Thất nghiệp toàn cầu gia tăng trở lại

Năm năm sau khi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu nổ ra, các thị trường lao động vẫn ảm đạm. Theo một báo cáo của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), thất nghiệp toàn cầu gia tăng trong năm 2012 sau hai năm liên tiếp giảm, dự báo tiếp tục tăng trong năm 2013, với quy mô khác nhau giữa các khu vực trên thế giới.

Số người thất nghiệp trên toàn cầu năm 2012 tăng lên con số 197 triệu người và dự báo trong những năm tới, tình hình việc làm vẫn rất ảm đạm. Ðây là nội dung chính trong báo cáo "Xu hướng việc làm toàn cầu năm 2013" ILO công bố cuối tháng 1 vừa qua. Báo cáo của ILO cho biết, năm ngoái đã có thêm 4,2 triệu người mất việc làm, nâng tỷ lệ thất nghiệp trên thế giới lên mức 5,9%. Năm 2013, số người thất nghiệp trên toàn thế giới được dự báo tăng thêm 5,1 triệu người và thêm ba triệu người nữa vào năm 2014. Một phần tư trong số 4,2 triệu người thất nghiệp vừa qua thuộc các nền kinh tế phát triển, trong khi ba phần tư số người còn lại sống tại các quốc gia đang phát triển ở khu vực Ðông - Nam Á, Nam Á và châu Phi, nhất là các nước nằm phía nam sa mạc Xa-ha-ra.

Theo Tổng Giám đốc ILO G.Rai-đơ, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng thất nghiệp kéo dài trong những năm qua là triển vọng kinh tế không chắc chắn và những chính sách kinh tế chưa hiệu quả. Ðiều này đã làm yếu tổng cầu, kiềm chế đầu tư và việc thuê mướn nhân công, kéo dài quá trình tụt dốc của thị trường lao động ở nhiều quốc gia, giảm việc làm và tăng thời gian thất nghiệp. Xu hướng này đang ảnh hưởng đến toàn xã hội, nhất là nhóm thanh niên. Theo báo cáo, 73,8 triệu người từ độ tuổi 15 đến 24 trên thế giới không có việc làm, tỷ lệ thất nghiệp trẻ ở mức 12,6% năm 2012 và dự đoán lên mức 12,9% năm 2017. Ðiều đáng lo ngại là ngày càng nhiều lao động trẻ phải chịu cảnh thất nghiệp dài hạn. Hiện nay, khoảng 35% số lao động trẻ thất nghiệp (tăng so mức 28,5% trong năm 2007) ở các nền kinh tế phát triển không có việc làm trong vòng sáu tháng hoặc lâu hơn. Sự cách biệt giữa các khu vực về lao động trẻ thất nghiệp có khả năng tăng lên. Tình hình dự báo khả quan hơn đôi chút ở các nền kinh tế phát triển, khu vực Mỹ la-tinh và Ca-ri-bê trong 5 năm tới, nhưng thất nghiệp trẻ sẽ gia tăng ở các nền kinh tế mới nổi tại Ðông Âu, Ðông và Ðông - Nam Á và Trung Ðông.

Những ảnh hưởng mạnh của thất nghiệp trong thời gian dài và sự chán nản trong tìm việc làm cũng tác động triển vọng phát triển của thanh niên vì khi đó, họ không thể tích lũy được những kỹ năng nghề nghiệp, xã hội và bị hạn chế cơ hội tiếp nhận kinh nghiệm có giá trị cho công việc. Ngay cả ở các quốc gia có những dấu hiệu bước đầu về phục hồi việc làm và các vị trí tuyển dụng mới đang mở ra, nhiều thanh niên thất nghiệp vẫn cảm thấy vô cùng khó khăn để tìm được một việc làm thích hợp. Ðứng trước vấn đề nan giải này, ILO khuyến cáo các quốc gia nên đưa ra những chính sách hỗ trợ cho lao động trẻ vì về lâu về dài, việc này sẽ mang lại những lợi ích to lớn.

Những đề án thiết thực bảo đảm việc làm và việc đặt trọng tâm vào đào tạo có thể giúp những người tìm việc làm tham gia những hoạt động hữu ích, cung cấp cho họ một "biện pháp tự vệ" để chống chọi những căng thẳng kinh tế. Tại hội nghị hằng năm diễn ra vào tháng 6-2012, ILO đã thông qua nghị quyết kêu gọi hành động kịp thời, đúng đối tượng và đổi mới nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng lao động trong giới trẻ. Nghị quyết này cung cấp một danh mục các biện pháp đã được thử nghiệm trong năm lĩnh vực, gồm: chính sách kinh tế vĩ mô; việc làm; chính sách thị trường lao động; doanh nghiệp trẻ; và những quyền lợi nhằm giải quyết những hậu quả xã hội từ cuộc khủng hoảng việc làm, trong khi vẫn bảo đảm tính bền vững trong tài chính. Vấn đề thất nghiệp đang thật sự là cuộc khủng hoảng toàn cầu, vì vậy, bên cạnh việc nhanh chóng áp dụng các biện pháp ở cấp độ quốc gia, cần phải có sự nỗ lực của cả cộng đồng quốc tế.