Thực hiện quản lý và kiểm soát cam kết chi NSNN qua KBNN

Nhằm tiếp tục triển khai thực hiện Dự án cải cách tài chính công trong Chương trình cải cách hành chính của Chính phủ và triển khai thực hiện Chiến lược phát triển ngành Tài chính Việt Nam đến năm 2020. Đồng thời, triển khai phân hệ còn lại của Hệ thống thông tin quản lý ngân sách - kho bạc (TABMIS) và từng bước thực hiện kế toán dồn tích; hỗ trợ lập ngân sách trung hạn của cơ quan tài chính các cấp và các Bộ, ngành, địa phương. Tăng cường kiểm soát chi tiêu ngân sách Nhà nước (NSNN) của các đơn vị dự toán và các chủ đầu tư nhằm nâng cao hơn nữa hiệu lực quản lý NSNN, góp phần ngăn chặn tình trạng nợ đọng trong thanh toán và làm lành mạnh hóa công tác quản lý tài chính - ngân sách. Từ ngày 1/6/2013, Bộ Tài chính triển khai quản lý, kiểm soát cam kết chi NSNN qua Kho bạc Nhà nước (KBNN) theo Thông tư số 113/2008/TT-BTC ngày 27/11/2008 (còn gọi là phân hệ cam kết chi - PO).

Đối tượng áp dụng cam kết chi NSNN bao gồm: các đơn vị sử dụng kinh phí NSNN (đơn vị dự toán và các chủ đầu tư), cơ quan Tài chính và các đơn vị KBNN. Phạm vi các khoản chi NSNN được thực hiện quản lý, kiểm soát cam kết chi qua KBNN  (gồm tất cả các khoản chi của NSNN đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền giao dự toán đối với chi thường xuyên hoặc giao kế hoạch vốn đối với chi đầu tư, gồm cả dự toán ứng trước), có hợp đồng mua bán hàng hoá, dịch vụ theo chế độ quy định và có giá trị hợp đồng từ 100 triệu đồng trở lên đối với các khoản chi thường xuyên hoặc từ 500 triệu đồng trở lên trong chi đầu tư xây dựng cơ bản. Các trường hợp chưa áp dụng kiểm soát cam kết chi NSNN là các khoản chi của ngân sách xã; các khoản chi cho lĩnh vực an ninh, quốc phòng; các khoản thực hiện nghĩa vụ trả nợ của Nhà nước, của Chính phủ. Các khoản chi từ nguồn viện trợ, vay nợ nước ngoài theo phương thức tài trợ chương trình, dự án; chi viện trợ trực tiếp; các khoản chi góp cổ phần, đóng góp nghĩa vụ tài chính, đóng niên liễm cho các tổ chức quốc tế. Các khoản chi theo hình thức lệnh chi tiền của cơ quan tài chính các cấp; các khoản chi từ tài khoản tiền gửi của các đơn vị giao dịch tại KBNN; các khoản chi NSNN bằng hiện vật và ngày công lao động.

Thực hiện cam kết chi NSNN là việc các đơn vị sử dụng NSNN cam kết sử dụng dự toán chi được giao hàng năm để thanh toán cho hợp đồng đã được ký giữa đơn vị với nhà cung cấp hàng hóa dịch vụ. Kiểm soát cam kết chi NSNN qua KBNN là việc cơ quan kho bạc thực hiện kiểm tra, kiểm soát các quyết định chi tiêu của đơn vị sử dụng NSNN. Một mặt, bảo đảm các khoản chi của đơn vị nằm trong dự toán, kế hoạch chi NSNN hàng năm được duyệt và tuân thủ các chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi tiêu của Nhà nước quy định. Mặt khác, giữ lại một khoản dự toán hoặc kế hoạch vốn tương ứng để bảo đảm chi trả khi đã đủ điều kiện để thanh toán. Để thực hiện cam kết chi NSNN, đơn vị sử dụng NSNN sau khi ký hợp đồng với nhà cung cấp và trên cơ sở dự toán, kế hoạch vốn năm được giao tiến hành xác định số tiền cam kết chi và làm thủ tục cam kết chi tại kho bạc nơi đơn vị mở tài khoản giao dịch. Số tiền hay giá trị của khoản cam kết chi đối với hợp đồng thực hiện trong một năm ngân sách là số tiền được nêu trong hợp đồng. Còn đối với hợp đồng được thực hiện trong nhiều năm ngân sách là số tiền dự kiến bố trí cho hợp đồng đó trong năm, bảo đảm trong phạm vi dự toán, kế hoạch vốn năm được duyệt. Cơ quan KBNN nhận hồ sơ đề nghị cam kết chi của đơn vị sử dụng NSNN sẽ kiểm soát, hạch toán giữ lại một khoản dự toán, kế hoạch vốn của đơn vị chi tiết theo từng hợp đồng, nhà cung cấp để thực hiện cam kết chi theo quy định và theo đề nghị của đơn vị. Khoản dự toán, kế hoạch vốn giữ lại chỉ để phục vụ thanh toán, chi trả theo đúng hợp đồng và cho đúng nhà cung cấp mà đơn vị sử dụng NSNN đã cam kết. Khi thanh toán trả nợ cho nhà cung cấp, đơn vị sử dụng NSNN tiến hành làm thủ tục rút số dự toán, kế hoạch vốn đã cam kết chi kèm theo hồ sơ, chứng từ của khoản chi gửi kho bạc để thực hiện theo như quy định hiện hành.

 Để tạo thuận lợi cho việc theo dõi, quản lý đối chiếu số liệu, các đơn vị sử dụng NSNN chỉ thực hiện đầy đủ quy trình kiểm soát cam kết chi nêu trên đối với những hợp đồng (hợp đồng thuộc phạm vi phải làm thủ tục kiểm soát cam kết chi) phát sinh mới kể từ ngày 1/6/2013.Quản lý, kiểm soát cam kết chi NSNN là một khâu quan trọng trong chu trình quản lý chi NSNN, góp phần từng bước thực hiện cải cách tài chính công theo hướng công khai, minh bạch và phù hợp với các thông lệ và chuẩn mực quốc tế. Để triển khai thực hiện cam kết chi NSNN thành công, rất mong tiếp tục nhận được sự quan tâm, chỉ đạo của các cấp uỷ đảng, chính quyền địa phương, sự phối hợp chặt chẽ của các đơn vị liên quan, đặc biệt là việc tổ chức chấp hành nghiêm những quy định về cam kết chi NSNN của các đơn vị sử dụng NSNN, cơ quan Tài chính và các đơn vị KBNN.