Dịch sốt xuất huyết cả nước đã có xu hướng chững lại nhưng vẫn ở mức cao và chưa bền vững do hiện nay đang là thời điểm của mùa dịch và số ca mắc hàng năm tại thời điểm này có xu hướng gia tăng.
Nhận định trên được Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) Trần Đắc Phu chia sẻ tại cuộc họp Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh chiều 31/8 do Bộ Y tế tổ chức.
Theo báo cáo của Bộ Y tế, trong tuần từ ngày 21-27/8, cả nước ghi nhận 6.292 trường hợp mắc sốt xuất huyết, giảm 11,4% so với tuần trước từ 14-20/8 (ghi nhận 7.102 trường hợp); 2 tuần gần đây không có trường hợp tử vong do sốt xuất huyết.
Gần 109 nghìn người mắc sốt xuất huyết, 26 trường hợp tử vong
Cũng theo báo cáo, tính từ đầu năm đến ngày 30/8, cả nước ghi nhận 108.925 trường hợp mắc sốt xuất huyết, 26 trường hợp tử vong, trong đó, số trường hợp nhập viện là hơn 91.600 trường hợp. Số ca mắc sốt xuất huyết vẫn tập trung cao nhất tại miền Nam (51,2%), khu vực miền Bắc (31,3%).
Năm nay, số trường hợp mắc sốt xuất huyết có sự gia tăng tại miền Bắc; đặc biệt, Hà Nội có số mắc tuyệt đối đứng đầu cả nước. Tại Hà Nội, từ ngày 1/1/2017 đến ngày 28/8/2017 ghi nhận 22.296 bệnh nhân mắc sốt xuất huyết, 7 trường hợp tử vong. Các quận có số mắc cộng dồn cao là: Hoàng Mai, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Thanh Xuân... Số mắc trong tuần từ 21-27/8, Hà Nội ghi nhận 2.912 trường hợp, giảm 612 trường hợp so với tuần trước đó...
Tại cuộc họp, Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương Nguyễn Văn Kính cho biết: Thời gian gần đây, số bệnh nhân đến Viện khám sốt xuất huyết đã giảm 1 nửa so với trước. Trước đây, mỗi ngày, bệnh viện tiếp nhận khoảng 600-800 bệnh nhân đến khám sốt xuất huyết nhưng hiện nay chỉ có khoảng từ 300-350 bệnh nhân đến khám. Như vậy, dịch sốt xuất huyết đã bớt nóng và không còn tình trạng quá tải bệnh nhân như trước...
Xử lý triệt để các ổ dịch
Bộ Y tế nhấn mạnh: Nguyên nhân của sự gia tăng dịch bệnh sốt xuất huyết thời gian qua là do mùa hè đến sớm, nhiệt độ trung bình tại hầu hết các khu vực cao hơn những năm trước dẫn đến véc tơ phát triển mạnh. Bên cạnh đó, nguyên nhân còn do tập quán tích trữ nước của người dân chưa có thay đổi đáng kể; tốc độ đô thị hóa nhanh; việc triển khai biện pháp phun hoá chất và diệt loăng quăng ở khu vực thành thị còn gặp nhiều khó khăn, không triệt để...
Theo các chuyên gia y tế, trứng của muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết có thể duy trì đến 6 tháng và bám chắc vào thành các dụng cụ chứa nước. Như vậy, sau khi các dụng cụ chứa nước (trước đó được lật úp) được lật ngửa trở lại mà bị ngập nước thì trứng muỗi vẫn tiếp tục nở ra bọ gậy. Thậm chí phải 4-5 lần ngập nước thì ổ trứng của muỗi mới nở hết. Đặc biệt, loại muỗi này thường quay lại chỗ cũ để đẻ trứng. Vì vậy, các tổ xung kích diệt muỗi cần thường xuyên kiểm tra tại các nơi đã phát hiện ổ loăng quăng (bọ gậy) trước đó để diệt triệt để nguy cơ truyền bệnh cho người dân.
