Ngăn chặn nạn phá rừng khu vực hồ Nước Trong

Gần đây, nhiều rừng phòng hộ ở khu vực hồ chứa nước Nước Trong, thuộc huyện miền núi Tây Trà, tỉnh Quảng Ngãi bị nhiều người ngang nhiên khai thác, vận chuyển trái phép, gây bức xúc cho người dân địa phương.

Có mặt tại khu vực hồ Nước Trong những ngày đầu tháng 6, chúng tôi chứng kiến nhiều cây rừng bị đốn hạ. Một số đối tượng lén lút đưa cả xe kéo, xe tải để vận chuyển gỗ ra khỏi rừng. Ngay đường vào thôn Tre, xã Trà Thọ, huyện Tây Trà - nơi gần khu vực rừng phòng hộ đầu nguồn hồ Nước Trong là bãi gỗ lớn, nằm ngổn ngang. Hầu hết những cây gỗ này có đường kính từ 80 - 100 cm, những vết cưa còn mới và không có dấu búa của kiểm lâm.

Ông Hồ Văn Tấn, ở thôn Nước Biết, xã Trà Thọ, huyện Tây Trà cho biết: Hoạt động khai thác gỗ của "lâm tặc" diễn ra trong cả tháng nay. Mỗi ngày có hàng chục xe vận chuyển gỗ ra ngoài địa phương.Theo người dân ở khu vực này, hầu hết gỗ đã khai thác thuộc nhóm gỗ quý, như chò, sơn mộc, ké và huỳnh đàn vàng. Trung đội trưởng Dân quân cơ động xã Trà Thọ Hồ Văn Những cho biết: Số lượng gỗ bị đốn hạ đã chở về xuôi, có nhiều loại gỗ quý như chò, xoan, nính... lên đến hàng trăm cây, với khối lượng hơn 200 m3. Vụ khai thác tận thu gỗ trên đất quy hoạch ngoài lâm nghiệp tại vườn rừng khu Sờ Lác và suối Y, có chỉ đạo tạm dừng từ lâu, nhưng nhiều người không chấp hành, tiếp tục lén lút vào rừng khai thác. Hơn nữa, việc khai thác gỗ tận thu tại khu vực rừng trên chưa được chính quyền huyện Tây Trà phê duyệt.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN và PTNT) Quảng Ngãi, hiện nay nhiều người lợi dụng danh nghĩa khai hoang vườn rừng, giao đất cho các hộ dân tái định cư, lén lút khai thác gỗ rừng tự nhiên. Những cánh rừng hàng trăm năm tuổi tại khe suối Sờ Lác trong khu vực hồ chứa nước Nước Trong đã bị triệt hạ. Hiện nay khu vực rừng đang khai thác thuộc phần diện tích đất rừng thu hồi của dự án hợp phần di dân tái định cư hồ chứa nước Nước Trong. Trong phương án đền bù ghi là gỗ tạp, nhưng thực tế toàn là gỗ quý, thuộc rừng tự nhiên.

Tại lô 3, khoảnh 2, tiểu khu 97 thuộc khu rừng phòng hộ hồ Nước Trong, chúng tôi phát hiện hàng chục xe gỗ được chuyển đi, nhưng không thấy chính quyền địa phương can thiệp. Tính riêng khu vực 3,1 ha bên suối Y của hai hộ ông Đinh Văn Đơ và Đinh Văn Chung, đã có 122 khối gỗ cây rừng bị đốn hạ. Trước sự việc này, lãnh đạo huyện Tây Trà đã hỏi cán bộ kiểm lâm trên địa bàn, thì được trả lời, đó là gỗ khai thác hợp pháp. Điều đáng nói, ông Chung và ông Đơ mới chỉ được Ban quản lý giao đất... trên miệng, chưa hề có "sổ đỏ" nên tự ý cho đốn gỗ và bán là trái pháp luật. Đồng thời, việc Phó Chủ tịch UBND xã Trà Thọ Hồ Thanh Truyền, ký giấy xác nhận cho hai hộ này được phép bán gỗ là không đúng thẩm quyền. Theo lãnh đạo Sở NN và PTNT Quảng Ngãi, việc tận thu gỗ vườn rừng để bán với diện tích lớn, có nhiều cây là rừng tự nhiên, thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh Quảng Ngãi.

Có thể thấy, vụ việc đốn hạ rừng Sờ Lác, là điển hình cho việc loay hoay trong công tác quy hoạch và xây dựng phương án tái định canh trên đất ngoài lâm nghiệp. Ban quản lý dự án hợp phần di dân tái định cư hồ chứa nước Nước Trong để cho dân tận thu gỗ rừng tự nhiên trên 107 ha đất tái định cư ngoài lâm nghiệp, với hơn 950 m3 gỗ, là quá lớn. Hơn nữa, thực tế cho thấy, toàn bộ số gỗ này không phải gỗ tạp, được khai thác tập trung, có quy mô, tổ chức bài bản.

Trả lời việc này, Phó Giám đốc Ban Quản lý Nguyễn Ngọc Quang cho rằng: Tại thời điểm kiểm kê đều xác định, đánh giá toàn bộ số gỗ là gỗ tạp, đây là thiếu sót của ban quản lý, vì lúc đó không có thành viên của dự án hợp phần di dân tái định cư tham gia. Lý do nữa, do dân quá bức xúc, nên ban quản lý mới thực hiện trước việc này, khi chưa thông qua ý kiến phê duyệt của UBND huyện Tây Trà. Trao đổi với chúng tôi, Chủ tịch UBND huyện Tây Trà Hoàng Anh Ngọc khẳng định: Huyện không có chủ trương về khai thác gỗ tận thu. Quan điểm của huyện là giữ và bảo vệ rừng, dù gỗ tạp thì cũng phải bảo vệ.

Chung quanh vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Phạm Trường Thọ cho biết: Trước mắt, UBND tỉnh chỉ đạo Sở NN và PTNT Quảng Ngãi chủ trì, phối hợp các ngành liên quan, khẩn trương thành lập đoàn thanh tra kịp thời ngăn chặn vụ phá rừng ở hồ Nước Trong. Qua đó, nếu phát hiện những đối tượng khai thác, vận chuyển gỗ trái phép thì xử lý theo đúng thẩm quyền. Cần lưu ý xem xét, kiểm điểm, phê bình cá nhân sai phạm để chấn chỉnh, răn đe; khi đề xuất khắc phục hậu quả phải rõ ràng; kiểm điểm cũng cần rõ ràng, đúng đối tượng. Còn xét thấy vượt quá thẩm quyền thì đề xuất để UBND tỉnh xử lý.

UBND tỉnh Quảng Ngãi hiện nghiêm cấm việc khai thác tận thu các loại cây gỗ tự nhiên trên phần đất rừng đã được giao cho dân, nằm trong dự án hồ chứa nước Nước Trong. UBND huyện Tây Trà cần rà soát toàn bộ đất ngoài rừng đã quy hoạch giao cho dân, để khoanh vùng hoặc giao khoán bảo vệ và trồng thêm, tuyệt đối không làm theo kiểu đốn trắng như đã xảy ra ở khu vực Sờ Lác và suối Y. Đoàn thanh tra liên ngành của tỉnh khẩn trương rà soát toàn bộ diện tích đất rừng có cây gỗ tự nhiên đã giao cho dân, đưa ra giải pháp bảo vệ số cây này. Chậm nhất đến cuối tháng 6-2015, phải hoàn thành việc kiểm tra, rà soát và báo cáo UBND tỉnh Quảng Ngãi.