Năm 2011, Công ty cổ phần Khoáng sản An Khánh đã được UBND tỉnh cấp giấy phép khai thác mỏ đá vôi tại xóm Đẩu, xã Yên Lạc (Phú Lương). Từ khi Công ty đi vào hoạt động đã gây ảnh hưởng không nhỏ tới cuộc sống của người dân xung quanh khu vực khai thác thuộc xóm Yên Thịnh. Cấp ủy, chính quyền các cấp huyện Phú Lương đã ráo riết vào cuộc để giải quyết vấn đề này song vẫn chưa triệt để.
Ngày 9-5-2011, UBND tỉnh đã cấp Giấy phép số 1156/GP-UBND đồng ý cho Công ty cổ phần Khoáng sản An Khánh được khai thác mỏ đá vôi xóm Đẩu, xã Yên Lạc (Phú Lương) sau khi chuyển nhượng quyền khai thác từ Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Thương mại Vinh Thịnh. Theo đó, thời hạn cấp giấy phép là 29,1 năm với tổng diện tích khai thác 6,55ha. Công nghệ khai thác bằng hình thức nổ mìn tách đá ra khỏi nguyên khối, gia công đá bằng hệ thống máy nghiền, sàng. Kể từ ngày bước vào khai thác, hoạt động nổ mìn phá đá và nghiền, sàng đá của Công ty đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của người dân xóm Yên Thịnh.
Ông Lê Đình Cừ, Trưởng xóm Yên Thịnh cho biết: Mỗi khi Công ty nổ mìn phá đá đã ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất cũng như đời sống sinh hoạt của người dân, nhất là những hộ gần khu vực khai thác của mỏ. Có người dân bị đá văng vào mặt phải nhập viện cấp cứu, nhiều nhà dân bị đá bay văng làm thủng nóc nhà, vỡ bàn ghế. Ngoài ra, việc nghiền và sàng đá đã gây ra bụi phủ trắng nhà cửa, vì thế mà nhiều diện tích cây cối, hoa màu không cho thu hoạch. Yên Thịnh là xóm đặc biệt khó khăn, đời sống của bà con nơi đây chủ yếu phụ thuộc vào cây chè và lúa. Toàn xóm có gần 6ha/tổng số 21ha chè gần chỗ khai thác của mỏ thường xuyên bị bụi đá phủ trắng, khiến năng suất, chất lượng chè giảm mạnh, nhiều diện tích chè vì thế phải bỏ không.
Bà La Thị Ngữ, một hộ dân ở xóm cho biết: Nhà tôi chỉ cách mỏ đá con đường bê tông rộng chưa đầy 3m nên khi Công ty nổ mìn phá đá thì ngôi nhà rung lắc như bị động đất. Năm ngoái, do nổ mìn mà đá văng làm thủng nóc nhà, vỡ bàn ghế của gia đình. May mắn, mọi người trong nhà không ai bị thương. Chúng tôi đã có nhiều đơn đề nghị các cấp có thẩm quyền và Công ty di dời gia đình đến nơi an toàn, xong đến nay vẫn chưa được giải quyết. Để tự bảo vệ mình, gia đình tôi phải phủ kín bạt quanh nhà tránh bụi, còn khi thấy Công ty nổ mìn (trung bình 2 lần/ngày), cả nhà phải chạy lấp vào góc tường để tránh đá văng.
Trước nhiều ý kiến của bà con, chính quyền các cấp huyện Phú Lương cùng Công ty cổ phần Khoáng sản An Khánh đã tổ chức kiểm tra việc ảnh hưởng của đơn vị gây ra. Qua nhiều lần làm việc, ngày 28-1-2015, Huyện ủy Phú Lương đã ra Thông báo về chủ trương cho Công ty cổ phần Khoáng sản An Khánh phối hợp di dời 11 hộ dân xung quanh khu vực mỏ đá ở xóm Yên Thịnh với phương án đền bù đất và tài sản trên đất theo quy định của Nhà nước. Việc này được Công ty cam kết thực hiện trong quý II năm 2016 ngay khi đơn vị cùng với phòng chức năng của huyện kiểm đếm, thống kê tài sản của 11 hộ dân. Thế nhưng, đến nay, việc di dời này vẫn chưa được triển khai thực hiện.
Gia đình ông Đặng Văn Thèn, một hộ dân ở xóm cho biết: Gia đình tôi thuộc diện hộ nghèo của xóm. Ngôi nhà của gia đình tôi đang ở đã xập xệ, có kế hoạch xây mới từ đầu năm nhưng đến nay chưa làm được. Lý do vì là hộ trong diện di dời, phải giữ nguyên hiện trạng đất, các công trình trên đất. Gia đình cũng mới được cấp giống chè nhưng vì quy định trên nên cũng đắp đống để đấy. Chúng tôi mong Công ty sớm tổ chức di dời người dân ra khỏi khu vực ảnh hưởng để bà con yên tâm làm ăn.
Ông Hoàng Ngọc Phiến, Bí thư Đảng ủy xã Yên Lạc cho biết: Với thẩm quyền theo quy định, địa phương đã làm đầy đủ các thủ tục liên quan. Theo cam kết, Công ty sẽ phải tổ chức di dời trong quý II năm nay nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện. Địa phương đã gửi công văn cho đơn vị và được trả lời bằng văn bản do Công ty đang chờ phê duyệt thiết kế đường dân sinh, mương thoát nước và chờ phương án bồi thường do Ban Bồi thường Giải phóng mặt bằng của huyện Phú Lương lập nên sẽ di dời các hộ dân trong quý IV này.
Bà Dương Thị Quỳnh, Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Phú Lương cho biết: Trước sự việc trên, cấp ủy, chính quyền các cấp huyện Phú Lương đã quyết liệt vào cuộc để xử lý, đồng thời đề nghị Công ty có phương án bồi thường, hỗ trợ để 11 hộ dân di dời ra khỏi khu vực bị ảnh hưởng. Theo cam kết lần 2 của Công ty là sẽ di dời trong quý IV này, trường hợp nếu đơn vị cố tình chây ỳ, huyện sẽ có ý kiến trình UBND tỉnh, các sở, ngành liên quan vào cuộc để giải quyết.
.jpg?width=300&height=-&type=resize)
