Hôm nay, không chỉ 7,9 triệu đoàn viên công đoàn, mà 15 triệu người làm công ăn lương, cùng 4 triệu ngư dân cả nước hướng về Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ XI - nguồn trí tuệ và nghị lực để thực hiện tốt nhất chức năng bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của người lao động, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Trong nhiệm kỳ X, công đoàn cả nước đã làm được rất nhiều việc quan trọng: Xây dựng Luật Công đoàn sửa đổi, tham gia xây dựng Luật Lao động sửa đổi; đưa số đơn vị thực hiện ký kết thỏa ước lao động tập thể hằng năm 64,6% so với số đơn vị có tổ chức công đoàn; thiết lập hệ thống tư vấn pháp luật từ trung ương đến công đoàn quận huyện, khu công nghiệp; tổ chức đối thoại với doanh nghiệp, giải quyết nhiều kiến nghị của người lao động trong các tháng công nhân; tổ chức phong trào thi đua có hiệu quả ở các công trình trọng điểm quốc gia; thực hiện chương trình “Tấm lưới nghĩa tình vì ngư dân Hoàng Sa, Trường Sa”; gây các quỹ Xã hội từ thiện: Tấm lòng vàng, Mái ấm Công đoàn, Vì người nghèo.
Đặc biệt nổi bật là đã kết nạp mới gần 3,3 triệu đoàn viên và thành lập gần 30.000 công đoàn cơ sở, đưa số đoàn viên cả nước lên 7,9 triệu, so với năm 2008 tăng hơn 1,7 triệu đoàn viên và hơn 21.000 CĐCS; đã nhanh chóng thành lập các nghiệp đoàn nghề cá nhằm bảo vệ ngư dân bám biển giữ vững chủ quyền tổ quốc…
Tất cả những việc làm đạt kết quả kể trên đã tạo ra cơ sở pháp lý, thực lực và nhiều bài học rất bổ ích để tổ chức công đoàn nhiệm kỳ XI có thể vận dụng sáng tạo và tiến bước mạnh mẽ, vững chắc, đáp ứng một cách hiệu quả nguyện vọng của đoàn viên và hàng triệu người lao động.
Ban chấp hành Tổng LĐLĐVN khóa X trong báo cáo trước Đại hội XI đã nghiêm túc rút ra 5 bài học kinh nghiệm quý báu, phân tích sâu sắc 8 hạn chế, khuyết điểm và chỉ ra 5 nguyên nhân chủ quan, 4 nguyên nhân khách quan đưa tới hạn chế, khuyết điểm. Khuyết điểm đầu tiên được nêu ra là công đoàn cơ sở chưa lãnh đạo được đình công theo quy định của pháp luật, bị động, lúng túng trong việc tham gia giải quyết đình công, tranh chấp lao động.
Trên cơ sở phân tích thấu đáo, cặn kẽ của bản báo cáo khóa X, có thể nhận thấy điểm then chốt nhất đưa tới thành công hoặc thất bại trong mọi việc chính là: Công đoàn, đặc biệt là công đoàn cơ sở có nắm được tâm tư, nguyện vọng của đoàn viên và người lao động hay không. Làm sao để công đoàn cơ sở làm được điều đó?
Bài học kinh nghiệm của khóa X rút ra là “tập trung củng cố và xây dựng công đoàn cơ sở vững mạnh, nâng cao vai trò, chất lượng hoạt động của công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở để giúp đỡ, hỗ trợ, giải quyết vướng mắc cho công đoàn cơ sở”. Vận dụng bài học đó, trong mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ của nhiệm kỳ XI đã đề ra chỉ tiêu “Hằng năm có 80% trở lên số CĐCS ở các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp và doanh nghiệp thuộc khu vực nhà nước và 40% trở lên số CĐCS ở khu vực ngoài nhà nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đạt tiêu chuẩn “CĐCS vững mạnh”.
Để đạt chỉ tiêu đó, nhiệm kỳ XI nhấn mạnh phải “Nâng cao chất lượng hoạt động của công đoàn cơ sở”. Như vậy, công đoàn cơ sở vững mạnh chính là khâu then chốt nhất để hệ thống công đoàn thực hiện được chức năng và hoàn thành thắng lợi mọi việc quan trọng, thực hiện Nghị quyết 20NQ-T.Ư về xây dựng giai cấp công nhân trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Công đoàn cơ sở vững mạnh phải được bắt đầu từ ban chấp hành gồm những người được toàn thể đoàn viên tin cậy, chọn lựa bầu ra một cách dân chủ. Sau đó là phải tổ chức cho được hệ thống tổ công đoàn đều khắp các tổ sản xuất - công tác và có sinh hoạt thường kỳ đều đặn, kịp thời phản ánh tâm tư, nguyện vọng của đoàn viên, người lao động, những vướng mắc xảy ra trong sản xuất và đời sống.
Trên cơ sở đó, công đoàn cấp trên sẽ dễ dàng hướng dẫn mọi công tác khác như tổ chức hội nghị người lao động hằng năm, đối thoại với chủ doanh nghiệp về những yêu cầu bức xúc của người lao động, tiến tới ký kết thỏa ước lao động tập thể có nội dung bảo vệ quyền, lợi ích người lao động cao hơn luật định. Làm được như vậy, tổ chức công đoàn sẽ có một hấp lực to lớn thu hút hàng triệu người lao động, nâng cao vị thế vững chắc trong xã hội.
Với truyền thống cách mạng vẻ vang của giai cấp công nhân và tổ chức công đoàn Việt Nam trong 84 năm qua, với những bài học quý báu thu được từ nhiệm kỳ X, hoàn toàn có đủ cơ sở để tin rằng, nhiệm kỳ XI sẽ thực hiện tốt chức năng công đoàn, góp phần to lớn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
