Thế giới kỷ niệm 70 năm Thế chiến II

Lãnh đạo các nước đến từ Mỹ và khắp châu Âu đã tập trung tại Gdansk, Ba Lan, ngày 1/9, để tưởng niệm 70 năm nổ ra Đại chiến thế giới lần thứ hai.

Thủ tướng Nga Vladimir Putin, Thủ tướng Đức Angela Merkel nằm trong số những chính trị gia đến từ 20 nước châu Âu và Mỹ để tham dự lễ kỷ niệm tổ chức tại Westerplatte.

"Ngày hôm nay đánh dấu 70 năm nổ ra cuộc chiến tồi tệ nhất trong lịch sử. Chúng ta đang ở Westerplatte, biểu tượng của sự chiến đấu anh dũng trước kẻ thù mạnh hơn", Tổng thống Ba Lan Lech Kaczynski phát biểu khai mạc buổi lễ.

Cuộc nã pháo vào Westerplatte, do tàu chiến Schleswig-Holstein của Đức thực hiện, nổ ra vào lúc 4h45 phút sáng ngày 1/9/1939 và được coi là chương đầu tiên trong cuộc tấn công của phát xít vào Ba Lan, mở ra cuộc đại chiến ở châu Âu.

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk phát biểu: "Bi kịch lớn nhất trong lịch sử nhân loại bắt đầu tại Gdansk vào ngày 1/9".

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk, Thủ tướng Đức Angela Merkel và Thủ tướng Nga Putin trong buổi lễ. Ảnh: Reuters.

"Tại sao tôi lại nói về những bằng chứng về sự tàn khốc của chiến tranh? Đó là bởi chúng ta đều phải thừa nhận rằng những ký ức về sự hung bạo và man rợ đó là tấm khiên hiệu quả nhất chống lại nguy cơ của cuộc chiến tiếp theo", Tusk nói.

"Tôi xin cúi đầu trước những nạn nhân của Thế chiến II. Nhiệm vụ của chúng tôi là chịu trách nhiệm cho những gì đã xảy ra vào lúc đó", Thủ tướng Đức Angela Merkel phát biểu.

Những tội tác gây ra trong cuộc chiến đó là không thể xóa bỏ và các vết sẹo sẽ còn mãi, bà nói. "Tại Westerplatte này, tôi nhớ lại số phận của những người Ba Lan đã phải chịu đựng trước sự chiếm đóng của quân đội Đức, tôi nhớ lại cuộc tàn sát người Do Thái dã man, tôi nhớ lại những người đã chết một cách kinh hoàng trong các trại tập trung của Đức, và hàng triệu người ngã xuống trong cuộc chiến chống lại quân phát xít", Markel nói.

"Chúng ta tập trung tại nơi mà phát đạn đầu tiên trong cuộc chiến đẫm máu nhất của lịch sử loài người đã nổ ra, để tưởng nhớ hàng chục triệu nạn nhân: các binh lính, dân thường, người dân thuộc nhiều quốc gia, tôn giáo và chủng tộc", Thủ tướng Nga Putin phát biểu.

Chiến thắng trước quân phát xít đã đạt được với một giá quá đắt. "Khoảng 600.000 quân Hồng binh đã ngã xuống trong cuộc chiến tại Ba Lan và trong khoảng 50 triệu người chết trong Thế chiến II, hơn một nửa là dân Xô viết", Putin nói.

Thủ tướng Ukraina Yulia Tymoshenko cũng phát biểu rằng châu Âu không cần thêm một sự phân biệt, ghét bỏ hay sự hỗn loạn nào nữa. "Thay vào đó, chúng ta cần sự cảm thông, lòng hào hiệp và sự thấu hiểu nỗi đau".

Theo Xinhua, trong giai đoạn bị phát xít chiếm đóng trong Thế chiến II, Ba Lan mất 6 triệu dân và hơn một nửa tài sản quốc gia bị thiệt hại do các nhà máy bị phá hủy, các bảo tàng, thư viện và làng mạc bị đốt cháy.

Quốc gia này cũng trở thành căn cứ cho cỗ máy diệt chủng của phát xít, là nhà của các trại tập trung khét tiếng ở châu Âu. Sau gần 6 năm, cuộc chiến đã kết thúc vào ngày 8/5/1945 khi quân Đức đầu hàng vô điều kiện.