Sẽ giảm đáng kể số người nộp thuế

Theo quy định hiện hành của Luật Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN), mức giảm trừ gia cảnh đối với bản thân người nộp thuế (NNT) là 4 triệu đồng/tháng (48 triệu đồng/năm), với người phụ thuộc là 1,6 triệu đồng/tháng. Nhưng từ ngày 1-7-2013, theo Luật Thuế TNCN sửa đổi, bổ sung, mức giảm trừ gia cảnh đối với NNT sẽ lên 9 triệu đồng/tháng (108 triệu đồng/năm) và với mỗi người phụ thuộc là 3,6 triệu đồng/tháng.

Với việc điều chỉnh nâng mức giảm trừ gia cảnh như vậy, theo một số chuyên gia kinh tế sẽ có ý nghĩa quan trọng trong giai đoạn hiện nay: Không những tạo ra môi trường, đòn bẩy tài chính để khuyến khích, kích thích người lao động làm ra thu nhập có thêm tích lũy để từ đó lao động sáng tạo, hiệu quả hơn mà còn thể hiện sự chia sẻ của Nhà nước đối với người lao động trực tiếp ở các khu vực của nền kinh tế trong điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn. Đặc biệt, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế TNCN còn thể hiện tinh thần “khoan sức dân trong ngắn hạn và nuôi dưỡng nguồn thu trong dài hạn”.  

Tuy nhiên, việc giảm trừ cũng sẽ tác động không nhỏ đến kế hoạch thu ngân sách. Theo tính toán của Cục Thuế tỉnh, việc giảm trừ gia cảnh theo Luật thuế TNCN sửa đổi, bổ sung thực hiện từ ngày 1-7, dự kiến sẽ làm giảm số NNT: Hiện tại, Phòng Quản lý thuế TNCN, Cục thuế tỉnh đang quản lý 18.462  người nộp thuế TNCN; theo dự kiến, 6 tháng cuối năm 2013, sẽ chỉ còn khoảng 6 nghìn người nộp thuế và năm 2014 sẽ còn khoảng 2,7 nghìn người nộp thuế. Theo đó, số thuế 6 tháng cuối năm 2013 cũng giảm khoảng 53 tỷ đồng và cả năm 2014 khoảng 106 tỷ đồng. Để đảm bảo sự bình đẳng và theo đúng tinh thần của Luật Thuế TNCN sửa đổi, bổ sung, đòi hỏi cơ quan quản lý thuế phải có biện pháp quản lý thuế hợp lý, khoa học nhằm thu đúng, thu đủ tiền thuế phát sinh vào ngân sách Nhà nước (NSNN); quản lý kiểm soát thu nhập để không gây bất bình đẳng trong thực thi. NNT và các cơ quan chi trả cần tăng tính tự giác trong việc kê khai các khoản thu để tính thuế. Bởi theo chị Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Phó phòng Quản lý Thuế TNCN, Cục Thuế tỉnh: Qua thực tế công tác quản lý thuế TNCN, nhìn chung, NNT và các cơ quan chi trả thu nhập đều thực hiện nghiêm túc việc kê khai, nộp thuế. Tuy nhiên, do cơ chế tự khai, tự nộp nên cũng còn một số trường hợp chưa thực sự tự giác, ví dụ như: chưa kê khai trung thực người phụ thuộc đưa vào tính thuế đúng đối tượng; hoặc có trường hợp người nộp thuế có nguồn thu nhập ngoài tiền lương (như dạy thêm, làm bác sĩ ngoài giờ) rất khó quản lý nếu không tự giác; hoặc ngay cả một số cơ quan chi trả còn tính thiếu nguồn thu nhập chịu thuế (mới chỉ kê khai khoản thu nhập từ lương; chưa kê khai hết các khoản thu từ tiền thưởng, thu nhập tăng thêm, làm thêm giờ hay tiết kiệm chi ).

Cũng chính từ những lý do trên nên qua công tác thanh, kiểm tra năm 2012, cơ quan thuế đã truy thu và xử phạt trên 100 triệu đồng. Vì vậy, để quản lý chặt chẽ nguồn thu này, về phía cơ quan thuế, một mặt, tiếp tục thực hiện nghiêm túc kiểm tra định kỳ hàng năm theo kế hoạch đã xây dựng tại cơ quan NNT (năm 2013 dự kiến sẽ kiểm tra tại 40 đơn vị);  mặt khác sẽ tiếp tục quản lý chặt chẽ tờ khai thuế hàng tháng, quý của NNT, các cơ quan chi trả thu nhập bằng việc giám sát tại cơ quan thuế. Nếu thấy bất bình thường sẽ tiến hành kiểm tra tại đơn vị nộp thuế và tiếp tục đôn đốc nhắc nhở các đơn vị nộp thuế phát sinh vào NSNN khi đến hạn. Bên cạnh đó tăng cường rà soát, kiểm tra bằng nhiều hình thức việc kê khai người phụ thuộc của các đơn vị, nếu có sự biến động phải điều chỉnh kịp thời. Tiến tới, ngành Thuế đang có hướng sẽ cấp mã số thuế đến người phụ thuộc để quản lý chặt chẽ hơn. Song, với cơ chế tự khai tự nộp, vấn đề quan trọng vẫn là trông chờ vào ý thức của NNT và các cơ quan chi trả, cần nâng cao tính tự nguyện, tự giác để  góp phần vào thực hiện tốt chính sách thuế mới theo đúng tinh thần, chủ trương của Đảng và Nhà nước.