Thời tiết nắng nóng kéo dài, nhiệt độ tăng cao khiến trẻ em gặp nhiều vấn đề sức khỏe như viêm đường hô hấp cấp, tiêu chảy. Không ít trẻ do chơi ở ngoài trời lúc nắng to có thể bị say nóng, say nắng. Vì vậy, các bậc cha mẹ cần biết cách chăm sóc, quản lý trẻ để tránh cho trẻ bị các bệnh thường gặp trong mùa hè nắng nóng.
* Bệnh viêm đường hô hấp cấp
Viêm đường hô hấp thường có nguyên nhân do trẻ bị nhiễm lạnh. Khi trẻ nóng, mồ hôi ra nhiều làm ướt áo, nếu bật quạt gió mạnh trực tiếp vào người trẻ, mồ hôi sẽ bay hơi nhanh, nhiệt độ giảm xuống, trẻ có thể nhiễm lạnh. Bên cạnh đó, việc bật nhiệt độ điều hòa nhiệt độ quá thấp trong phòng ngủ cũng khiến cho trẻ bị nhiễm lạnh. Trong điều kiện như vậy, trẻ rất dễ bị viêm họng cấp, viêm amidan, viêm phế quản, biến chứng viêm phổi với các biểu hiện mệt mỏi, chán ăn, ho, khó thở, sốt cao có thể bị co giật.
Để tránh cho trẻ không bị viêm đường hô hấp trong thời tiết nóng, không nên bật quạt quá mạnh trực tiếp vào người trẻ; nếu trẻ nhỏ ra mồ hôi nhiều thì dùng khăn bông lau khô cho trẻ, nhất là ở lưng; không để chênh lệch nhiệt độ quá cao giữa phòng điều hòa nhiệt độ và bên ngoài (không nên để nhiệt độ chênh lệch quá 5 độ C); hạn chế cho trẻ uống nước đá, ăn kem, ăn thức ăn trực tiếp từ tủ lạnh. Cho trẻ ăn đủ chất, bổ sung vitamin và chất khoáng để tăng cường sức đề kháng. Nếu trẻ sốt, cho trẻ uống nước oresol để bù nước và chất điện giải. Khi sốt trên 38,5 độ C, cần cho uống thuốc giảm sốt và đưa trẻ tới khám ở các cơ sở y tế để điều trị kịp thời, tránh để bệnh nặng và các biến chứng.
* Say nóng
Say nóng là biểu hiện của sự tăng nhiệt độ bên trong cơ thể gây ra do sự mất cân bằng nhiệt giữa quá trình sinh nhiệt và tỏa nhiệt. Người ta còn gọi say nóng là hội chứng “đột quỵ do nhiệt”. Nguyên nhân là do trẻ em, học sinh sau khi chơi, chạy nhảy hay hoạt động nhiều ở nơi có nhiệt độ không khí, độ ẩm cao, bí gió làm cản trở quá trình cơ thể tỏa nhiệt vào không khí, dẫn đến nhiệt độ bên trong cơ thể tăng lên đến 38,5 độ C, đôi khi cao tới 40 đến 41 độ C. Người bị say nóng ở mức nhẹ thường có biểu hiện vã mồ hôi, nhức đầu, chóng mặt, hoa mắt, có cảm giác khát nước ngày càng tăng, có cảm giác buồn nôn, khó thở, tức ngực, người nóng. Mạch và nhịp thở tăng. Trường hợp nặng thì bị rối loạn hô hấp, nhịp thở nhanh và yếu, người tím tái và có thể bị ngất.
Khi gặp trường hợp bị say nóng nhẹ, cần nhanh chóng đưa nạn nhân vào chỗ thoáng mát, cho nằm nghỉ ngơi thì các triệu chứng sẽ mất dần. Nếu bị nặng cần nhanh chóng đưa nạn nhân vào chỗ mát, cởi bớt quần áo; có thể chườm lạnh ở vùng trán và gáy bằng khăn ướt và theo dõi nhiệt độ cơ thể. Cho nạn nhân uống nước mát, tốt nhất là cho uống nước pha oresol đúng liều lượng. Cần thiết có thể tiêm thuốc trợ tim và truyền dịch để phục hồi.
* Say nắng
Say nắng cũng thường hay gặp ở trẻ em, học sinh khi đi hay hoạt động một thời gian dài ở ngoài trời nắng mà không đội mũ nón để tia nắng mặt trời chiếu vào đầu, gáy và các phần hở trên cơ thể. Tia tử ngoại trong ánh nắng có khả năng xuyên qua lớp sừng của da tới hạ bì gây cháy da (bỏng độ I) và say nắng. Nếu bị say nắng nhẹ, các em sẽ cảm thấy mệt mỏi, chóng mặt, hoa mắt, ù tai. Đôi khi bị buồn nôn hoặc nôn. Nhiệt độ cơ thể có thể tăng cao hơn bình thường. Nếu bị say nắng nặng, nạn nhân có thể bị rối loạn phản xạ, đôi khi có thể bị co giật.
Cách xử trí say nắng, cần nhanh chóng đưa trẻ vào chỗ mát và thoáng khí, đồng thời nới rộng quần áo, dùng khăn thấm nước mát đắp vào người trẻ. Cho trẻ uống nhiều nước, có thể cho uống thuốc hạ nhiệt nếu người tỉnh táo. Trường hợp trẻ không tỉnh thì nhanh chóng chuyển tới cơ sở y tế gần nhất.
Ngoài ra, do nhiệt độ cao nên các loại vi rút, vi khuẩn, ký sinh trùng gây bệnh, côn trùng truyền bệnh cũng phát triển mạnh trong thực phẩm cũng như ngoài môi trường, làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm và mắc một bệnh dịch như sốt vi rút, tiêu chảy, sốt xuất huyết… Chính vì vậy, các gia đình cần dọn dẹp và bảo đảm vệ sinh nơi ở, ăn chín, uống sôi, sử dụng thực phẩm an toàn./.
