Sáng 17-4, ngay sau phần phát biểu khai mạc của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (TVQH) khóa XIV mở đầu Phiên họp thứ 9 bằng việc cho ý kiến về việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân chủ trì, Phó Chủ tịch Phùng Quốc Hiển điều hành nội dung thảo luận.
Thay mặt Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo trước Ủy ban TVQH về 9 vấn đề đã được tiếp thu, chỉnh lý hoặc giải trình về dự thảo luật, trong đó có việc đề nghị thu hẹp đối tượng áp dụng của luật, tránh dàn trải trong điều kiện nguồn lực có thời hạn.
Cụ thể, Ủy ban Kinh tế cho rằng, để bảo đảm tính khả thi trong khả năng nguồn lực có hạn, dự thảo luật đã tiếp thu, bổ sung quy định về tiêu chí doanh nghiệp nhỏ và vừa như giảm mức trần về số lao động từ 300 xuống 200 người, bổ sung điều kiện lao động tham gia bảo hiểm xã hội, qua đó thu hẹp đối tượng doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) được hỗ trợ theo luật. Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, năm 2015, trong khoảng 480.000 doanh nghiệp đang hoạt động và có đăng ký mã số thuế, chỉ có 199.500 doanh nghiệp tham gia BHXH, chiếm khoảng 42% tổng số doanh nghiệp. Việc bổ sung tiêu chí lao động tham gia BHXH không chỉ thu hẹp đối tượng mà còn tạo cơ sở để DNNVV tuân thủ pháp luật về BHXH. Đối với các đối tượng có trọng tâm cũng đã quy định rõ hơn về đối tượng, điều kiện, nội dung hỗ trợ; làm rõ chủ thể thực hiện hỗ trợ và quy định cụ thể trách nhiệm của Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương.
Tổng thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc bày tỏ băn khoăn về đề nghị này, bởi cho rằng quy định như vậy sẽ khiến các doanh nghiệp chiếm phần lớn, cụ thể là 58% tổng số DNNVV chưa tham gia BHXH, sẽ bị thiếu “sân chơi”.
Đánh giá cao việc giải trình tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật lần này, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng đồng ý với đề nghị giảm mức trần lao động từ 300 xuống 200 người, bởi cho rằng hiện nay có nhiều người bắt đầu thành lập doanh nghiệp (khởi nghiệp) bằng cách sử dụng nhiều máy móc, nên không sử dụng nhiều lao động phổ thông. Vì thế, việc hạ điều kiện về số lượng lao động là hợp lý.
Nhất trí với Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu nhìn nhận, dự thảo luật lần này đã thể hiện tiếp thu nhiều ý kiến sau Hội nghị Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách. Tuy nhiên, Chủ nhiệm Nguyễn Văn Giàu lại nhấn mạnh, việc coi doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ là yếu thế có vẻ như chưa đúng, bởi các doanh nghiệp này chỉ sản xuất những mặt hàng đơn giản, các tập đoàn và doanh nghiệp đa quốc gia không sản xuất những sản phẩm đơn giản như vậy nên không có sự cạnh tranh.
Chủ nhiệm Nguyễn Văn Giàu nêu ví dụ về chính cơ sở sản xuất của một người nhà. Người này là chủ một cơ sở sản xuất săm lốp đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp bằng công nhận, có doanh thu khoảng 600 triệu đồng mỗi tháng, nhưng kê khai chỉ 100 triệu đồng/tháng để nhận mức khoán thuế 5 triệu đồng/tháng, đồng thời có thể “mềm mại” trong việc chấp hành quy định phòng cháy, chữa cháy, bảo vệ môi trường và quản lý thị trường. Cơ sở này không chỉ sản xuất săm lốp xe cung cấp cho thị trường Việt Nam, mà còn cung cấp sang cả các thị trường lân cận như Lào, Campuchia, tức là có quy mô không phải nhỏ.
Cũng trong buổi sáng 17-4, UBTVQH cho ý kiến về những vấn đề lớn trong tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Quy hoạch.
Chiều cùng ngày, Ủy ban TVQH cho ý kiến về việc chuẩn bị Kỳ họp thứ ba, Quốc hội Khóa XIV và cho ý kiến vào Đề án Việc làm của Tòa án Nhân dân.