Tổ phó Tổ công tác chuyên trách cải cách TTHC của Thủ tướng, ông Ngô Hải Phan cho hay còn trên 5.400 thủ tục nữa cần rà soát.
Ông Ngô Hải Phan cho biết Bộ cơ sở dữ liệu quốc gia về TTHC được áp dụng tại 4 cấp chính quyền với trên 5.700 thủ tục hành chính, trên 9.000 văn bản và 100.000 biểu mẫu thống kê... đã được Thủ tướng cho công bố rộng rãi trên mạng dữ liệu quốc gia về TTHC.
Đến nay, Tổ công tác cũng đã hoàn thành gói rà soát độc lập 256 TTHC ưu tiên của 18 bộ, ngành và 6 địa phương để trình Chính phủ quyết định. Đặc biệt, cùng với việc rà soát độc lập, Tổ công tác chuyên trách đã sử dụng công cụ tính toán chi phí tuân thủ TTHC để từ đấy tính ra được lợi ích mang lại của việc cắt giảm những TTHC không cần thiết, không hợp lý.
Ông Phan cho hay ước tính ban đầu, số tiền tiết kiệm được cho người dân và cộng đồng doanh nghiệp để tái đầu tư phát triển sau khi đơn giản hóa 256 TTHC này là rất lớn nếu được Chính phủ thông qua.
Chúng ta đã bước vào giai đoạn 2 của Đề án, vậy đến nay các chuyên gia có thể tính toán được chi phí, tiền bạc sẽ tiết kiệm được cho xã hội?
Giai đoạn 1 đã cơ bản hoàn thành qua việc Thủ tướng cho công bố Bộ cơ sở dữ liệu quốc gia về TTHC trước 13 tháng. Bộ cơ sở dữ liệu này có giá trị đối với người dân trong việc tra cứu, tìm hiểu cũng như đối với cơ quan thực hiện rà soát, đồng thời sẽ được chính thức hóa sau năm 2010 khi mà các quy định được sửa đổi một cách toàn diện, thống nhất.
Đối với giai đoạn rà soát hiện nay, yêu cầu bắt buộc là đi đôi với việc đơn giản hóa tối thiểu 30% các quy định hiện hành về TTHC, phải bảo đảm cắt giảm được 30% chi phí tuân thủ TTHC cho người dân và doanh nghiệp. Thông qua việc hoàn thành chỉ tiêu này, chắc chắn chúng ta sẽ giúp doanh nghiệp và người dân giảm nhẹ được gánh nặng hành chính, tiết kiệm được nhiều tiền của và công sức, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh để thúc đẩy kinh tế xã hội phát triển.
Người dân, doanh nghiệp cùng tham gia
Xin ông cho biết doanh nghiệp và nhân dân phản hồi đối với quá trình đơn giản hóa TTHC này như thế nào?
Lần đầu tiên chúng ta mời nhân dân và doanh nghiệp cùng tham gia quá trình rà soát để cắt giảm TTHC. Vì thế, chúng tôi đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của doanh nghiệp, đặc biệt với những thủ tục ảnh hưởng trực tiếp và nhiều nhất đến đời sống, đến công việc, kinh doanh của người dân như các thủ tục về đất đai, đăng ký kinh doanh, thuế vụ, hải quan, cấp phép xây dựng, giao thông...
Việc kêu gọi người dân và doanh nghiệp trực tiếp tham gia đóng góp ý kiến, rà soát TTHC mà họ sẽ là đối tượng chịu sự điều chỉnh sau này sẽ đem lại cho cơ quan quản lý nhà nước cái nhìn toàn diện hơn, sát thực tiễn hơn. Với Đề án 30, Chính phủ đã mở ra một diễn đàn công khai, bình đẳng cho các bên cùng tham gia xây dựng cơ chế, chính sách. Trong đó, doanh nghiệp và người dân được xếp ở vị trí trung tâm vì họ vừa là người thụ hưởng chính sách vừa là người chịu sự điều chỉnh của chính sách.
