Ngày 20-9, Cục Cảnh sát môi trường, các lực lượng nghiệp vụ của Bộ Công an tiếp tục khảo sát hệ thống đường ống dẫn nước thải ở các nhà máy của Công ty Vedan VN (Long Thành-Đồng Nai) nhằm tìm thêm những đường ống xả chất thải không qua xử lý. Viện Khoa học Hình sự (Bộ Công an) cũng đã vào cuộc để hỗ trợ công tác điều tra
Chiều cùng ngày, đoàn công tác cũng đã yêu cầu phía Vedan phải vận hành thử hệ thống xử lý nước thải với sự chứng kiến của Cơ quan điều tra và đại diện Viện KSND tỉnh Đồng Nai, nhằm phục vụ công tác điều tra; yêu cầu phải khai quật hệ thống xử lý nước thải ngầm, để cơ quan điều tra xác minh hệ thống ống này dẫn đi đâu. Đồng thời, đoàn cũng yêu cầu kiểm tra một số bể, hồ sinh học, để đánh giá tác động ô nhiễm môi trường đối với hệ thống này.
Bước đầu, theo Đoàn kiểm tra, việc khai quật hệ thống đường ống ngầm của Công ty Vedan VN gặp khó khăn, bởi hệ thống đường ống ngầm được chôn sâu, mặt khác, mật độ ống nằm chi chít, nên việc đào bới rất khó khăn. Đoàn cũng cho biết, việc khai quật hệ thống đường ống ngầm xử lý chất thải của Vedan càng khó khăn hơn khi hiện nay sơ đồ bản vẽ của hệ thống xử lý nước thải trên không còn. Tuy nhiên, bước đầu khi tiến hành khai quật một số điểm, Viện Khoa học hình sự và Cục Cảnh sát Môi trường, đã phát hiện một số đường ống có dấu hiệu bất thường.
Về việc có dấu hiệu xóa dấu vết làm sai lệch hiện trường của Công ty Vedan VN, đoàn điều tra vẫn còn tiếp tục làm rõ.
Sau khi vụ việc xả chất thải không qua xử lý của Công ty Vedan VN bị phát hiện, có khoảng 36 hộ dân ở xã Phước Thái, huyện Long Thành, Đồng Nai đã làm đơn phản ánh về tình trạng ô nhiễm do Công ty Vedan VN gây ra trong thời gian qua. Trong đơn, người dân cho biết từ khi có Công ty Vedan VN, sông Thị Vải bị ô nhiễm trầm trọng, khiến cá, tôm chết hàng loạt, ảnh hưởng đến nghề đánh bắt, mưu sinh. Do đó, người dân yêu cầu Công ty Vedan VN phải bồi thường thiệt hại.
Theo khảo sát về hiện trạng nguồn lợi thủy sản trên sông Thị Vải (do PGS-TS Ngô Đức Đạt, Viện Sinh học Nhiệt đới, làm chủ nhiệm đề tài) năm 1997, việc đánh bắt thủy sản ở đây gần như phụ thuộc vào mức độ chất thải từ các nhà máy của Công ty Vedan VN. Cụ thể khu vực từ sở đáy Lò Vôi (sát bên dưới Công ty Vedan VN) trở lên đáy Cây Khô, nước thường có màu nâu sậm vào những ngày xả thải, bốc mùi hôi thối.
Trước đây, vùng này có nhiều loại cá có giá trị kinh tế cao như cá chẽm, mao ếch, lịch cũ... nhưng đến năm 1997 thì gần như không còn. Sản lượng đáy bắt được các loài tôm đất, ghẹ, cá đối nhỏ, cá bống... cũng rất thấp. Khảo sát thực tế, các nhà khoa học còn phát hiện các loại cua không còn ở dưới đáy mà vào bờ, bò lên các gốc đước để tránh nguồn nước ô nhiễm.
Những đầm tôm ở khu vực này cũng bị thất thu nặng. Ví dụ như đầm của ông Trung (ở xã Long Tho, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai) rộng 20 ha nhưng mỗi đêm chỉ thu được 30.000 đồng (khoảng 0,5 kg tôm và vài kg cá). Được biết, cho đến 20 giờ 30 phút ngày 20-9, Lâm Mậu Phủ - người điều khiển hệ thống xả lén của Công ty Vedan VN vẫn ở cơ quan điều tra - Bộ Công an để khai báo sự việc.
