Dù không sinh trưởng trong một gia đình có truyền thống làm nghề Đông y nhưng với cơ duyên và tâm huyết với nghề bốc thuốc chữa bệnh, lương y Trần Minh Ngọc đã chữa khỏi bệnh cho hàng nghìn lượt người. Đồng thời, ông cũng là người sưu tầm, lưu giữ và nhân giống hàng chục cây thuốc quý hiếm, có giá trị y học cao.
Để tìm đến nhà lương y Trần Minh Ngọc chúng tôi không mất nhiều thời gian, dù căn nhà của ông nằm ở tận sâu trong tổ dân phố Đình Xước, thị trấn Hương Sơn (Phú Bình) vì chỉ cần hỏi nhà ông lang Ngọc thì mọi người ở đây đều biết và tận tình chỉ dẫn. Người chỉ đường cho chúng tôi, anh Nguyễn Văn Khởi, người dân tổ dân phố Đình Xước vui vẻ hỏi han: Tìm ông lang Ngọc chữa bệnh hả? Ông ấy vừa mới đi tận Hà Nam chữa bệnh cho người ta rồi đến tối hôm qua mới về đấy.
Tiếp đón chúng tôi trong căn nhà nhỏ thơm mùi các vị thuốc đông y, lương y Trần Minh Ngọc chia sẻ cơ duyên đến với nghề y: Năm 1960, tôi xung phong đi bộ đôi, đóng quân tại tỉnh Lào Cai. Trong thời gian chiến đấu tại đây, tôi được một số cụ cao niên địa phương dạy cách chẩn bệnh và truyền lại cho một số bài thuốc gia truyền. Vì yêu thích nên tôi đã tự tìm và hái thuốc ở xung quanh núi rồi chữa bệnh cho những đồng đội ở đơn vị bị thương, bị bệnh. Đến năm 1965, tôi về công tác tại địa phương. Thời gian đó, ở xã thường xuyên xảy ra lũ lụt, thiên tai, bệnh dịch. Trong những lần đi cứu tế người dân, gặp cảnh họ đau đớn vì bệnh tật nên tôi đã nghĩ đến chuyện bốc thuốc chữa bệnh cứu người.
Tuy nhiên, vì e ngại mọi người không tin tưởng tay nghề nên ban đầu, ông Ngọc chỉ dám bốc thuốc cho một số người thân trong gia đình. Tiếng lành đồn xa, khi nghe tin ông Xã đội trưởng Trần Minh Ngọc có nhiều bài thuốc Đông y hay chữa khỏi bệnh, nhiều người dân khu vực xung quanh đã đến khám, chữa bệnh tại nhà ông. Từ đó, ông Ngọc quyết định gắn bó với bệnh bốc thuốc cứu người. Ý thức được bệnh tật của con người có muôn hình vạn trạng, trong khi kinh nghiệm của bản thân lại ít, ông Ngọc đã quyết định tham gia sinh hoạt Hội Đông Y huyện Phú Bình để có thể học hỏi, trao đổi kinh nghiệm về những bài thuốc hay, cây thuốc quý với các lương y khác trong huyện. Không những vậy, ông tích cực tìm đọc những sách, báo về đông y để có thêm kiến thức về lĩnh vực này. Năm 2005, ở tuổi 65, ông Ngọc lại quyết định đi học lớp Đông y 12 tháng do Hội Đông y tỉnh tổ chức. Ông bảo: Đông y bây giờ không chỉ là kê đơn, bốc thuốc theo cách truyền thông mà còn có thể áp dụng nhiều phương pháp, máy móc hiện đại nữa. Vì vậy, muốn chữa bệnh tốt cho người dân thì mình phải tự học thêm nhiều kiến thức.
Hiện nay, lương y Ngọc đang lưu giữ nhiều bài thuốc có giá trị cao chữa nhiều loại bệnh, như: bỏng, viêm cơ, viêm khớp, rắn cắn… Trong số đó, bài thuốc trị bỏng của ông đã được các đại biểu tham dự Hội nghị kế thừa “Bài thuốc hay, cây thuốc quý” năm 2012 do Hội Đông Y tỉnh tổ chức đánh giá cao về hiệu quả và khả năng ứng dụng. Ông Lê Văn Toàn, người dân thị trấn Hương Sơn, ông của cháu bé mới được ông Ngọc chữa khỏi bỏng xúc động nói: Hôm đó, trời lạnh nên tôi đặt cháu nội vào trong thùng xốp bên cạnh bếp than để sưởi ấm rồi đi ra ngoài lấy nước. Không ngờ cháu tôi đứng dậy với theo ông khiến thùng xốp bị đổ, cháu bị ngã sấp mặt vào bếp than đang cháy và bị bỏng. Nghe tiếng ông Ngọc có bài thuốc chữa bỏng hiệu quả nên tôi đã nhanh chóng đưa cháu đến để bôi thuốc. Đến nay, sau hơn nửa tháng điều trị, cháu đã dần bình phục.
Tương tự như trường hợp của ông Toàn, chị Nguyễn Thuỳ Lan ở xã Tri Phương, huyện Tiên Du (Bắc Ninh), chia sẻ: Con tôi bị bỏng nước sôi gần 40%, sau 1 tháng được lương y Ngọc điều trị, kết hợp với sự tư vấn của các bác sĩ tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Ninh sức khoẻ cháu đã ổn định, có thể sinh hoạt bình thường.
Không chỉ chữa bệnh cứu người, những năm qua, lương y Trần Minh Ngọc dày công tìm kiếm, sưu tập nhiều cây thuốc quý như: Xạ đen, Nhàu miền nam, Đơn co, sâm Alipas, tơ nhện… Gia đình ông hiện cũng đang trồng một số loại cây dược liệu có giá trị kinh tế cao như: Thìa canh, Đinh lăng… trên diện tích hơn 400m2. Cùng với đó, ông Ngọc còn làm tốt vai trò là Chủ tịch Hội Đông y thị trấn Hương Sơn. Nhận xét về lương y Ngọc, ông Trần Danh Phú, Phó Chủ tịch Hội Đông y huyện Phú Bình, cho biết: Những năm qua, ông Ngọc luôn làm tốt nhiệm vụ của một lương y cũng như công việc của Hội. Ông đã trở thành địa chỉ tin cậy của người bệnh gần xa.
