Trong diễn biến phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án buôn lậu lá thuốc lá tại Công ty TNHH Thiên Lợi Hòa (Lào Cai) đã bước sang tuần thứ 4, bị cáo Nguyễn Ngọc Kim (nguyên PCT tỉnh Lào Cai) cho rằng, việc nhận quà Tết là do... thành tâm của doanh nghiệp, chứ không phải "cứ sau mỗi lần ký văn bản thì nhận tiền" như cáo trạng Viện Kiểm sát nêu.
Theo bản luận tội, tại phiên tòa, Viện Kiểm sát nhân dân đề nghị HĐXX áp dụng các điều khoản qui định tại Bộ luật Tố tụng hình sự, xử phạt bị cáo Nguyễn Ngọc Kim tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ 22 tháng tù, phạt tiền và tịch thu sung công quỹ số tiền thu nhập bất chính.
Như vậy, nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Nguyễn Ngọc Kim sẽ được trả tự do sau khi phiên tòa kết thúc.
Tại phiên tòa, sau phần bào chữa của luật sư Nguyễn Huy Thiệp, bị cáo Nguyễn Ngọc Kim đã tự bào chữa cho mình. Bị cáo Kim cho rằng, việc cho nhập lá thuốc lá là chủ trương nhỏ trong chủ trương tổng thể của Thường trực Tỉnh ủy Lào Cai.
Bị cáo được thay mặt UBND tỉnh ký 14 văn bản là nhiệm vụ chứ không nằm ngoài công vụ. Sự chỉ đạo của Thường trực Tỉnh uỷ cho nhập lá thuốc lá không trái với Luật Hải quan. Tính từ tháng 12/2004 đến tháng 11/2005, giai đoạn này các doanh nghiệp được tỉnh Lào Cai cho nhập lá thuốc lá nhiều nhất, song cũng là thời điểm có nhiều đoàn kiểm tra của Trung ương lên Lào Cai kiểm tra công tác quản lý biên giới, cửa khẩu.
Hầu hết, các đoàn kiểm tra đều đánh giá Lào Cai là địa phương quản lý biên giới, cửa khẩu tốt nhất trên tuyến biên giới Việt - Trung. Ngoài ra, tỉnh Lào Cai còn tiến hành kiểm tra liên ngành, kết quả cho thấy các cửa khẩu đều thực hiện đúng quy định, nguyên tắc.
Bị cáo Kim cho rằng, hai dấu hiệu bắt buộc cấu thành tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ là mục đích vụ lợi cá nhân và làm tổn hại đến lợi ích chung. Vậy việc bị cáo ký 14 văn bản là thực hiện theo chỉ đạo của Thường trực Tỉnh uỷ nên không thể coi là mục đích cá nhân.
Còn việc cho nhập khẩu lá thuốc lá góp phần cung cấp nguyên liệu cho ngành sản xuất thuốc lá trong nước, đảm bảo việc làm và thu nhập cho hàng ngàn lao động trong ngành; đối với Lào Cai không chỉ tạo việc làm cho người lao động mà còn làm tăng thu ngân sách trên địa bàn.
Vì vậy, không làm ảnh hưởng đến lợi ích chung, do đó, cáo trạng quy buộc bị cáo có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ là không đúng.
Tài liệu đã lột tả hành vi phạm tội!
Sau phần tự bào chữa của bị cáo Kim, đại diện Viện Kiểm sát lại khẳng định: Tài liệu do cơ quan điều tra cung cấp và cáo trạng đã lột tả đầy đủ về hành vi phạm tội của bị cáo Kim, việc truy tố bị cáo về hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ là hoàn toàn đúng người, đúng tội.
Làm rõ hành vi phạm tội của bị cáo Kim, đại diện Viện Kiểm sát cho rằng, trước khi cơ quan cảnh sát điều tra khởi tố với tư cách là bị can, bị cáo Kim từng là Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh phụ trách thương mại, nên việc ký 14 văn bản bị cáo hoàn toàn hiểu được đó là việc làm trái Luật Hải quan và Quyết định 252 của Thủ tướng Chính phủ.
Hơn nữa, khi các cơ quan biết rõ cảng cá Hạ Long nhập lậu 30 tấn lá thuốc lá qua lối mở Na Mo, nhưng bị cáo Kim lúc đó với tư cách Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh lại khẳng định: Cảng cá Hạ Long không buôn lậu, yêu cầu cơ quan chức năng trả lại hàng cho công ty. Thậm chí, khi Thường trực Tỉnh uỷ có văn bản yêu cầu không cho phép nhập lá thuốc lá qua lối mở nhưng bị cáo Kim không chấp hành và tiếp tục cho Công ty Thành Sơn nhập lá thuốc lá qua lối mở.
Căn cứ vào những chứng cứ, Viện Kiểm sát có đủ cơ sở kết luận bị cáo Nguyễn Ngọc Kim trong thời gian làm Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn ký 14 văn bản gây thiệt hại kinh tế cho Nhà nước.
Đại diện Viện Kiểm sát đã trích dẫn lời khai của một số bị cáo tại cơ quan điều tra. Bị cáo Liên khai mỗi lần nhập khẩu lá thuốc lá đều đến gặp trực tiếp hoặc điện thoại cho ông Kim nhờ giúp đỡ. Bị cáo Vũ Văn Khoa khai có hai lần đến xin giấy phép chỗ ông Kim và có đưa cho ông 10 triệu đồng.
Không đồng tình với đối chất của đại diện Viện Kiểm sát, bị cáo Nguyễn Ngọc Kim cho rằng, việc bị cáo ký 14 văn bản không phải tự ý mà bị cáo thay mặt UBND tỉnh để ký. Việc nhận quà Tết là do... thành tâm của doanh nghiệp chứ không phải "cứ sau mỗi lần ký văn bản thì nhận tiền" như cáo trạng Viện Kiểm sát nêu.