Chủ tịch nước: Không được để xảy ra oan sai và bỏ lọt tội phạm

Sáng 19/1 tại Hà Nội, Tòa án Nhân dân tối cao đã tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2014 và triển khai nhiệm vụ công tác Tòa án năm 2015.

Tới dự có Chủ tịch nước, Trưởng ban Chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương Trương Tấn Sang; Đại tướng Trần Đại Quang, Ủy viên Bộ chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an; Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu; Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh, đại diện lãnh đạo các Bộ, ngành Trung ương, địa phương cùng lãnh đạo chủ chốt ngành tòa án trong cả nước tham dự.

Theo báo cáo của ngành Tòa án, năm 2014, các Tòa án triển khai thực hiện các nhiệm vụ công tác trong bối cảnh tình hình tội phạm chưa có chiều hướng giảm. Bên cạnh đó, Thẩm quyền của các Tòa án tiếp tục được mở rộng, số lượng án phải giải quyết rất lớn với trên 400.000 vụ, việc các loại; nhiều vấn đề liên quan đến tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân các cấp đòi hỏi phải được triển khai thực hiện để phù hợp với quy định của Hiến pháp 2013, các Nghị quyết của Quốc hội và tinh thần cải cách tư pháp theo chủ trương của Đảng, trong khi các điều kiện về nhân lực và vật lực của Tòa án Nhân dân các cấp chưa đáp ứng yêu cầu. Trong bối cảnh đó, ngành Tòa án đã xác định 4 giải pháp đột phá để nâng cao hiệu quả các mặt hoạt động của Tòa án cùng với sự nỗ lực cao nhất, tòa án nhân dân các cấp đã hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, nổi bật là: Tỷ lệ giải quyết các loại vụ án đạt cao (92,8%); án để quá hạn luật định, bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của thẩm phán đều giảm so với năm 2013; chất lượng tranh tụng tại các phiên tòa được nâng lên.

Nét mới là nhiều vụ án tham nhũng lớn, xã hội hết sức quan tâm, được đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh; trong quá trình xét xử, khi phát hiện tội phạm mới đã tiến hành khởi tố tại tòa hoặc xem xét lại tội danh một số hành vi phạm tội để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật; tích cực phối hợp với các cơ quan chức năng, kiểm tra, giám đốc một số vụ án hình sự có đơn kêu oan, nhìn chung được dư luận đồng tình ủng hộ, hoan nghênh.

Công tác hòa giải, đối thoại trong giải quyết các vụ việc dân sự, hành chính tiếp tục được tăng cường. Chủ động, tích cực triển khai công tác xây dựng pháp luật và hướng dẫn bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật trong xét xử; đã trình và được Quốc hội thông qua Luật phá sản, Luật Tòa án nhân dân sửa đổi, được Ủy ban thường vụ thông qua pháp lệnh trình tự, thủ tục áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại tòa án. Công tác xây dựng Đảng được quan tâm đẩy mạnh; đội ngũ cán bộ công chức Ngành Tòa án được kiện toàn, bổ sung; chất lượng được nâng lên cả về trình độ chuyên môn nghiệp vụ và phẩm chất đạo đức, lối sống. Cơ sở vật chất, trang thiết bị và phương tiện làm việc cho các Tòa án nhân dân từng bước được tăng cường. Ban Cán sự Đảng Tòa án Nhân dân tối cao phối hợp chặt chẽ và được sự ủng hộ nhiệt tình của các tỉnh ủy, thành ủy đã triển khai thi hành Hiến pháp năm 2013 và các nhiệm vụ cải cách tư pháp trong hệ thống Tòa án nhân dân kịp thời, có hiệu quả…

Thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước phát biểu chỉ đạo hội nghị, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang biểu dương những thành tích và kết quả quan trọng của Tòa án nhân dân các cấp trong năm qua đã góp phần giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và sự phát triển chung của đất nước.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Chủ tịch nước cho rằng năm 2014, ngành Tòa án vẫn còn một số chỉ tiêu công tác chưa đạt yêu cầu các Nghị quyết của Quốc hội đề ra; tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan vẫn còn nhiều, chưa khắc phục triệt để án quá hạn luật định do lỗi chủ quan của Thẩm phán; vẫn còn một số bản án quyết định không rõ ràng, gây khó khăn cho việc thực hiện. Một số cán bộ, công chức, nhất là cán bộ có chức danh tư pháp, trình độ năng lực còn yếu, chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ, có trường hợp bị xử lý kỷ luật. Việc thực hiện một số nhiệm vụ cải cách tư pháp còn chậm so với yêu cầu… Do đó, tại hội nghị này, Chủ tịch nước đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận, phân tích làm rõ nguyên nhân, nhất là nguyên nhân chủ quan để nghiêm túc rút kinh nghiệm và sớm đề ra các giải pháp khắc phục trong thời gian tới.

