Nhật - Nga nhất trí thúc đẩy hợp tác bất chấp các lệnh trừng phạt

Thủ tướng Abe bày tỏ sự thất vọng về việc thiếu tiến bộ trong quan hệ song phương Nhật-Nga do vấn đề tranh chấp lãnh thổ và căng thẳng Ukraine.

Nguyên thủ hai nước Nhật Bản và Nga đã nhất trí tiếp tục củng cố quan hệ song phương thông qua một loạt các biện pháp bất chấp việc Nhật Bản áp đặt các lệnh trừng phạt nhằm vào Nga do đã can thiệp vào tình hình Ukraine. Theo đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ có chuyến thăm chính thức tới Nhật Bản vào năm 2015.

Tối 9/11, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã có cuộc gặp bên lề Hội nghị thượng đỉnh của Diễn đàn Hợp tác Châu Á-Thái Bình Dương (APEC) tại thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc. Đây là cuộc gặp song phương lần thứ 7 kể từ khi ông Abe lên nắm quyền vào tháng 12/2012.

Trong cuộc gặp kéo dài 70 phút, hai nhà lãnh đạo thảo luận về sự hợp tác chung trong các lĩnh vực năng lượng, môi trường, an ninh và chương trình phát triển vũ khí của Triều Tiên.

Ông Abe đã bày tỏ sự thất vọng về việc thiếu tiến bộ trong quan hệ song phương bởi Thủ tướng Nhật Bản luôn coi việc giải quyết tranh chấp lãnh thổ và củng cố quan hệ kinh tế với nước láng giềng phương Bắc là một trong những ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoài của ông.

Hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về vai trò quan trọng của vấn đề tranh chấp các đảo do Nga kiểm soát ở phía Bắc Nhật Bản. Hai bên cũng nhất trí rằng, ông Putin sẽ tới thăm Nhật Bản nhằm giải quyết những bế tắc trong vấn đề này vào năm 2015.

Tiến trình hợp tác của hai nước càng trở nên khó khăn hơn sau khi các quốc gia châu Âu và Mỹ thắt chặt các lệnh trừng phạt đối với Nga và tạo áp lực cho Nhật Bản.

Nhật Bản đã thực hiện các biện pháp trừng phạt nhằm vào Nga, bao gồm việc hạn chế xuất khẩu vũ khí và cấm các ngân hàng Nga phát hành chứng khoán tại Nhật Bản. Moscow đã chỉ trích Tokyo “không có khả năng theo đuổi một chính sách đối ngoại độc lập”. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng, các biện pháp trừng phạt của Nhật Bản là “không đáng kể”.

Sau đó, các quan chức Nhật Bản tuyên bố, với tư cách thành viên của Nhóm G7, Nhật Bản sẽ tiếp tục gây áp lực với Nga trong vấn đề Ukraine.

Tại cuộc gặp, Thủ tướng Abe cho biết, ông hy vọng Tổng thống Putin “đóng vai trò xây dựng” trong tiến trình hòa bình của Ukraine. Đồng thời, Nhật Bản sẽ tiếp tục đẩy mạnh các nỗ lực nhằm cải thiện quan hệ song phương và ký kết hiệp ước hòa bình cơ bản, giải quyết căng thẳng giữa hai nước kể từ khi Nga chiếm quyền kiểm soát các đảo của Nhật Bản vào cuối Thế chiến II.

Nhật Bản cũng ngỏ ý tham gia phát triển năng lượng vùng Viễn Đông của Nga. Trong những năm gần đây, Nga trở thành nước xuất khẩu năng lượng hàng đầu của Nhật Bản. Do đó, Nhật Bản lo ngại các biện trừng phạt có thể sẽ ảnh hưởng tới việc cung cấp nhiên liệu của Nga.

Trước đó, Tổng thống Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đạt được thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực năng lượng, bao gồm các thỏa thuận về đường ống dẫn khí và điện hạt nhân./.