Xây dựng các điển hình về dạy và học ngoại ngữ

Năm học 2014-2015, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã quyết định xây dựng ở mỗi cấp học một trường điển hình về dạy và học ngoại ngữ. Đây là việc làm nhằm cụ thể hóa thực hiện Quyết định số 1400/QĐ-TTg ngày 30-9-2008 của Thủ tướng Chính phủ về Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008-2020”. Mặc dù các đơn vị được chọn xây dựng điển hình đã rất nỗ lực, song trong quá trình thực hiện còn gặp nhiều khó khăn trở ngại…

3 trường được chọn xây dựng đơn vị điển hình là: Trường Tiểu học Nha Trang, T.P Thái Nguyên; Trường THCS Chùa Hang 2 huyện Đồng Hỷ và Trường THPT Chu Văn An. Thực tế tại các nhà trường, chúng tôi nhận thấy lãnh đạo, đội ngũ giáo viên tiếng Anh đã rất nỗ lực để thực hiện các mục tiêu đã đề ra. Theo cô giáo Phạm Thị Bích, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nha Trang thì: “Thuận lợi lớn nhất là Nhà trường đã có đội ngũ giáo viên đủ trình độ để dạy theo đề án. Năm học này, toàn trường có 1.135 học sinh thì 632 học sinh khối 3, 4 và 5 đều được học tiếng Anh theo chương trình 10 năm. Để nâng cao chất lượng giảng dạy, Nhà trường đã trang bị cho giáo viên đài, máy ghi âm, bút trình chiếu Medis Pointer, máy tính xách tay và các tài liệu khác. Đồng thời phối hợp với Trung tâm Anh ngữ Thames UK Thái Nguyên  thành lập Câu lạc bộ tiếng Anh để nâng cao kỹ năng nghe, nói cho giáo viên và học sinh. Hằng năm, Trường đều tổ chức ngày hội nói tiếng Anh, khuyến khích học sinh thi Olympic tiếng Anh trên Internet”.

Song để dạy tiếng Anh theo chương trình thí điểm thì yêu cầu về cơ sở vật chất rất cao, trong đó ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học là giải pháp hữu hiệu nhất. Trường THCS Chùa Hang II đã huy động xã hội hóa từ phía phụ huynh để lắp cố định cho 3 lớp học 3 bộ máy chiếu giúp giáo viên và học sinh học tập bộ môn này hiệu quả hơn. Các bậc phụ huynh cũng mua cho con em mình bộ tai nghe để bổ trợ cho quá trình học tập. Theo cô giáo Nguyễn Thị Lan Hương đánh giá: Sách giáo khoa tiếng Anh mới này tích hợp tốt cả 4 kỹ năng nghe, nói, đọc, viết. Nhưng điểm yếu nhất của học sinh là kỹ năng nghe và nói. Để khắc phục những hạn chế này, chúng tôi đã cho thành lập các câu lạc bộ tiếng Anh theo khối lớp. Các câu lạc bộ sinh hoạt theo chủ đề của tháng, đơn cử tháng này thi sáng tác truyện bằng tiếng Anh thì tháng sau thi hát tiếng Anh… Với cách làm trên, giúp các em không chỉ phát triển tốt cả 4 kỹ năng, mà còn mạnh dạn hơn vì được làm việc theo nhóm trong 1 tập thể…

Có thể nói, để xây dựng nhà trường trở thành điển hình về dạy và học ngoại ngữ các nhà trường đã có nhiều sáng tạo trong tổ chức thực hiện. Chứng kiến 1 buổi học thêm tiếng Anh của lớp 10A1, Trường THPT Chu Văn An chúng tôi nhận thấy giờ học của lớp với thầy giáo nước ngoài của Trung tâm Anh ngữ Việt -Mỹ AEA rất hào hứng. Đào Minh Anh, lớp trưởng lớp 10A1 chia sẻ: Để học tốt tiếng Anh thì giao tiếp với người nước ngoài thường xuyên rất hiệu quả. Hiện nay mỗi tuần lớp em học 1  buổi với người nước ngoài. Cô giáo Nguyễn Thị Quốc Hòa, Hiệu trưởng Nhà trường cho chúng tôi biết thêm: Ngoài việc tích cực phối hợp với các trung tâm anh ngữ để tăng cường giao lưu giữa giáo viên, học sinh nhà trường với các giáo viên nước ngoài, mỗi năm Trường tổ chức 2-3 hoạt động ngoại khoá như: Ngày hội nói tiếng Anh, đêm văn nghệ Anh ngữ, Trại ngôn ngữ. Nhà trường động viên giáo viên các bộ môn đi học tiếng Anh để từng bước dạy các môn khoa học tự nhiên bằng tiếng Anh.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện các trường đang gặp không ít khó khăn. Hiện nay cả 3 trường nêu trên đều chưa có phòng Lap chuyên dụng để học tiếng Anh. Tuy một số nhà trường khắc phục bằng cách giờ học tiếng Anh đưa học sinh vào phòng tin học để học, nhưng vì không phải là phòng chuyên dụng nên thiếu rất nhiều trang thiết bị như bộ điều khiển trung tâm, tai nghe có Micro giáo viên và học sinh, không đủ đảm bảo mỗi học sinh 1 máy tính để học… Mặt khác, để học tiếng Anh theo chương trình thí điểm học sinh phải qua đợt khảo sát nếu đạt năng lực nhất định mới được vào học, nếu không thì tiếp tục học tiếng Anh theo chương trình cũ (7 năm). Theo cô giáo Nguyễn Thị Quốc Hòa: Khó khăn lớn nhất của các trường THPT là chuẩn đầu vào. Năm học này Trường có 8 lớp 10, qua khảo sát chỉ chọn ra được 90 học sinh để hình thành 2 lớp học tiếng Anh theo chương trình thí điểm, số còn lại vẫn học song hành sách tiếng Anh chương trình cũ. Nhưng nếu học sinh học theo chương trình cũ hết 1 năm mà kiểm tra đạt năng lực để học tiếp chương trình mới thì lại không được. Vì vậy, tôi đề nghị để tránh thiệt thòi cho học sinh thì cần điều chỉnh về mặt chính sách. Mặt khác để giúp học sinh học tốt tiếng Anh, các nhà trường phải tổ chức rất nhiều hoạt động, trong khi đó nguồn kinh phí đều dựa vào xã hội hóa, vì thế rất thiếu chủ động…

Để thực hiện thắng lợi lộ trình đã đề ra, bên cạnh việc tiếp tục hỗ trợ bồi dưỡng đội ngũ giáo viên về phương pháp giảng dạy, cần tổ chức các chuyên đề chuyên môn sâu cho cả giáo viên và học sinh, trước mắt ngành Giáo dục cần tập trung ưu tiên đầu tư để các đơn vị này có phòng học ngoại ngữ thông dụng. Đồng thời trang bị các phần mềm hiện đại phục vụ dạy và học ngoại ngữ.