Thực hiện Nghị quyết hội nghị lần thứ 3 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí”, 2 năm qua, dưới sự chỉ đạo của các cấp uỷ Đảng, chính quyền, công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí trên địa bàn huyện Đại Từ có chuyển biến tích cực. Bằng nhiều hình thức tuyên truyền, phổ biến, công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí đã đi vào chiều sâu, có hiệu quả thiết thực.
Để phòng ngừa tham nhũng, Đại Từ đã xây dựng chương trình hành động thực hiện Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí với các mục tiêu, giải pháp cụ thể. Trong đó nhấn mạnh đến tính tiên phong gương mẫu của các tổ chức đảng và đảng viên, thực hiện công khai, minh bạch các thủ tục hành chính về quy trình, thời hạn giải quyết các công việc, các khoản kinh phí, mua sắm tài sản công, công tác tổ chức cán bộ...
Trong lĩnh vực quản lý đất đai, tài nguyên huyện chỉ đạo thực hiện nghiêm các quy định về quản lý và sử dụng đất đai công sở, tài nguyên thiên nhiên. Việc giao đất cho các cơ quan, đơn vị, các công trình dự án bảo đảm đúng đối tượng, đúng diện tích được phê duyệt và sử dụng đúng mục đích. Việc quy hoạch các khu dân cư được thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng và tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định. Trong công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản, hàng năm, Ban Thường vụ Huyện uỷ đều cho ý kiến, thông qua kế hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng, giao HĐND huyện ra nghị quyết để UBND huyện tổ chức thực hiện. Danh mục các công trình được đầu tư xây dựng hàng năm đều được công khai, thực hiện nghiêm túc các quy định về đầu tư xây dựng cơ bản, không có công trình chỉ thầu sai, vượt giá quy định của Luật Đấu thầu.
Không chỉ công khai, minh bạch trong đấu thầu xây dựng, thẩm định quyết toán các dự án đầu tư mà các khoản đóng góp của nhân dân để xây dựng công trình cũng được huyện thực hiện công khai, dân chủ, đồng thời cử người giám sát chặt chẽ. Trong công tác thu, chi ngân sách, Đại Từ đã thực hiện đúng Luật Ngân sách Nhà nước và chủ động thực hiện quyền tự chủ về tài chính, biên chế, giao khoán kinh phí hoạt động cho 15 cơ quan, đơn vị trên địa bàn. Nhờ đó, các cơ quan, đơn vị đã chủ động được kinh phí, xây dựng được quy chế chi tiêu nội bộ, trong đó quy định tiết kiệm các khoản chi như tiền điện thoại, văn phòng phẩm, công tác phí, chè, nước.
Cùng với đó, huyện chú trọng công tác thanh kiểm tra để xử lý kịp thời các vụ việc tiêu cực, tham nhũng, lãng phí. 2 năm qua, huyện đã thành lập các đoàn kiểm tra tập trung vào các lĩnh vực trọng điểm, trong đó có kiểm tra việc tổ chức thực hiện khu tái định cư Nam Sông Công thuộc Dự án khai thác, chế biến khoáng sản Núi Pháo; việc chấp hành chế độ tài chính của các xã, thị trấn; về quản lý sử dụng các khoản đóng góp của nhân dân và học sinh xây dựng trường lớp… Qua đó đã phát hiện, xử lý nhiều vụ việc sai phạm như: 2 cán bộ kiểm lâm của Vườn Quốc gia Tam Đảo có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản; 1 trưởng xóm tại xã Tiên Hội đã thu, chi tiền điện sai quy định; sai phạm trong quản lý, sử dụng đất tại xã Văn Yên…
Đặc biệt, trong quý I/2009, huyện đã chỉ đạo thẩm định quyết toán ngân sách năm 2008 tại một số đơn vị trên địa bàn, qua thẩm định đã phát hiện một số đơn vị chi ngân sách không đúng với Luật Ngân sách, xử lý xuất toán trên 70 triệu đồng…
Tuy nhiên, cũng qua thực tế cho thấy việc triển khai thực hiện một số quy định của pháp luật về phòng ngừa tham nhũng, lãng phí trên địa bàn huyện còn chậm, hiệu quả chưa cao. Một số nơi còn lúng túng trong tổ chức thực hiện, nhất là việc minh bạch tài sản, thu nhập, việc tự phát hiện hành vi tham nhũng trong cơ quan, tổ chức, đơn vị để xử lý vẫn là khâu yếu...
