lần hai. Nếu Hải quan Thái Nguyên đảm bảo chỉ làm thủ tục thông quan, kiểm hóa một lần thì chắc chắn chúng tôi sẽ đưa toàn bộ hoạt động XNK về làm thủ tục tại tỉnh nhà.

Đối với Công ty CP Luyện kim đen Thái Nguyên, đơn vị cũng đã có các hoạt động XNK thời gian qua thì băn khoăn về vấn đề kiểm hóa hàng hóa nhập khẩu. Công ty đã nhập một số thiết bị máy móc về phục vụ xây dựng Nhà máy luyện gang tại xã Nam Hoà (Đồng Hỷ). Tuy nhiên, Công ty khá lo ngại chuyện kiểm hóa tại Hải quan cửa khẩu bởi thiết bị máy móc cồng kềnh, linh kiện nhiều dễ dẫn đến thất lạc. Thực tế đã có không ít trường hợp bị mất linh kiện phải đặt mua lại hàng rất phức tạp, mất thời gian và không ít tốn kém. Ông Ngô Hữu Khoa, kế toán Công ty đề nghị: Nếu Hải quan Thái Nguyên nhận và cho tiến hành kiểm hóa hàng nhập khẩu máy móc thiết bị tại chân công trình thì đảm bảo nhất.

Ông Vũ Hồng, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Khai thác, Chế biến khoáng sản Núi Pháo cho biết: Đơn vị sắp sửa có sản phẩm để xuất khẩu nên cũng rất quan tâm đến việc thực hiện các thủ tục thông quan tại đâu cho tiện lợi. Nếu chỉ cần thông quan tại Hải quan Thái Nguyên mà không phải làm các thủ tục lần hai ở Hải quan cửa khẩu thì chúng tôi sẽ chọn Thái Nguyên để đóng góp ngân sách cho tỉnh. Chúng tôi cũng rất quan tâm đến cung cách làm việc, giải quyết thủ tục, giấy tờ của cán bộ Hải quan vì thực tế đã có lần tôi gặp trường hợp cán bộ Hải quan sách nhiễu, phiền hà với DN khi đến làm thủ tục thông quan, dẫn đến việc ách tắc hàng hóa, gây thiệt hại không nhỏ cho chủ hàng.

Theo báo cáo của Chi cục Hải quan Thái Nguyên (thuộc Cục Hải quan Bắc Ninh) thì hiện tại đang có trên 30 DN của tỉnh làm thủ tục XNK tại đơn vị. Trong đó, chủ yếu là các đơn vị nhập khẩu hàng hóa, máy móc phục vụ các dự án đầu tư. Như vậy, khi đầu tư xong dự án thì gần như hoạt động nhập khẩu của DN đó không còn. Do đó, việc tham gia thông quan thường xuyên, ổn định của các DN là không nhiều. Ngay như gần đây, Chính phủ cho phép hàng chục DN khoáng sản trên địa bàn tỉnh xuất khẩu, song cho đến nay mới chỉ có một đơn vị đăng ký tờ khai tại địa phương, đó là Công ty Liên doanh Kim loại màu Việt Bắc. Theo ông Mã Thanh Giang, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Thái Nguyên thì với khối lượng khoáng sản được xuất khẩu lần này lên tới cả triệu tấn, nguồn thuế thu sẽ vào khoảng trên 300 tỷ đồng. Như vậy, nếu các DN khoáng sản trên đều làm thủ tục xuất khẩu tại Thái Nguyên thì sẽ đóng góp đáng kể cho ngân sách tỉnh.

Trước những băn khoăn, trăn trở của các DN XNK trên địa bàn, gần đây, Chi cục Hải quan Thái Nguyên đã mời các đơn vị tham gia xuất khẩu của tỉnh đến đối thoại trực tiếp. Thông qua cuộc đối thoại này, các DN đã vỡ lẽ nhiều điều, để từ đó phần đông đồng ý tới đây sẽ làm các thủ tục thông quan tại Hải quan Thái Nguyên. Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Bắc Hải, Cục phó Cục Hải quan Bắc Ninh thông tin: Hoạt động xuất khẩu của Nhà máy điện tử Samsung quy mô lớn tại Bắc Ninh cũng đăng ký thủ tục tại Hải quan Bắc Ninh. Mỗi ngày, chúng tôi tiến hành mở từ 300 đến 500 tờ khai cho DN này. Nhà máy điện tử Samsung tại Thái Nguyên cũng đang đề nghị tới đây sẽ làm thủ tục hải quan ngay tại địa phương. Như vậy, việc thông quan tại Hải quan ngoài cửa khẩu như Bắc Ninh hay Thái Nguyên hiện tại đều rất thuận lợi và được các doanh nghiệp uy tín thực hiện. Ông Hải cũng khẳng định: Hải quan Thái Nguyên đang thực hiện đăng ký thủ tục 1 lần và xuất khẩu nhiều lần (trong điều kiện hàng hóa không thay đổi, đúng hợp đồng và không quá 1 năm). Đã làm thủ tục hải quan và kiểm hóa tại Thái Nguyên thì sẽ không phải thực hiện lại thủ tục này tại các Hải quan cửa khẩu khác trước khi xuất hàng sang nước bạn, bởi quy định mới cho phép được chuyển cửa khẩu. Đối với mặt hàng khoáng sản, vấn đề niêm phong hàng hóa được thực hiện tại Hải quan Thái Nguyên và chuyển thẳng ra cửa khẩu mà không phải kiểm tra lại. Đối với những sản phẩm cồng kềnh, không niêm phong được, Hải quan Thái Nguyên sẽ đề nghị Hải quan cửa khẩu kiểm tra và thông quan nhanh chóng, an toàn. Với những trường hợp nhập khẩu máy móc cụ thể, cồng kềnh, chúng tôi sẽ đề nghị được kiểm hóa tại chân công trình.

Sau khi triển khai, áp dụng thủ tục hải quan điện tử (tháng 1-2013) và thành lập Tổ giải quyết vướng mắc thường trực tại đơn vị, Hải quan Thái Nguyên có thể giải quyết tất cả các thủ tục cũng như những thắc mắc của DN. Ông Nguyễn Bắc Hải cam kết: Trong quá trình làm thủ tục tại Hải quan Thái Nguyên, nếu DN có những vướng mắc gì, Cục Hải quan Bắc Ninh sẽ can thiệp nhanh nhất có thể. Hoặc trong quá trình thông quan, nếu vướng mắc tại các Hải quan cửa khẩu, chúng tôi cũng sẽ có trách nhiệm can thiệp giúp doanh nghiệp. Đối với đội ngũ cán bộ Hải quan, chúng tôi có quy chế kiểm soát rất chặt chẽ, đảm bảo không có chuyện sách nhiễu, làm chậm trễ thủ tục của DN. Phương châm của chúng tôi là phục vụ 24/7, tức là 24 giờ/ngày và 7 ngày/tuần.

Như vậy, cơ bản những băn khoăn, thắc mắc của DN XNK trong tỉnh đã được giải quyết. Hy vọng, với sự tham gia làm thủ tục hải quan tại Thái Nguyên của các DN sẽ đóng góp thêm một lượng thu ngân sách không nhỏ cho tỉnh nhà.