Iran sẵn sàng làm việc với các cường quốc về hạt nhân

Iran đã chuẩn bị một đề xuất đàm phán hạt nhân mới và đã sẵn sàng làm việc, thảo luận với các cường quốc liên quan.

Truyền thông quốc gia Iran vừa dẫn lời Trưởng đoàn đàm phán hạt nhân của nước này, ông Saeed Jalili, trong chương trình phát đi ngày thứ Ba, 1/9.

"Iran đã chuẩn bị một đề xuất đàm phán hạt nhân mới và đã sẵn sàng thảo luận với các cường quốc liên quan. Iran cũng sẵn sàng sử dụng năng lực của mình để tháo gỡ những quan ngại chung trên trường quốc tế hiện nay"

Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh 6 cường quốc liên quan tới đàm phán hạt nhân với Iran đang chuẩn bị họp tại Đức để xem xét xử lý vấn đề Iran.

Iran luôn tuyên bố làm giàu uranium để phục vụ cho các nhà máy điện nhưng một số nước phương Tây cho rằng Tehran có kế hoạch chế tạo vũ khí hạt nhân. 3 nước EU là Anh, Pháp và Đức đã đi đầu trong các cuộc thương thuyết với Iran về chương trình hạt nhân nước này. Mỹ, Nga và Trung Quốc cũng có mặt trong các vòng đàm phán với Iran. Các nước đã đề xuất trao cho Iran một gói các khuyến khích nếu Iran ngừng các hoạt động hạt nhân. 

Trước tuyên bố này, chính quyền Iran cũng đã có một động thái mềm dẻo khác là cho phép LHQ thanh tra lò phản ứng hạt nhân lần đầu tiên trong suốt một năm qua. Iran đã cho phép Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) thanh tra lò phản ứng nước nặng Arak đồng thời cho phép các thanh tra viên tăng cường giám sát đối với địa phận nhà máy làm giàu uranium Natanz. Đồng thời, IAEA đã được phép gắn thêm các camera giám sát và các thiết bị thu thập thông tin quanh nhà máy làm giàu uranium Natanz.

Về năng lực hạt nhân của Iran, mới cách đây vài ngày, IAEA vừa cho biết rằng quá trình làm giàu uranium của Iran đang chậm lại so với trước. Việc quá trình làm giàu uranium của Iran đang chậm lại so với trước được IAEA đánh giá là một bước tiến bộ từ phía Iran mà cơ quan này vẫn mong đợi.

Tuy nhiên, IAEA cho rằng dường như năng lực để có thể chế tạo bom hạt nhân của Iran lại có vẻ tăng lên đáng kể. IAEA cho rằng Iran có thể đã đang tiến hành các nghiên cứu khoa học phục vụ cho việc chế tạo bom hạt nhân và dường như họ đã đạt được một số kết quả nghiên cứu. IAEA cho rằng trong vài tháng gần đây, Tehran đã gia tăng năng lực sản xuất rất đáng kể bằng việc lắp đặt thêm và đưa vào vận hành hàng trăm lò ly tâm mới.

Báo The Times của Anh từng tiết lộ cách đây không lâu rằng Iran đã hoàn tất một chương trình nghiên cứu để tạo ra uranium cho sản xuất vũ khí vào mùa hè năm 2003 và nước này hoàn toàn có thể tạo ra một quả bom hạt nhân trong vòng 1 năm sau khi nhận lệnh từ Ali Khamenei.

Tuy nhiên, Iran khẳng định nước này chỉ đang cố gắng chế tạo các lò phản ứng hạt nhân phục vụ sản xuất điện dân sự và các tin tức như vậy là không chính xác.

Trong khi đó thì một quan chức ngoại giao tại Iran vừa tiết lộ thông tin rằng Iran đã hết nguồn lực để phát triển tiếp chương trình hạt nhân. Nguyên nhân có thể là do Tehran đã cạn kiệt nguồn quặng uranium ô-xít phục vụ chương trình làm giàu uranium. Quặng uranium ô-xít là một trong những nguồn lực chính yếu để một quốc gia phát triển chương trình hạt nhân của mình.

Theo quan chức này thì quặng uranium ô-xít chỉ là một trong số rất nhiều thứ mà Iran đang thiếu hoặc gặp trục trặc, trong quá trình làm giàu uranium nói riêng và chương trình hạt nhân nói chung. Tuy nhiên, quan chức ngoại giao trên cho rằng không thể nói vì thế mà Tehran chấp nhận ngừng cuộc chơi.