Năm 2010 có ý nghĩa quyết định như thế nào đối với công cuộc cải cách TTHC, thưa ông?
Có thể nói, đây là năm trọng tâm, quyết định sự thành công hay không của giai đoạn 2, cũng là năm kết thúc Đề án vào ngày 31/12/2010. Khối lượng công việc rất nặng nề, vừa qua chúng ta mới lựa chọn 256 TTHC để rà soát, còn trên 5.400 TTHC nữa cần rà soát...
Theo kế hoạch, đến ngày 31/3/2010, các bộ, ngành địa phương sẽ gửi kết quả rà soát về Tổ công tác chuyên trách. Chúng tôi sẽ phối hợp với các chuyên gia, luật sư, cán bộ các bộ, ngành tổng hợp, phân tích, đánh giá rồi trình Chính phủ gói kiến nghị giai đoạn 2 với trên 5.400 TTHC, đồng thời kiên quyết báo cáo Thủ tướng phê bình những bộ, ngành, địa phương không hoàn thành chỉ tiêu rà soát, rà soát hình thức, chậm tiến độ…
"Vênh" thì phải "sửa"
Trong quá trình rà soát, sẽ không tránh khỏi sự “vênh” nhau giữa các các văn bản quy phạm pháp luật. Vậy giải quyết vấn đề này ra sao, thưa ông?
Đây là vấn đề sẽ phát hiện được trong quá trình thực hiện Đề án 30. Do đó, khi “đụng” các văn bản có sự “vênh” nhau, chúng tôi sẽ kiến nghị sửa đổi văn bản đó cho phù hợp, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống văn bản quy định về thủ tục hành chính.
Thưa ông, quy trình để sửa một đạo luật không phải lúc nào cũng nhanh chóng, dễ dàng?
Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật cho phép tùy từng trường hợp cụ thể, các cơ quan chức năng có thể áp dụng kỹ thuật một văn bản sửa nhiều văn bản và có thể áp dụng quy trình thủ tục rút gọn trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Mặt khác, từng nội dung đơn giản hóa đối với từng TTHC sau khi được Chính phủ thông qua thì các cơ quan chức năng được giao nhiệm vụ xây dựng dự thảo các văn bản quy phạm pháp luật để thực thi và phải có trách nhiệm tổ chức thực hiện đúng phương án đã được Chính phủ thông qua. Như vậy, sẽ rút ngắn được thời gian ban hành các văn bản này.
Việc ban hành các văn bản pháp quy và các loại TTHC sau khi có Nghị định về kiểm soát thủ tục hành chính của Chính phủ sẽ được thực thi như thế nào cho thực sự hiệu quả?
Để duy trì kết quả bền vững của Đề án 30 sau khi kết thúc vào cuối 2010, Chính phủ sẽ ban hành Nghị định về kiểm soát TTHC. Lúc này, việc xem xét TTHC không dừng lại ở các TTHC đã được ban hành mà cả với các văn bản, thủ tục đang trong giai đoạn dự thảo, theo 3 tiêu chí về sự cần thiết, tính hợp lý và tính hợp pháp.
Bên cạnh đó, cũng phải tính toán được nếu TTHC đó được ban hành thì chi phí cho việc tuân thủ là bao nhiêu, để từ đó quyết định có ban hành TTHC đó hay không. Nghị định kiểm soát TTHC cũng sẽ quy định cụ thể về hành vi được làm, không được làm, nghiêm cấm đối với cán bộ công chức, đồng thời tạo ra một cơ chế phản ánh, kiến nghị hiệu quả đến các cơ quan có trách nhiệm khi cán bộ cán bộ công chức làm không đúng, nhũng nhiễu nhân dân.
Kết thúc 2010, thủ tục và văn bản có trên cơ sở dữ liệu quốc gia sẽ có giá trị như bản gốc. Người dân có thể in mẫu đơn, mẫu tờ khai từ cơ sở dữ liệu này để tiến hành các TTHC, không nhất thiết phải đến cơ quan hành chính để lấy mẫu đơn, tờ khai.