Cơ bản nhất trí phương hướng, nhiệm vụ công tác năm 2015 của Ngành Tòa án, Chủ tịch nước nhấn mạnh, năm 2015 bên cạnh thuận lợi cũng đối mặt với nhiều khó khăn thách thức, nhiệm vụ của ngành tòa án cũng hết sức nặng nề đòi hỏi có giải pháp cụ thể để thực hiện tốt các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội đáp ứng công tác cải cách tư pháp tring thời gian tới.

“Tòa án các cấp cần tiếp tục triển khai thực hiện tốt Hiến pháp 2013, Luật Tòa án Nhân dân sửa đổi và các Nghị quyết của Quốc hội, trong đó tập trung thực hiện 04 giải pháp đột phá đã đề ra là: Tiếp tục đổi mới thủ tục tranh tụng tại phiên tòa xét xử theo hướng thực chất, đảm bảo dân chủ, công khai, đúng quy định của pháp luật; Đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ, công chức; Làm tốt công tác tổng kết thực tiễn xét xử và đảm bảo áp dụng thống nhất pháp luật; Đẩy mạnh việc đổi mới thủ tục hành chính tư pháp trong hoạt động của Tòa án Nhân dân các cấp. Trong quá trình xét xử, yêu cầu cao nhất là bảo đảm ra bản án, quyết định đúng pháp luật, mang lại công lý cho mọi người, không được để xảy ra oan sai và bỏ lọt tội phạm. Khi tiến hành xét xử, Tòa án Nhân dân các cấp cần quán triệt sâu sắc 03 nguyên tắc quan trọng đã được Hiến định, là: Thẩm phán, Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật; tranh tụng trong xét xử được bảo đảm và quyền bào chữa của bị can, bị cáo, quyền bảo vệ lợi ích hợp pháp của đương sự được bảo đảm” – Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nói.

Chủ tịch nước cũng yêu cầu Ban Cán sự Đảng, Lãnh đạo Tòa án Nhân dân tối cao tiếp tục rà soát, thực hiện tốt các nhiệm vụ, công việc thuộc trách nhiệm của mình, tập trung vào việc xây dựng và hoàn thiện thể chế, nhất là đối với các Bộ luật về tư pháp và tố tụng tư pháp, đảm bảo hoàn thành đúng tiến độ, có chất lượng cao, thể chế hóa đầy đủ các quy định của Hiến pháp và quan điểm của Đảng về cải cách tư pháp và thực hiện quyền tư pháp, sớm triển khai Luật Tổ chức tòa án nhân dân (sửa đổi) để hoạt động của từng cấp Tòa án được thực hiện ổn định, nề nếp, theo đúng quy định của Luật. Đồng thời phải tăng cường và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, cơ sở vật chất cho Tòa án Nhân dân các cấp, khẩn trương xây dựng hoàn thiện các đề án theo tinh thần của cải cách tư pháp, chuẩn bị tốt nhân sự cho đại hội các cấp nhiệm kỳ mới qua đó tạo nên sự thay đổi căn bản và đồng bộ trong toàn hệ thống Tòa án nhân dân, góp phần vào việc “Xây dựng nền Tư pháp trong sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh, bảo vệ công lý, từng bước hiện đại, phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”.

Nhân dịp này, Chủ tịch nước và lãnh đạo Tòa án Nhân dân tối cao đã trao tặng Huân chương Lao động, Kỷ niệm chương Vì sự nghiệp Tòa án và Cờ thi đua của Chính phủ cho một số tập thể và cá nhân có đóng góp xuất sắc cho ngành Tòa án. Chủ tịch nước tin tưởng cán bộ, công chức và người lao động ngành Tòa án phát huy các kết quả đã đạt được, đoàn kết, vượt qua khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó, góp phần xây dựng hệ thống Tòa án nhân dân trong sạch, vững mạnh, xứng đáng với vị trí, vai trò là cơ quan bảo vệ công lý; củng cố, tăng cường lòng tin của nhân dân đối với cơ quan xét xử./.