Mấy ngày qua, sự kiện hàng trăm người chen lấn, xô đẩy đến ngất xỉu trước điểm tiêm chủng vắc xin để đăng ký tiêm vắc xin dịch vụ cho con đã khiến cộng đồng vô cùng lo lắng. Trước thực trạng trên, Bộ Y tế đã có những hành động và chỉ đạo kịp thời, quyết liệt.
* Chen lấn, xô đẩy để tiêm vắc xin dịch vụ
Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) Trần Đắc Phu cho biết: Công ty Sanofi Pasteur S.A tại Thành phố Hồ Chí Minh thông qua các nhà phân phối đã cung cấp vắc xin Pentaxim (5 trong 1) cho các cơ sở tiêm chủng dịch vụ tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh bắt đầu từ ngày 25/12. Trong ngày đầu thực hiện tại Bệnh viện Đại học Quốc gia Hà Nội ở 182 Lương Thế Vinh (Thanh Xuân, Hà Nội) đã xảy ra tình trạng nhiều người dân chen lấn, xô đẩy để được tiêm vắc xin gây mất trật tự tại cơ sở tiêm chủng. Cũng tại cơ sở tiêm chủng Trung tâm Y tế dự phòng Thành phố Hồ Chí Minh, tuy các gia đình đến đăng ký thực hiện tiêm xếp hàng trật tự nhưng có hiện tượng mang con đi xếp hàng từ sớm, ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
Tại Hà Nội, 2 cơ sở là Phòng tiêm chủng và dịch vụ POLYVAC thuộc Trung tâm nghiên cứu sản xuất vắc xin và sinh phẩm y tế (Bộ Y tế) tại số 418 Vĩnh Hưng, Hoàng Mai và Bệnh viện Đại học Quốc gia Hà Nội 182 Lương Thế Vinh, Thanh Xuân (Hà Nội) bắt đầu tiêm vắc xin từ sáng 25/12. Tuy nhiên, ngay từ đêm 24/12 rất đông người dân đã xếp hàng để mong có xuất tiêm cho con em mình. Đến sáng 25/12, lượng người xếp hàng tại 182 Lương Thế Vinh quá đông, nhu cầu của người dân quá lớn dẫn đến tình trạng quá tải. Ngay trong buổi sáng 25/12 tại Bệnh viện Đại học Quốc gia Hà Nội đã dừng tiêm chủng vắc xin dịch vụ 5 trong 1 (Pentaxim).
Theo đó, trong ngày 25/12 Phòng tiêm chủng và dịch vụ POLYVAC chỉ thực hiện tiêm vắc xin trả nợ cho khách hàng đăng ký đợt tháng 1/2015. Còn tại cơ sở liên kết với POLYVAC tại 182 Lương Thế Vinh triển khai phát số thứ tự đến 70 để tiêm vắc xin Pentaxim/buổi, 30 số thứ tự cho các khách hàng tiêm nhắc vắc xin khác theo đúng lịch. Một số khách hàng chờ đợi từ sáng sớm không thuộc diện được tiêm đã ngất xỉu khi nghe thông tin này.
Tại Thành phố Hồ Chí Minh, sau khi có thông tin Trung tâm Y tế dự phòng Thành phố Hồ Chí Minh triển khai tiêm dịch vụ vắc xin Pentaxim (5 trong 1), ngay từ sáng sớm 26/12, nhiều phụ huynh đã đưa con em mình đến cơ sở này để xếp hàng chờ tới lượt được tiêm chủng. Mặc dù có khá đông người đến xếp hàng tại Trung tâm Y tế dự phòng thành phố Hồ Chí Minh để tiêm vắc xin Pentaxim cho con em mình nhưng không xảy ra tình trạng chen lấn, xô đẩy như tại Hà Nội.
Như vậy thực tế có khẳng định hiện tượng “sốt” vắc xin dịch vụ chủ yếu chỉ xảy ra tại một số thành phố lớn.
