Kết quả khảo sát thực hiện vào tháng 5-2013 của Phòng thương mại châu Âu (EuroCham) công bố ngày 30-5 cho thấy: “Mức độ tin cậy và triển vọng kinh doanh trong cộng đồng doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam đang được cải thiện”.
Chỉ số kinh doanh theo kết quả khảo sát lần này đã tăng từ 48 lên 50 điểm, sau ba lần khảo sát trước đều dưới 50 điểm. Điều này cho thấy, các doanh nghiệp châu Âu đang dần lấy lại lòng tin vào thị trường Việt Nam.
Các chỉ số chính thể hiện hướng tăng trưởng này bao gồm triển vọng kinh doanh đã cải thiện, do có sự gia tăng doanh thu/đơn hàng và sự lạc quan về triển vọng kinh tế vĩ mô.
Tuy nhiên, EuroCham vẫn lưu ý “chỉ số kinh doanh của doanh nghiệp vẫn ở mức 50, còn cách khá xa so với mức điểm cao nhất 79 điểm vào năm 2011 và sự cải thiện qua hai quý gần đây vẫn còn hạn chế, mỗi quý tăng 2 điểm”.
Hơn nửa số doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam tham gia vào cuộc khảo sát thuộc ngành dịch vụ, một phần tư thuộc ngành sản xuất, phần còn lại là thương mại và các ngành khác.
Theo Chủ tịch EuroCham, ông Preben Hjortlund: “Điều đáng khích lệ khi kết quả khảo sát tăng liên tiếp trong quý 2 và đặc biệt là chỉ số này đã đạt mức trung bình 50 điểm. Điều này thể hiện một sự ổn định có thấy được về tình hình kinh tế vĩ mô cũng như sự tiếp tục tin tưởng của các doanh nghiệp châu Âu về nền kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, chúng ta phải nhớ rằng cho dù điều này thể hiệp một bước đi quan trọng trong định hướng đúng đắn thì đây là một bước đi nhỏ trên một con đường dài. Chúng ta cần nhìn thấy sự cố gắng liên tục của Chính phủ để cải thiện các vấn đề về cấu trúc cơ bản của nến kinh tế và một sự thực thi mạnh mẽ và tích cực Hiệp định thương mại tự do”.
Triển vọng kinh doanh cải thiện
Theo kết quả cuộc khảo sát, số lượng doanh nghiệp đánh giá tốt về tình hình kinh doanh hiện tại tiếp tục tăng từ 40% đến 43%. Quý trước con số này được đánh giá tăng từ 26% đến 40% và mức tăng hiện tại thể hiện sự cải hiện trong quan điểm kinh doanh. Tuy nhiên, vẫn còn 1/4 doanh nghiệp phản hồi có quan điểm tiêu cực về tình hình kinh doanh hiện tại. Một số khác vẫn giữ quan điểm ổn định trong một giai đoạn nào đó.
Xét về tương lai, triển vọng kinh doanh từ phía các doanh nghiệp phản hồi được nhận định là có một sự cải thiện đánh kể. Số lượng hội viên hy vọng sẽ có sự gia tăng tích cực tăng từ 30% đến 43%, Sự gia tăng này có thể được hiểu do tiến trình đàm phán đang diễn ra của Hiệp định thương mại tự do EU – Việt Nam. Tuy nhiên, 57% phản hồi vẫn đánh giá triển vọng kinh doanh của họ là “trung bình” hoặc “tiêu cực”.
Phục hồi lòng tin
Theo báo cáo, các doanh nghiệp đang có kế hoạch “tăng đáng kể đầu tư” tăng gấp đôi so với quý trước từ 7% lên đến 13%. Nhìn tổng thể, các kế hoạch đầu tư được đánh giá tích cực hơn cách đây một năm. 76% doanh nghiệp phản hồi hy vọng giữ nguyên hoặc tăng mức đầu tư, trong khi cách đây một năm số doanh nghiệp có phản hồi tương tự là 72% và số doanh nghiệp có kế hoạch tiếp tục cắt giảm đầu tư giảm xuống còn 19%, con số này của quý trước là 24%.
