Theo kế hoạch, dự án hồ chứa nước Đồng Cẩu ở xã Hòa Bình (Đồng Hỷ) được khởi công từ tháng 9 năm 2009 và sẽ phải đưa vào sử dụng sau 1 năm thi công. Thế nhưng, đến nay công trình này vẫn còn dang dở, việc làm hỏng hệ thống nước sinh hoạt khiến hơn 350 hộ dân của các xóm: Đồng Cẩu, Tân Đô, Phố Hích bị thiếu nước trầm trọng.
Tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu nước sinh hoạt, chúng tôi được ông Lường Văn Hà, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Công trình hồ chứa nước Đồng Cẩu thuộc Dự án Phát triển nông thôn đa mục tiêu của tỉnh, được xây dựng trên diện tích 10,5ha với số vốn đầu tư gần 17 tỷ đồng (nguồn vốn từ Quỹ OPEC về sự phát triển Quốc tế và ngân sách của tỉnh, huyện), do UBND huyện Đồng Hỷ làm chủ đầu tư. Hồ có dung tích trên 4.000m3, đảm bảo nước tưới cho 100ha lúa và hoa mầu. Các hạng mục của công trình gồm có: Đập đất, tràn xả lũ, cống lấy nước dưới đập đất, hệ thống kênh và công trình trên kênh tưới, nhà quản lý và đường quản lý, đường thi công.
Theo kế hoạch, công trình sẽ được thi công từ tháng 9 năm 2009 và hoàn thành vào tháng 9 năm 2010, thế nhưng đến nay việc xây dựng hồ đã bị chậm tiến độ hơn 1 năm mà đơn vị thi công mới xây dựng xong đập chính, còn hệ thống kênh mương dẫn nước ra các cánh đồng thì mới hoàn thành được 50% công việc. Trước khi công trình chưa thi công, người dân 3 xóm Đồng Cẩu, Tân Đô, Phố Hích vẫn có nước sinh hoạt nhưng sau khi khởi công xây dựng hồ thì nguồn nước này bị mất hoàn toàn. Nguyên nhân là do hệ thống ống nhựa dẫn nước sinh hoạt đến các xóm được đặt ngầm dưới lòng đất và chạy qua công trình xây dựng hồ Đồng Cẩu nên trong khi thi công lòng hồ, máy xúc đất đã làm vỡ ống. Hiện tại, ngoài 3 xóm bị mất hoàn toàn nguồn nước sinh hoạt còn có trường Mầm non và chợ trung tâm của xã cũng bị ảnh hưởng. Xã đã làm đơn phản ánh đến đơn vị thi công và chủ đầu tư để tìm hướng khắc phục hậu quả nhưng đến nay vẫn chưa nhận được câu trả lời thỏa đáng.
Theo quan sát của chúng tôi, ngoài đập chính đã được xây xong, công việc xây dựng hồ chứa nước Đồng Cẩu vẫn còn ngổn ngang, hàng chục công nhân và máy xúc vẫn đang múc đất, san ủi để lấy địa điểm đặt hệ thống dẫn nước. Ông Hà cho biết thêm: Công trình xây dựng chậm tiến độ không chỉ ảnh hưởng đến việc tưới tiêu của hàng trăm ha đất nông nghiệp mà còn gây bức xúc trong nhân dân. Việc hưởng lợi từ công trình chưa thấy đâu nhưng hậu quả mà bà con đang phải gánh chịu đã diễn ra hàng ngày, không biết đến bao giờ công trình mới hoàn thành và đường nước sinh hoạt của bà con mới được khôi phục lại.
Trong ba xóm trên thì Phố Hích là xóm phải chịu nhiều ảnh hưởng nhất từ khi nguồn nước sạch bị mất. Anh Nguyễn Văn Hưng, trưởng xóm Phố Hích cho biết: Trước năm 2009, tất cả 143 hộ dân của xóm đều sử dụng nước máy để sinh hoạt, nhưng từ khi khởi công xây dựng hồ Đồng Cẩu thì tất cả các hộ đều bị mất nước. Thời gian đầu nhà nào cũng phải đến các xóm lân cận xin nước về dùng. Sau thấy mất nước lâu quá, các hộ trong xóm đã khoan giếng nhưng lượng nước ở đây rất ít và đục, nếu hai nhà gần nhau cùng khoan thì giếng nào sâu hơn mới có nước để dùng. Hơn nữa, không phải nhà nào cũng có khả năng để làm bởi chi phí để khoan 1 chiếc giếng khá cao (từ 6 triệu đồng đến 8 triệu đồng).
Đến nay, có nhiều hộ vẫn phải đi xin nước hoặc các hộ tự góp tiền vào để khoan giếng dùng chung. Hiện tại, toàn xóm có 32 ha chè, 16 ha ngô, lúa và khoảng 50 hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm nên việc mất nước không chỉ ảnh hưởng đến những sinh hoạt hàng ngày của người dân mà còn ảnh hưởng đến việc tưới dưỡng cho diện tích đất nông nghiệp và vệ sinh chuồng trại.
Rời xóm Phố Hích, chúng tôi đến xóm Tân Đô và xóm Đồng Cẩu. Tại hai xóm này, khi chúng tôi đề cập đến vấn đề thiếu nước sinh hoạt thì người dân tỏ ra rất bức xúc. Anh Hoàng Văn Thơm, ở xóm Tân Đô cho biết: Gia đình tôi bị mất nước từ cuối năm 2009, tôi phải góp 2,5 triệu đồng với các hộ trong xóm để mua ống dẫn nước từ trên núi về dùng. Đến giờ, chúng tôi vẫn chưa nhận được thông tin gì về việc sẽ được cấp nước sinh hoạt lại hay không.
Cùng chung sự bức xúc như anh Thơm, chị Nguyễn Thị Toàn ở xóm Đồng Cẩu than thở: Thu nhập của gia đình tôi chủ yếu phụ thuộc vào việc chăn nuôi lợn, trong chuồng thường duy trì khoảng 30 con nên thường xuyên phải dùng đến nước để vệ sinh chuồng. Gần 3 năm nay tôi phải đi xin nước giếng khoan của nhà hàng xóm về dùng nhưng nước rất đục. Biết là nguồn nước không được sạch nhưng nếu không dùng thì gia đình tôi không biết lấy nước ở đâu để sinh hoạt.
Trước thực trạng thiếu nguồn nước sinh hoạt kéo dài, thiết nghĩ các đơn vị liên quan cần đẩy nhanh tiến độ thi công hồ Đồng Cẩu và nhanh chóng có những giải pháp để khắc phục tình trạng thiếu nước sinh hoạt, có như vậy bà con mới ổn định được đời sống và yên tâm sản xuất.
.jpg?width=300&height=-&type=resize)
