Trong tổng số gần 450.000 doanh nghiệp (DN) đang hoạt động có tới 92% DN thuộc diện kiểm tra có dấu hiệu vi phạm về chính sách pháp luật thuế.
Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn, trung bình mỗi năm cơ quan Thuế thực hiện thanh tra, kiểm tra được từ 18-20% doanh nghiệp (DN) trong tổng số gần 450 nghìn DN đang hoạt động nhưng đã có tới 92% DN thuộc diện kiểm tra có dấu hiệu vi phạm về chính sách pháp luật thuế.
Theo nhận định của Thứ trưởng, con số phát hiện ra vi phạm về thuế mới chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Thực trạng vi phạm trong lĩnh vực thuế rất cao, nhiều bộ phận khá nghiêm trọng mà chưa bị phanh phui. Chỉ tính gần 55.000 DN có đăng ký kinh doanh nhưng không có hoạt động thì đây cũng là nhóm tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Đặc biệt là hiện tượng chuyển giá trong các DN có vốn nước ngoài. Để nghi ngờ DN chuyển giá trốn thuế thì dễ, nhưng để tìm được bằng chứng lại không đơn giản. Điều này dẫn tới số vụ việc được khởi tố, điều tra không nhiều và tiến độ điều tra chậm làm giảm tác dụng răn đe và giảm hiệu quả của công tác phòng, chống tội phạm trong lĩnh vực thuế.
Đánh giá về tình trạng vi phạm của DN trong lĩnh vực thuế, Thứ trưởng Bộ Tài chính - Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho rằng tỷ lệ vi phạm là rất cao. “Số DN được thanh tra chưa tới 20%, như vậy câu hỏi được đặt ra là 80% số DN còn lại có vi phạm hay không? Trong 20% số DN được thanh tra, kiểm tra, liệu ngành thuế đã làm rõ hết được các vi phạm chưa?. Nếu chưa làm được hết mà số liệu đã như vậy thì có thể đánh giá được tính vi phạm rất cao. Trong đó, bao nhiêu vi phạm là có dấu hiệu hình sự mà chúng ta mới chỉ xử lý hành chính?”.
Hiện nay, có một thực tế là việc thành lập DN quá dễ dàng. Bất kỳ ai, kể cả những đối tượng có nhân thân lai lịch phức tạp, không đủ năng lực hoạt động kinh doanh, năng lực tài chính nhưng cũng có thể đứng ra thành lập DN với mục đích mua bán hóa đơn thu lời bất chính. Điều này khiến việc quản lý thuế gặp rất nhiều khó khăn.
Đại diện Bộ Tài chính cho rằng, cần tiếp tục kiến nghị mạnh mẽ hơn nữa về vấn đề điều kiện thành lập doanh nghiệp. Để thành lập DN cần có ít nhất 3 điều kiện là điều kiện về nhân thân, cơ sở vật chất - tài chính và điều kiện tối thiểu về quản trị kinh doanh. Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cũng đang tăng cường kiểm soát những vi phạm liên quan tới hóa đơn, chứng từ thông qua việc siết chặt quy định về tự in hóa đơn./.
