Trải thảm đón dự án lọc dầu 22 tỷ USD

Ngày 30-9, Bộ Công Thương đã làm việc với các đơn vị liên quan để thẩm định dự án Tổ hợp lọc hóa dầu Nhơn Hội (Dự án Victory Project). Sau buổi làm việc, ông Hồ Quốc Dũng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, cho biết hội đồng thẩm định đã nhất trí thông qua dự án với 100% ý kiến đồng ý.

Còn giải trình thêm

Theo ông Dũng, sắp tới, dự án sẽ trình Chính phủ phê duyệt bổ sung vào quy hoạch phát triển ngành dầu khí Việt Nam giai đoạn đến năm 2015, định hướng đến năm 2025. Sau đó, UBND tỉnh sẽ cấp giấy chứng nhận đầu tư và được hưởng ưu đãi giống các dự án lọc hóa dầu khác của Việt Nam.

Để chuẩn bị cho quá trình triển khai dự án, ông Man Ngọc Lý, Trưởng Ban Quản lý Khu Kinh tế Bình Định, cho hay tỉnh chủ trương không kêu gọi, thu hút thêm các dự án đầu tư mới vào Khu Kinh tế Nhơn Hội. Ngoài ra, công tác giải phóng mặt bằng cũng đã sẵn sàng để phục vụ dự án.

Hiện Tập đoàn Dầu khí Thái Lan (PTT, chủ đầu tư dự án) đã ký thỏa thuận với Tập đoàn Dầu mỏ Saudi Aramco (Ả Rập Saudi), theo đó mỗi bên đóng góp 40% vốn; còn lại 20% vốn dành cho nhà đầu tư Việt Nam.

Đến nay, PTT vẫn chưa tìm được đối tác Việt Nam nhưng theo Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Lê Hữu Lộc, PTT và Saudi Aramco khẳng định nếu doanh nghiệp Việt Nam không tham gia góp vốn thì họ cũng sắp xếp đủ 100% vốn để triển khai dự án.

Theo nguồn tin của Báo Người Lao Động, mặc dù các thành viên thẩm định đều thừa nhận tính khả thi của dự án nhưng nhiều ý kiến vẫn yêu cầu chủ đầu tư giải trình bổ sung một số yếu tố.

Cụ thể, sản phẩm của dự án này sẽ tiêu thụ trong nước và xuất khẩu với tỉ lệ ra sao. Thực tế, phía chủ đầu tư nghiêng về phương án tiêu thụ phần lớn trong nước bởi không tốn chi phí chuyên chở, có lợi hơn xuất khẩu. Điểm khó là dự án này triển khai cùng thời điểm với một số dự án lọc hóa dầu khác.

“Có dự án đã động thổ như Vũng Rô vẫn khó thành công vì chưa có vốn. Như vậy, trong trường hợp các dự án trong nước tuy đã động thổ nhưng không xây dựng được thì dự án Victory Project sẽ có thị phần để tiêu thụ. Trường hợp các dự án kia xây dựng được thì sản phẩm từ dự án Victory Project phải cạnh tranh” - nguồn tin này nêu rõ.

Ngoài ra, hội đồng thẩm định cũng băn khoăn việc nhà đầu tư dự kiến năm 2015 sẽ lập dự toán chi tiết, năm 2017 bắt đầu xây dựng và đến năm 2021 sẽ cho ra đời thành phẩm... là quá nhanh. Hầu hết các dự án hóa lọc dầu lớn nhất của Việt Nam từ trước đến nay đều thực hiện trên 10 năm.

Hiệu quả kinh tế phải gắn với môi trường

Theo ông Hồ Quốc Dũng, dự án triển khai sẽ đóng góp khoảng 3%-4% GDP cả nước, 30%-40% GDP của tỉnh Bình Định. Phía PTT cũng nhiều lần khẳng định dự án này sẽ lọc khoảng 12 triệu tấn dầu thô/năm để ra các sản phẩm xăng dầu và 8 triệu tấn dầu thô/năm phục vụ cho hóa dầu. Ngoài phần cung ứng trong nước, sản phẩm từ dự án sẽ xuất khẩu đi các nước trong khu vực ASEAN, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản…

Ở góc độ chuyên gia, TS Lê Đăng Doanh lưu ý dự án này về bản chất cũng giống các dự án đầu tư của nhiều tập đoàn đa quốc gia khác ồ ạt chuyển về Việt Nam để hưởng ưu đãi về đất đai như được bàn giao đất sạch, thuế và tiền sử dụng đất, đặc biệt là có nguồn nhân công giá rẻ.

Vấn đề môi trường cũng được TS Lê Đăng Doanh đặc biệt lưu tâm. “Phải rất chú ý đến ô nhiễm môi trường. Singapore khi xây dựng nhà máy lọc dầu, họ đều đặt ở các hòn đảo, tránh xa khu vực dân cư. Do đó, phải xem xét đến thiết kế của phía chủ đầu tư đưa ra xem họ triển khai thế nào, có ảnh hưởng đến môi trường không; cần làm rõ công nghệ của PTT có phải là công nghệ nguồn của họ hay phải nhập khẩu, có bảo đảm chất lượng không” - ông Doanh gợi ý.