Nỗi khổ của người dân ở xóm Bậu 1

Cứ vào mùa mưa, người dân xóm Bậu 1 và một số xóm khác của  xã Văn Yên (Đại Từ) lại lo lắng sợ lũ ống tràn vào cánh đồng cuốn trôi công trình, hoa màu, hủy hoại đất canh tác. 

Nỗi lo của người dân xóm Bậu 1 năm nay nặng nề hơn bởi bà con vừa đối ứng cả tỷ đồng để bê tông tuyến đường trục liên xóm nhưng trận mưa giữa tháng 4 vừa qua nước lũ đã xói mòn nhiều đoạn đường, nước tràn vào ruộng đồng. Chính quyền địa phương đã huy động lực lượng để trồng cây, đổ cấp phối ngăn lũ nhưng cũng không đem lại hiệu quả…

Mất tư liệu sản xuất

Hàng năm, vào mùa mưa, lượng nước từ cung núi Tam Đảo đổ về suối Cái chảy qua địa phận xã Văn Yên rất lớn. Chính vì vậy, năm nào lũ cũng gây thiệt hại về tài sản. Đặc biệt, nơi hợp lưu giữa những khe suối con nhập vào với suối Cái tại khu vực cánh đồng Bờ Mè của xóm Bậu 1 khiến lượng nước càng lớn, dòng chảy cực siết tràn vào cánh đồng Bờ Mè gây thiệt hại nặng nề. Cách khu vực ngã ba, nơi những con suối gặp nhau khoảng 50m (theo hướng về xóm Núi) nhiều đoạn bờ suối Cái bị nước thúc mạnh nên bị sạt lở nghiêm trọng, nhiều điểm chính quyền địa phương cho đổ cấp phối ngăn lũ từ mùa khô năm 2013 thì nay đã bị bồi băng theo dòng nước, các loại cây trồng với mục tiêu giữ đất, chắn lũ cũng đã bị vùi lấp.

Cánh đồng Bờ Mè rộng gần 20ha là tư liệu sản xuất chính của người dân xóm Bậu 1 nhưng năm nào cũng bị nước lũ đạp vào tạo thành một vệt dài gần 1km có chiều rộng gần 20m. Những nơi lũ đi qua đã cuốn trôi toàn bộ lớp đất màu, nhiều chỗ sỏi, đá bồi lấp dày tới nửa mét. Nước lũ suối Cái còn thường xuyên cuốn trôi các vai đập nước người dân tự đắp để lấy nước vào cánh đồng Bờ Mè nên sản xuất gặp rất nhiều khó khăn.

Gia đình chị Trần Thị Hà, ở xóm Cầu Gằng có 2 sào đất cấy lúa vừa bị nước lũ tràn vào làm diện tích cây ngô đang kỳ trổ cờ, ra bắp đổ bung cả gốc. Chị Hà biết: “Khi vai đập lấy nước dẫn vào cánh đồng Bờ Mè bị vỡ nên ruộng nhà tôi canh tác vô cùng khó khăn. Trước đây, gia đình cấy lúa, giờ phải chuyển sang trồng ngô nhưng cũng không năng suất vì cứ có lũ tràn qua lại quét sạch lớp đất mầu, mặt ruộng còn toàn cát, sỏi nên muốn trồng cây được phải bỏ nhiều công cải tạo, phục hóa”.

Tuyến đường bê tông nguy cơ bị phá hủy

Cơn lũ đầu tháng 5 vừa qua không quá lớn nhưng cũng đã làm người dân xóm Bầu 1 và người dân các xóm khác có đất canh tác, các công trình dân sinh, công cộng ở những vùng lũ tràn qua hoang mang. Nước tràn qua các cánh đồng, đạp cả vào tuyến đường giao thông chính của các xóm: Núi, Bậu 1, Bậu 2 khiến nhiều đoạn bị hư hỏng. Đặc biệt, có 5 gia đình đang sinh sống ở đây đều nằm trong khu vực nước lũ uy hiếp. Bà Phạm Thị Mai ở xóm Bậu 1 cho biết: “ Năm 2013, thấy chính quyền xã đổ cấp phối để chống lũ ở khu vực này, gia đình tôi cũng yên tâm hơn nhưng trận lũ vừa rồi nước vẫn vượt bờ tràn cả vào nhà. Nếu trận lũ lớn hơn thì không biết thiệt hại ở mức nào…”.

Để ngăn chặn lũ suối Cái gây sạt lở đất canh tác, đường giao thông, chính quyền địa phương đã tiến hành đổ hàng nghìn mét khối cấp phối với chiều dài hơn 100m, rộng hàng chục mét. Tuy nhiên, “bức tường thành” tưởng như vững chắc này cũng đang bị dòng suối gây sạt lở nghiêm trọng. Trưởng xóm Bậu 1 Nguyễn Văn Chúc cho biết: “Phần lớn người dân của xóm Núi và Bậu 1 canh tác trên cánh đồng này. Việc lũ thường xuyên tràn vào cánh đồng, nhất là mấy năm gần đây đã ảnh hưởng lớn đến tình hình sản xuất của người dân, năng suất lúa và hoa màu rất thấp. Chúng tôi lo nhất là tuyến đường giao thông chính của 3 xóm vừa được Nhà nước hỗ trợ xi măng, nhân dân đóng góp hàng tỷ đồng để đổ bê tông hóa năm 2013 đã bị lũ phá vỡ 2 bên mép đường. Nhân dân địa phương rất mong Nhà nước sớm đầu tư nguồn vốn xây dựng bờ kè để ngăn lũ, bảo vệ đất canh tác, các công trình của dân, công trình công cộng để bà con yên tâm sản xuất, sinh hoạt”.