Bảo đảm an toàn các tuyến đê trong mùa mưa bão

Trên địa bàn tỉnh hiện có 7 tuyến đê, được phân cấp từ IV đến III, với tổng chiều dài 48,2km. Trên các tuyến đê có 26 kè hộ bờ; 24 cống qua đê; 12 điếm canh đê; 3 hạt quản lý và 14 điểm kho, bãi, vật tư dự trữ phòng, chống lụt, bão. Các tuyến đê này có nhiệm vụ bảo vệ tài sản cho khoảng 27 vạn dân của 42 phường, xã; công trình hạ tầng cơ sở như trường học, bệnh viện, điện lực, viễn thông, hệ thống đường giao thông; các khu công nghiệp… Để bảo đảm an toàn cho các tuyến đê trong mùa mưa bão năm nay, hiện tỉnh ta đã hoàn thành việc xây dựng phương án hộ đê toàn tuyến.

Có mặt tại tuyến đê Hà Châu đoạn từ km5+750 đến Km6+200, chúng tôi nhận thấy khu vực này được đắp bằng thủ công nên thân đê yếu, mặt cắt đê nhỏ. Trong khi đó, phía sông là khúc cong, khi lũ lên xấp xỉ báo động cấp 1, dòng chảy thúc vào bờ sông cách chân đê khoảng 10-15m sẽ có nguy cơ làm lở bờ sông trực tiếp, uy hiếp đến an toàn của đê.

Theo ông Nguyễn Văn Hưng, Chi cục trưởng Chi cục Thuỷ lợi tỉnh thì đây chỉ là 1 trong 9 vị trí trọng điểm, xung yếu ở các tuyến đê của Thái Nguyên. Được biết, theo đánh giá hiện trạng công trình trước lũ của các cấp, ngành chức năng năm 2019, trên các tuyến đê của tỉnh còn có các vị trí trọng điểm, xung yếu khác như: kè xóm Soi vị trí từ km3+160 đến km3+698 tuyến đê Chã; tuyến đê chỉnh trang thành phố vị trí từ km0+000 đến km2+150. Ngoài ra, còn có các khu vực, vị trí xung yếu tại cống số 6 đê Chã và cống số 8 đê Tả Công đều chưa qua thử thách, kè Xuân Vinh tại km4+550 đến km4+850 tuyến đê Tả Công, sạt lở kè Soi Quýt từ km6+670 đến km7+620 tuyến đê Hà Châu, tổ mối thân đê tại km7+500 đến km7+800 tuyến đê Gang Thép, sạt lở bờ sông vị trí từ km15+720 đến km15+920 tuyến đê Hà Châu.

Nhằm đảm bảo cho các tuyến đê, ngành chức năng đã tham mưu với tỉnh xây dựng phương án cụ thể cho từng vị trí trọng điểm, xung yếu. Theo đó, nguồn nhân lực, vật lực đã được chuẩn bị sẵn sàng để ứng phó với các tình huống có thể xảy ra. Đơn cử với vị trí trọng điểm cấp tỉnh đoạn từ km5+750 đến Km6+200, trong tình huống xấu nhất là sạt lở bờ sông Cầu do mực nước sông lên cao, dòng chảy xiết thúc thẳng vào bờ đoạn sông cong làm cho bờ sông sạt lở… thì lực lượng công an xã Tiên Phong và T.X Phổ Yên sẽ phân luồng giao thông, cắm biển cấm các phương tiện giao thông đi trên đê khu vực xảy ra sự cố. Lực lượng chức năng sẽ sử dụng máy móc, nhân công xử lý vị trí bị sạt lở. Trong đó, máy móc được huy động là máy xúc đứng trên xà lan hoặc thuyền đưa đá xuống vị trí xử lý, còn nhân công để chuyển đá và buộc rọ… Hay như với tình huống có thể xảy ra là sự cố sạt lở mái kè Xuân Vinh, đê Tả Công, đoạn từ km4+550 đến km4+850, lực lượng chức năng cũng đã xây dựng phương án xử lý theo hướng không để nước mưa chảy vào các vết nứt của kè bằng cách đắp 2 gờ đất cao dọc theo hai bên mép vết nứt; khi trời mưa lấy rơm, rạ, bạt phủ lên vết nứt cho nước chảy ra hai bên gờ đất. Đồng thời thường xuyên kiểm tra, theo dõi các diễn biến tại khu vực này. Khi vết nứt phát triển nhanh cả về chiều rộng, chiều dài thì sẽ xử lý ngay bằng cách thả rồng hộ chân và bạt mái xoải…

Không chỉ có phương án đối với từng vị trí trọng điểm, xung yếu, tỉnh ta còn xây dựng phương án hộ đê toàn tuyến gồm Chã, Tả Công, Đô Tân - Vạn Phái, Hà Châu, Chỉnh Trang, Mỏ Bạch, Gang Thép. Phương án hộ đê sẽ được thực hiện với lực lượng tại chỗ gồm chính quyền sở tại, lực lượng kỹ thuật thuộc hạt quản lý các đê, lực lượng xung kích hộ đê… Bên cạnh đó, vật tư phương tiện sẽ do các xã có đê đi qua chuẩn bị và kết hợp với kho vật tư của các hạt quản lý đê. Về hậu cần, số lương thực phục vụ lực lượng hộ đê dự kiến được chuẩn bị đủ trong một tuần; các hướng đường vào ứng cứu cũng đã được tính toán cụ thể… Ông Ngô Văn Ban, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT nói: Hiện tại, vật tư dự trữ để ứng cứu hộ đê, kè đã được để trong các kho vật tư dự trữ thuộc Chi cục Thuỷ lợi và trên địa bàn các huyện, thành phố, thị xã. Tổng số vật tư được chuẩn bị gồm 3.620m3 đá hộc, trên 80.000 cái bao tải, trên 1.000 rọ thép cùng số lượng lớn bạt chống sóng, áo phao, cuốc, xẻng, phao cứu sinh…

Có thể thấy, phương án hộ đê năm 2019 đã được các cấp, ngành chức năng của tỉnh xây dựng rất cụ thể. Tuy nhiên, để các tuyến đê được bảo đảm an toàn trong mùa mưa bão năm nay và các năm tiếp theo, thì việc các ngành, huyện, thành phố, thị xã thực hiện nghiêm quy chế phối hợp trong công tác phòng ngừa, xử lý vi phạm pháp luật về đê điều là rất cần thiết. Đặc biệt là chỉ đạo UBND cấp xã có tuyến đê đi qua tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu, không để tình trạng lấn chiếm bờ, bãi và lòng sông, đổ phế thải ra sông, mở bến bãi, khai thác cát, sỏi trái phép…