Hôm qua (12-4), nước Nga đã tổ chức kỷ niệm trọng thể 50 năm Ngày anh hùng phi công vũ trụ Yuri Gagarin lái tàu vũ trụ Phương Đông thực hiện sứ mệnh lịch sử đưa con người lần đầu tiên đặt chân lên vũ trụ (12/4/1961 - 12/4/2011). Lễ kỷ niệm chính thức được tổ chức ở Điện Kremlin.
Ngày 12-4-1961, nhà du hành vũ trụ người Nga 27 tuổi Yuri Gagarin bay vào không gian. Lần đầu tiên giấc mơ chinh phục vũ trụ của loài người trở thành hiện thực… Hôm đó, đúng 9 giờ 7 phút giờ Matxcova, các tên lửa đồng thời phát hỏa đưa con tàu Vostok I lao lên khoảng không, mang theo Yuri Gagarin. Gagarin đã trở thành người đầu tiên nhìn thấy trái đất từ bên ngoài. Theo mô tả của ông, nhìn từ khoảng không, trái đất có màu xanh nhạt còn các ngôi sao và hành tinh khác thì thấy rõ ràng hơn rất nhiều. Cả nhân loại đã vui mừng trước thành tựu chinh phục vũ trụ của Liên Xô. Sau chuyến bay, tên tuổi Gagarin đã vượt ra ngoài ranh giới quốc gia, trở thành biểu tượng về lòng dũng cảm và khát vọng chinh phục vũ trụ của nhân loại.
Yuri Gagarin sinh ngày 9-3-1934 tại một ngôi làng nhỏ ở ngoại ô thành phố Gzhatsk (nay được đổi thành Gagarin), cách Matxcơva khoảng 180 km. Sau Chiến tranh Thế giới II, Yuri vừa học vừa tham dự các lớp kỹ thuật ở Gziatsk. Năm 1951, ông tốt nghiệp trung học và đăng ký ngành luyện kim tại Đại học Kỹ thuật Công nghiệp ở
Tàu vũ trụ Vostok mang theo Gagarin được phóng từ sân bay vũ trụ Baikonur (
Sau chuyến bay, Yuri Gagarin trở thành anh hùng không chỉ ở Liên Xô hay hệ thống các quốc gia XHCN mà trên toàn thế giới. Gagarin đã thăm 30 quốc gia. Đến đâu ông cũng được đón tiếp hết sức trọng thể, có khi ông phải phát biểu tới 20 lần trong một ngày. Năm 1964, Gagarin trở thành phó lãnh đạo Trung tâm đào tạo phi công vũ trụ. Ông tham gia vào việc soạn thảo và thực thi nhiều chương trình vũ trụ. Gagarin đã có các đóng góp rất lớn cho việc chuẩn bị thực hiện các chuyến bay lên mặt trăng và là thành viên của phi hành đoàn của một trong số những con tàu tiềm năng bay lên mặt trăng trong giai đoạn đó. Tuy nhiên, giấc mộng chinh phục vũ trụ của ông đã vĩnh viễn chấm dứt trong chuyến bay định mệnh ngày 27-3-1968 trên chiếc máy bay phản lực MiG-15.
Yuri Gagarin là niềm tự hào của người dân Liên Xô. Trong thập niên 1960 tại nước này có mốt đặt tên con là Yuri để kỉ niệm Yuri Gagarin. Trên lãnh thổ Liên Xô cũ có rất nhiều đường phố, quảng trường, công viên, câu lạc bộ và trường học mang tên Yuri Gagarin.
Nhân ngày tròn nửa thế kỉ chuyến bay đầu tiên của con người vào vũ trụ, nước Nga đã đề xuất kỷ niệm ngày vũ trụ ở cấp độ quốc tế. Sáng kiến này đã nhận được sự ủng hộ của Liên Hợp quốc. Đại diện thường trực của Nga tại Liên Hợp quốc, ông Vitaly Churkin cho biết, có 40 quốc gia là đồng tác giả của nghị quyết này. Ông Vitaly Churkin nói, nước Nga thực sự có những điều đáng để tự hào: người đầu tiên bay vào vũ trụ, nữ du hành vũ trụ đầu tiên, người đầu tiên bước ra ngoài không gian, chuyến bay đầu tiên của tàu vũ trụ với ba phi hành gia, trạm không gian đầu tiên, các khách du lịch không gian đầu tiên trên tàu, chưa kể đến một thực tế là Nga đã và vẫn tiếp tục là đầu tàu của sự hợp tác quốc tế rộng rãi trong việc thăm dò không gian vũ trụ. Hoạt động kỷ niệm chuyến bay vào vũ trụ của Yuri Gagarin còn được tổ chức trên quĩ đạo của trạm vũ trụ quốc tế ISS.
Trong khi đó, tại trụ sở Liên Hợp quốc cũng diễn ra nhiều sự kiện kỷ niệm chuyến bay lịch sử vào không gian vũ trụ của loài người, trong đó có cuộc triển lãm các bức ảnh hiếm và các tài liệu nói về cuộc đời của Yuri Gagarin và lịch sử thám hiểm không gian vừa được khai mạc. Tại
Sau Yuri Gagarin, đã có khoảng 500 người từ hơn 30 quốc gia trên thế giới có mặt trên quỹ đạo gần trái đất và cả những người đã bước lên mặt trăng. Gagarin là người mở đường để nhân loại thực hiện giấc mơ ngàn đời chinh phục khoảng không gian bao la.