TS. Trần Như Dương, Phó Viện trưởng Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, tình trạng ổ bọ gậy tăng trở lại diễn ra tại nhiều nơi ổ Hà Nội sau khi đã diệt. Ví dụ, giám sát tại phường Thịnh Liệt (quận Hoàng Mai) cho thấy chỉ số bọ gậy trước khi diệt là 26%, sau khi diệt một ngày còn 12%, 7 ngày sau lại vọt lên 21%. Tương tự các chỉ số này tại phường Thanh Lương (quận Hai Bà Trưng) là 40-30-10, Phương Khương Thượng (quận Đống Đa) là 20-7-21.
Lý giải tình trạng này, TS Trần Như Dương cho rằng do các đội xung kích xử lý các ổ bọ gậy chưa triệt để. Ngoài ra, thời tiết Hà Nội trong tuần vừa rồi ngày nắng xen lẫn ngày mưa làm phát sinh thêm nhiều ổ bọ gậy mới.
Theo ông Dương, phải thường xuyên xử lý bọ gậy, hằng ngày chứ không phải hằng tuần. Đây là vấn đề cốt lõi để giảm số ca sốt xuất huyết. Qua giám sát, khoảng 30% đội xung kích diệt bọ gậy hoạt động chưa hiệu quả và 20% gia đình có ổ bọ gậy.
Cục trưởng Cục Y tế dự phòng Trần Đắc Phu nêu rõ: Trước tình hình dịch sốt xuất huyết còn diễn biến phức tạp và có nguy cơ tăng cao ở nhiều địa phương trong thời gian tới, Bộ Y tế ngoài tập trung cho các điểm nóng về dịch (như Hà Nội) sẽ tiếp tục theo dõi và chỉ đạo đáp ứng phòng chống dịch tại Thành phố Hồ Chí Minh, một số tỉnh Đồng bằng sông Hồng, ven biển miền Trung và Tây Nguyên.
Đồng thời, ngành y tế tăng cường tuyên truyền, vận động người dân chủ động diệt loăng quăng/bọ gậy, diệt muỗi, thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh cho bản thân và cộng đồng; thực hiện xử lý triệt để các ổ dịch tại từng xã, phường; thực hiện các biện pháp tổng thể phun hóa chất, phun công suất lớn, phun thể tích hạt cực nhỏ và áp dụng phun mù nhiệt tại các cụm dân cư, hộ gia đình. Bên cạnh đó, Bộ Y tế tiếp tục thực hiện tốt hoạt động giám sát phát hiện bệnh, khoanh vùng xử lý ổ dịch, thu dung, phân tuyến điều trị, cấp cứu bệnh nhân sốt xuất huyết, điều trị ngoại trú, giảm quá tải tuyến trên và không để tử vong do sốt xuất huyết...
Dịch đã giảm nhưng không được chủ quan
Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết: Dịch bệnh sốt xuất huyết trên cả nước đã có xu hướng giảm mặc dù thời điểm này (tháng 8,9,10) là tháng cao điểm của dịch bệnh; đặc biệt là Hà Nội số trường hợp mắc bệnh đã giảm 18% so với thời gian trước. Tuy nhiên, ngành y tế không được chủ quan với tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh.
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long đánh giá cao những nỗ lực của Hà Nội đã vào cuộc tích cực trong việc phòng chống dịch bệnh và nêu rõ: Các biện pháp đã được triển khai quyết liệt thời gian qua chỉ giúp hạ nhiệt dịch nên thời gian tới phải cần các biện pháp hiệu quả hơn để giúp tình hình ổn định lâu dài.
Thứ trưởng đề nghị các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ khẩn trương triển khai các biện pháp phòng chống dịch bệnh như Hà Nội để tránh dịch bùng phát rộng trong cộng đồng. Đồng thời, ngành y tế cần tiếp tục truyền thông, nâng cao nhận thức của người dân; tăng cường các đội xung kích diệt loăng quăng (bọ gậy); phun hóa chất diệt muỗi đúng qui trình; tiếp tục phân tuyến điều trị hiệu quả cho người bệnh sốt xuất huyết…/.