* Tổ chức tiêm khoa học, linh hoạt
Cục trưởng Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) Trương Quốc Cường cho biết: Trước tình hình khan hiếm vắc xin phối hợp 5 trong 1 phục vụ nhu cầu tiêm chủng dịch vụ của người dân, Cục Quản lý dược đã nhiều lần làm việc với đại diện nhà sản xuất, thống nhất số lượng vắc xin sẽ nhập khẩu về Việt Nam. Theo kế hoạch, sẽ có 200.000 liều vắc xin phối hợp 5 trong 1 (vắc xin Pentaxim do Công ty Sanofi Pasteur S.A, Pháp sản xuất) được cung cấp cho thị trường Việt Nam trong thời gian tới. Cụ thể, 160.000 liều trong tháng 12/2015 và 40.000 liều còn lại trong tháng 2/2016.
Hiện Viện Kiểm định Quốc gia vắc xin và sinh phẩm y tế đã kiểm định xong lô vắc xin nhập khẩu đầu tiên. Số vắc xin này sẽ được các công ty nhập khẩu phân phối ngay đến các trung tâm y tế dự phòng, cơ sở tiêm chủng vào cuối tháng 12/2015. Số lượng vắc xin còn lại sẽ tiếp tục được phân phối sau khi có kết quả kiểm định đạt yêu cầu của Viện Kiểm định quốc gia vắc xin và sinh phẩm y tế.
Phó Giáo sư - Tiến sĩ Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) nhấn mạnh: Sự việc chen lấn, xô đẩy để được tiêm vắc xin dịch vụ Pentaxim tại điểm 182 Lương Thế Vinh (Hà Nội) là do đây là lần đầu tiên phòng tiêm chủng này tổ chức tiêm vắc xin dịch vụ nên cách tổ chức chưa khoa học, thiếu hợp lý.
Để tránh lặp lại tình trạng trên, Bộ Y tế yêu cầu các điểm tiêm chủng phải linh hoạt trong khâu thủ tục cho các cháu nhỏ đến tiêm. Bộ đã đưa ra phương hướng là để người dân đăng ký tiêm trên website hoặc đăng ký trực tiếp. Tuy nhiên, dù đăng ký bằng hình thức nào thì cũng phải đảm bảo thuận lợi cho người dân và phải an toàn, trật tự; tuyệt đối không thuê người đi đăng ký. Trong lúc đăng ký, đề nghị người dân không bế trẻ em đi theo bởi vì trời lạnh trẻ dễ mắc các bệnh khác như viêm phổi rất nguy hiểm. Trên cơ sở đăng ký của các gia đình, các cơ sở tiêm chủng phải hẹn lịch tiêm rõ ràng với thời gian cụ thể để người dân không phải chờ đợi, xếp hàng.
Cục trưởng Trần Đắc Phu khẳng định: Bộ Y tế yêu cầu trước khi tiêm, các điểm tiêm phải tổ chức khám sàng lọc, tư vấn đúng theo qui định của Bộ Y tế. Trong quá trình tiêm nếu xảy ra bất cập phải giải quyết ngay, ví dụ như tăng bàn tiêm, tăng cường người hướng dẫn, khám và tư vấn. Đặc biệt, Bộ yêu cầu tất cả điểm tiêm dịch vụ tiếp tục tiêm vắc xin Quinvaxem miễn phí đồng thời giải thích rõ ràng để người dân không nên chờ đợi vắc xin dịch vụ mà có thể tiêm vắc xin Quinvaxem đúng lịch để tăng miễn dịch cho trẻ. Bên cạnh đó, các điểm tiêm phải tăng cường hoạt động theo dõi sau tiêm để có xử lý kịp thời.
Trước tình trạng trên, Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội thông báo về việc tổ chức tiêm vắc xin dịch vụ 5 trong 1 cho trẻ tại số 70 Nguyễn Chí Thanh, phường Láng Thượng, quận Đống Đa. Theo đó việc đăng ký sẽ được thực hiện qua mạng của Trung tâm Y tế dự phòng, từ ngày 29/12.
Hệ thống đăng ký dịch vụ tiêm chủng trực tuyến chính thức hoạt động từ 9 giờ thứ ba ngày 29/12/2015. Những trường hợp đăng ký thành công sẽ nhận được thông báo cụ thể về ngày, giờ đưa trẻ đi tiêm chủng. Thời gian triển khai tiêm chủng bắt đầu từ 7 giờ ngày 30/12/2015 (trừ ngày thứ bảy, chủ nhật và các ngày lễ)…/.
