Công trình hồ chứa nước Đồng Lá (ở xóm Đồng Lá 2, xã Điềm Mặc, huyện Định Hóa) là một trong những công trình trọng điểm của huyện trong giai đoạn 2015-2020. Xác định giải phóng mặt bằng (GPMB) là khâu đặc biệt quan trọng, từ tháng 6-2015, huyện đã chỉ đạo cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc đồng bộ, quyết liệt, đẩy mạnh tuyên truyền về chủ trương đầu tư, việc thu hồi đất để xây dựng công trình đến từng hộ dân chịu ảnh hưởng...
Hồ chứa nước Đồng Lá là công trình thủy lợi cấp IV, được triển khai xây dựng trên địa bàn xóm Đồng Lá 2 (xã Điềm Mặc) với tổng mức đầu tư trên 49 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ xây dựng hạ tầng vùng trung tâm ATK Định Hóa (theo Quyết định số 1318/QĐ-TTg ngày 6-8-2013 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án phát triển kinh tế - xã hội vùng trung tâm ATK Định Hóa giai đoạn 2013-2020). Hồ chứa sẽ cung cấp nước tưới phục vụ sản xuất cho 50ha lúa 2 vụ, nhiều diện tích cây màu, cây công nghiệp, cây ăn quả, nuôi trồng thủy sản của xã Điềm Mặc. Công trình có các hạng mục: Hồ chứa nước với diện tích 2ha; đập đất cao 23,3m, dài 101m, rộng 5m; hạ lưu đập có bố trí đống đá tiêu nước hình lăng trụ; tràn xả lũ có chiều rộng khoảng 12m, tường xây bằng đá, bản đáy bằng bê tông và bê tông cốt thép; cống ngầm dài 120m làm bằng ống gang D400 dày 14,5mm; kênh tưới và các công trình trên kênh; nhà quản lý hồ; đường thi công kết hợp đường quản lý hồ và đường vành đai hồ...
Để xây dựng công trình cần thu hồi đất, tài sản trên đất của 57 hộ dân ở các xóm: Đồng Lá 1, Đồng Lá 2, Đồng Lá 3, Đồng Lá 4 (trong đó có 38 hộ ở xóm Đồng Lá 2) với tổng diện tích đất thu hồi là trên 39,3 nghìn m2. Bởi vậy, từ tháng 6-2015, UBND huyện và Ban Quản lý đầu tư xây dựng công trình đã tổ chức họp với nhân dân trong vùng chịu ảnh hưởng để thông báo chủ trương xây dựng công trình, thông qua nội dung các văn bản liên quan đến cơ chế, chính sách bồi thường đất đai, tài sản, cây cối và hoa màu trên đất bị thu hồi. UBND xã Điềm Mặc cũng đã thành lập Ban Vận động GPMB với 21 thành viên (gồm có lãnh đạo Đảng ủy, UBND, Ủy ban MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội của xã, bí thư chi bộ, trưởng xóm ở các xóm có hộ dân bị thu hồi đất). Ông Ma Duy Vụ, Chủ tịch UBND xã cho biết: Nhiệm vụ của Ban Vận động là vận động nhân dân vùng ảnh hưởng của Dự án đầu tư xây dựng công trình hồ chứa nước Đồng Lá tiến hành bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư triển khai xây dựng theo đúng kế hoạch đã đề ra. Đồng thời, thường xuyên nắm bắt tình hình về công tác GPMB, phản ánh kịp thời tới các cấp có thẩm quyền để giải quyết những vướng mắc phát sinh trong GPMB. Cùng với đó, Đảng ủy, UBND xã cũng đã chỉ đạo cán bộ chuyên môn phối hợp với Ban bồi thường, GPMB của huyện tiến hành đo, đếm diện tích đất, tài sản gắn liền với đất của các hộ bị ảnh hưởng để thực hiện thu hồi, bồi thường theo quy định của pháp luật.
