Ô nhiễm bụi, tiếng ồn do nổ mìn, nghiền đá là những hậu quả mà những người dân sống quanh khu vực khai thác đá của mỏ Tập Trung (Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Tập Trung) tại xóm Làng Mới, xã Tân Long (Đồng Hỷ) phải chịu đựng suốt 3 năm qua. Dù đã phản ánh tới các ngành, cấp, nhưng tình trạng này vẫn chưa được giải quyết.
Ngôi nhà của cụ Lăng Văn Hải (84 tuổi) dân tộc Nùng, trú tại xóm Làng Mới bị ảnh hưởng nặng nề nhất xóm Làng Mới bởi có vị trí đối diện và cách mỏ khai thác đá Tập Trung chỉ khoảng 200m. Cụ bức xúc nói: "Chúng tôi gần ngay mỏ đá Tập Trung này rất khổ. Thường xuyên giật mình thon thót vì tiếng mìn nổ phá đá kèm theo đó là bụi bặm, tiếng ồn không chịu nổi. Đặc biệt là tiếng nghiền đá ầm ầm, rào rạo váng hết đầu óc, 2 người ngồi cạnh nhau mà người này nói người kia không nghe thấy. Còn bụi thì thường xuyên bay mù mịt, cây cối và vật dụng trong nhà đều bao phủ một màu trắng của bụi đá. Vợ chồng tôi đã hơn 80 tuổi rồi giờ chuyển đi thì không có đất, không có tiền, tôi lo ngại phải chịu cảnh này đến hết đời".
Anh Lăng Văn Bảy, con trai cụ Hải bức xúc: Bố mẹ tôi già yếu, con cái tôi còn nhỏ mà ngày nào cũng phải hứng chịu bụi, tiếng ồn từ mỏ khai thác đá thì không biết còn chịu đựng được bao lâu nữa. Họ làm việc không có thời gian, có hôm đến 9-10 giờ đêm vẫn chưa nghỉ. Ngoài ra, đường sá thì bị hỏng nặng vì xe tải hoạt động chở đá ngày đêm, nhà cửa bị rung mỗi khi xe chở đá đi qua. Người dân chúng tôi đã kiến nghị lên cấp trên nhưng đến nay tình trạng vẫn tiếp diễn.
Có mặt tại khu vực xóm Làng Mới, chúng tôi chứng kiến việc khai thác đá diễn ra rất ồn ào, các loại máy nghiền, máy múc cùng hoạt động, bụi đá khắp nơi. Những ngọn núi nham nhở bởi mỏ đá đang khai thác. Con trục chính từ đường cái vào trung tâm xã Tân Long bị hư hỏng bởi những xe trọng tải cỡ lớn ra vào chở đá. Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết hiện nay trên địa bàn xã Tân Long có 6 mỏ đá ngày đêm khai thác, sản xuất đá dùng trong xây dựng đến đá mạt để sản xuất gạch không nung. Theo phản ánh của người dân nơi đây, ảnh hưởng nghiêm trọng nhất đến đời sống người dân là mỏ đá Tập Trung tại xóm Làng Mới với nhiều máy nghiền đá đều hoạt động hàng ngày.
Ông Hoàng Văn Quang, một trong những hộ bị ảnh hưởng nhiều nhất từ hoạt động khai thác, sản xuất đá này cho biết: Những tiếng nổ mìn “lộng óc” trên núi đá ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống cũng như sinh hoạt của chúng tôi. Họ thường nổ mìn vào gần trưa hoặc chiều tối, có khi không thông báo trước gây ảnh hưởng đến đời sống của gia đình. Mìn nổ gần khiến nhà cửa tôi thường bị rung mạnh gây nguy cơ rạn nứt. Còn ông Lăng Văn Long, một người dân trong xóm cũng cho biết thêm: Có lần, khi tôi đang làm vườn thì hàng chục viên đá to bằng nắm tay bắn từ mỏ sang vườn tại vị trí sát người tôi. May mà chưa trúng người.
Trao đổi với chúng tôi, ông Lâm Văn Thu, Trưởng xóm Làng Mới cho biết, hoạt động khai thác đá này diễn ra chừng 3 năm trở lại đây. Doanh nghiệp khai thác đá bằng hình thức nổ mìn gây tiếng nổ lớn. Bên cạnh đó, quá trình sản xuất đá cũng gây tiếng ồn và bụi ảnh hưởng nghiêm trọng tới hơn 20 hộ dân trong xóm ở gần. Trước thực trạng trên, chúng tôi đã kiến nghị cấp trên đồng thời làm việc với doanh nghiệp để phản ánh những bức xúc của nhân dân. Doanh nghiệp cũng cam kết sẽ xử lý những bất cập kể trên tuy nhiên đến nay thì tình trạng ô nhiễm tiếng ồn, khói bụi vẫn chưa được cải thiện.
Còn ông Lăng Văn Bảy cho biết thêm: Chúng tôi có kiến nghị thì đại diện Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Tập Trung nói đã được cấp giấy phép khai thác. Mặc dù vậy, các hộ dân chúng tôi đều bị ảnh hưởng bụi, tiếng ồn nghiêm trọng. Người dân chúng tôi đề nghị chính quyền địa phương rà soát lại toàn bộ các mỏ đá, có biện pháp khắc phục cụ thể nếu mỏ đá nào không đảm bảo sản xuất, ảnh hưởng tới người dân thì yêu cầu đóng cửa, không cho hoạt động nữa.
Rõ ràng, việc khai thác đá đem lại lợi ích cho các doanh nghiệp, nhưng những thiệt hại do ô nhiễm môi trường gây ra thì người dân đang phải gánh chịu. Mong rằng các cơ quan chức năng của tỉnh sớm có giải pháp giải quyết tình trạng này để bảo đảm quyền lợi cho những hộ dân bị ảnh hưởng đồng thời bảo đảm an toàn và môi trường sống cho người dân trên địa bàn.
