Trên địa bàn T.X Phổ Yên hiện có 6 đơn vị, doanh nghiệp được cấp phép khai thác tài nguyên khoáng sản với 9 điểm mỏ khai thác cát sỏi. Ngoài ra, trên địa bàn Thị xã còn có 3 mỏ đất sét, 1 mỏ vàng và 1 mỏ than chưa được cấp phép khai thác.
Những năm gần đây, hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn đã có những đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế của địa phương, góp phần đáp ứng nhu cầu nguyên vật liệu cho các dự án đầu tư, hạ tầng kỹ thuật, cho xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, hoạt động khai thác khoáng sản của một số doanh nghiệp còn chưa tuân thủ nghiêm túc các quy định của Nhà nước. Tình trạng khai thác trái phép còn diễn ra khá phức tạp, đặc biệt là khai thác cát sỏi trái phép, gây tác động xấu tới môi trường, làm thất thu ngân sách của Nhà nước...
Để chấn chỉnh, tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với các hoạt động này, Thị xã Phổ Yên đã đẩy mạnh công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về khai thác khoáng sản.
Theo đó, từ năm 2014 tới nay, các cơ quan chuyên môn của T.X Phổ Yên đã lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính 24 trường hợp khai thác khoáng sản trái phép với số tiền gần 200 triệu đồng, tổng trị giá phương tiện tịch thu xung công quỹ Nhà nước là gần 1,3 tỷ đồng.
Riêng từ đầu năm 2017 tới nay, Thị xã đã xử phạt 3 trường hợp với số tiền gần 20 triệu đồng. Các vi phạm chủ yếu là khai thác vàng, cát sỏi, đất sét… khi không có hợp đồng thuê đất, không được cấp phép hoặc đã hết thời gian cấp phép khai thác mỏ. Riêng vi phạm về khai thác cát sỏi trái phép chiếm tỷ lệ cao nhất với 14/24 tổng số vụ, tập trung trên lưu vực sông Cầu và sông Công.