Sau khi được thông tin đầy đủ về chủ trương cũng như các quy định của pháp luật về công tác thu hồi đất, bồi thường GPMB, các hộ dân chịu ảnh hưởng của công trình xây dựng hồ chứa nước Đồng Lá đã thể hiện sự đồng tình, nhất trí cao thông qua việc tích cực phối hợp với UBND xã, các cơ quan chuyên môn của huyện trong đo đạc, kiểm đếm đất, tài sản, cây cối gắn liền trên đất để thực hiện bồi thường theo quy định hiện hành của pháp luật. Bà Nông Thị Tâm, một hộ dân xóm Đồng Lá 2 cho biết: Để GPMB xây dựng hồ Đồng Lá, gia đình tôi là hộ bị mất nhiều đất nhất trong xóm (hơn 10 nghìn m2 đất gồm: đất thổ cư, đất ruộng, đất trồng cây lâu năm, đất lâm nghiệp). Mặc dù rất tiếc khi bị mất nhiều đất, giá bồi thường thấp nhưng Nhà nước cần thì gia đình vẫn đồng thuận...
Ông Vũ Thanh Hải, Trưởng Ban bồi thường, GPMB của huyện cho biết: Thu hồi, bồi thường GPMB của bất kỳ công trình xây dựng nào cũng luôn phát sinh ra những vướng mắc, nhất là các công trình đầu tư xây dựng có quy mô lớn, phải thu hồi nhiều đất như hồ chứa nước Đồng Lá. Bởi vậy, UBND huyện, Ban Quản lý đầu tư xây dựng công trình đã mở hội nghị tại xóm Đồng Lá 2, xóm có nhiều hộ dân bị mất đất nhất, để thông báo chủ trương đầu tư, cũng như các cơ chế, chính sách hỗ trợ đền bù đến với bà con. Với tinh thần trao đổi thẳng thắn, dân chủ, đại diện chủ đầu tư là UBND huyện và các cơ quan chuyên môn liên quan đã giải đáp mọi thắc mắc, kiến nghị của bà con. Bởi vậy, 100% hộ dân chịu ảnh hưởng nhất trí với chủ trương và mức bồi thường đất đai, tài sản, cây cối, hoa màu một lần không bao gồm các khoản hỗ trợ khác. Chúng tôi đã phối hợp chặt chẽ với UBND xã trong việc đo đếm đất, tài sản trên đất của các hộ dân một cách công khai, minh bạch để thực hiện phương án bồi thường cho người dân. UBND huyện đã phê duyệt quyết định thu hồi đất, tài sản và cây cối, hoa màu trên đất của 53 hộ dân với tổng diện tích đất thu hồi là 34,377 nghìn m2 đất bàn giao cho đơn vị thi công. UBND huyện cũng đã phê duyệt kinh phí bồi thường cho 53 hộ dân này với tổng số tiền gần 1,7 tỷ đồng. Đến thời điểm này, hầu hết các hộ dân đã nhận tiền bồi thường.
Tuy nhiên, quá trình triển khai công tác thu hồi đất cũng đã vấp phải những vướng mắc phát sinh như: một số hộ dân chưa đồng ý với mức bồi thường vì cho rằng đơn giá bồi thường diện tích của gia đình chưa được thực hiện theo đúng đơn giá của UBND tỉnh quy định. Việc đo đếm đất và tài sản, cây cối, hoa màu trên đất ở một số hộ dân cũng chưa chính xác... Trước thực tế này, UBND xã Điềm Mặc đã cử cán bộ trực tiếp xuống các hộ dân giải thích và giải đáp từng thắc mắc của từng hộ dân, đồng thời phối hợp với Ban Bồi thường, GPMB của huyện kiểm tra, rà soát, thống kê, kiểm đếm lại đất đai hoặc tài sản, cây cối, cây màu đảm bảo không bị thiếu sót. Ông Ma Duy Vụ, Chủ tịch UBND xã Điềm Mặc cho rằng: Đến thời điểm hiện tại, công tác GPMB xây dựng hồ chứa nước Đồng Lá đã cơ bản hoàn thành. Có được kết quả này là do có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị tham gia vận động nhân dân bàn giao đất để GPMB xây dựng công trình.