EuroCham khẳng định: “Điều này một lần nữa chỉ ra sự phục hồi lòng tin vào tương lai của Việt Nam về mặt trung hạn và các sáng kiến của Chính phủ đang củng cố lòng tin và sự lạc quan ngày càng tăng”.
Khi được hỏi về số lượng đơn hàng và mức doanh thu mong đợi về mặt trung hạn thì câu trả lời là có sự tăng trưởng nhẹ. 84% doanh nghiệp phản hồi đánh giá đơn hàng/doanh thu của họ vẫn ổn định hoặc có cải thiện.
Sự phát triển tích cực này cũng tạo ra một tác động tích cực trong các kế hoạch tuyển dụng. 39% doanh nghiệp hy vọng tăng số lượng nhân viên và chỉ có 14% cho rằng họ sẽ giảm – đây là một tỷ lệ rất tích cực. Con số này tương đối giống so với các đánh giá năm ngoái - 33% đánh giá tăng và 19% đánh giá giảm. Các sáng kiến của Chính phủ và triển vọng về một Hiệp định thương mại bền vững giữa EU và Việt Nam cũng tạo ra sự gia tăng lòng tin vào nền kinh tế Việt Nam.
Bớt lo lạm phát
Lo ngại của doanh nghiệp về lạm phát đang có chiều hướng giảm, 65% doanh nghiệp cho rằng lạm phát không tác động hoặc có nhưng hạn chế đến công việc kinh doanh của họ trong trung hạn so với 55% của quý trước và tăng so với mức 43% của năm trước.
Các thành viên cho rằng, lạm phát sẽ dừng ở mức 5,13%. Con số này rất sát so với dự đoán của quý trước là 5,12% và giảm 0,5% so với năm trước khi mức lạm phát được dự doán là 5,63%.
Các phản hồi đều đánh giá tình hình kinh tế vĩ mô đang được cải thiện. Năm 2012, 57% dự đoán sẽ có sự tiếp tục suy thoái trong các điều kiện (con số này trong quý trước nữa dao động khoảng 72%), trong quý này có số này tiếp tục giảm dưới mức trung bình còn 48%. Nói cách khác, 52% doanh nghiệp phản hồi tin rằng nền kinh tế sẽ ổn định và cải thiện trong tương lai.
Trả lời câu hỏi việc đàm phán Hiệp định thương mại tự do EU – Việt Nam có ý nghĩa gì với việc kinh doanh của doanh nghiệp? 50% doanh nghiệp tham gia cuộc khảo sát hy vọng một tác động tích cực của Hiệp định thương mại tự do trong công việc kinh doanh của họ; 18% phản hồi có tác động “rất tích cực” và chỉ 3% e ngại là một Hiệp định thương mại tự do EU – Việt Nam có tác động tiêu cực đến công việc kinh doanh của họ và điều này thường liên quan đến các vấn đề về quy tắc xuất xứ hàng hóa.
Giám đốc điều hành EuroCham, ông Paul Jewell nói thêm rằng: “Chỉ số môi trường kinh doanh đã cho thấy sự cải thiện liên tục của các chỉ số trong lần thứ 2. Có vài điều thực tế chúng ta chưa bao giờ thấy kể từ khi cuộc khảo sát được thực hiện lần đầu tiên vào năm 2010. Đây là dấu hiệu rất tích cực vì nó cho thấy các doanh nghiệp châu Âu đang dần dần lấy lại lòng tin vào thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, điều quan trọng cũng cần phải lưu ý là vẫn chỉ đang ở điểm trung bình. Nói cách khác, chỉ số kinh doanh cần phải cải thiện đáng kể nếu Việt Nam muốn duy trì vị thế cạnh tranh trong khối Đông Nam Á”.