Sáng 28-4, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 32 đã chính thức khai mạc tại Singapore. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự hội nghị này và tiếp đó đã cùng Lãnh đạo các nước ASEAN tham dự Phiên họp hẹp do Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long chủ trì.
Khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN 32, Thủ tướng Lý Hiển Long nhận định ASEAN đang bước vào giai đoạn phát triển mới trong bối cảnh tình hình khu vực và thế giới đang biến chuyển nhanh, do đó, cần tiếp tục tăng cường đoàn kết và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN. Với mục tiêu xây dựng một Cộng đồng ASEAN cùng chia sẻ thịnh vượng, mang lại lợi ích thiết thực cho từng thành viên, Thủ tướng Lý Hiển Long cho rằng cần nâng cao năng lực tự cường để đối phó với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống, thúc đẩy phát triển sáng tạo qua việc áp dụng công nghệ mới và triển khai hiệu quả hợp tác kinh tế thương mại, tìm kiếm cơ hội hợp tác trong các lĩnh vực mới.
Thủ tướng thông báo các Lãnh đạo ASEAN đã nhất trí thông qua Tuyên bố Tầm nhìn của các Nhà lãnh đạo ASEAN về một ASEAN tự cường và sáng tạo, Tuyên bố Lãnh đạo ASEAN về Hợp tác an ninh mạng và Tài liệu khái niệm về Mạng lưới các thành phố thông minh.
Trong Họp hẹp, trao đổi về phương hướng phát triển quan hệ đối ngoại của ASEAN, Lãnh đạo các nước một lần nữa nhấn mạnh tầm quan trọng của đoàn kết, thống nhất, khẳng định một ASEAN tự cường là nhân tố then chốt giúp Hiệp hội giữ vững vai trò trung tâm ở khu vực, có quan hệ quan hệ cân bằng, cùng có lợi với các đối tác, từ đó dẫn tới thành công trong xây dựng cấu trúc khu vực rộng mở, minh bạch và dựa trên luật lệ.
Nhân dịp này, Các Lãnh đạo ghi nhận thành công tốt đẹp của Hội nghị Cấp cao kỷ niệm ASEAN-Ấn Độ tháng 1/2018 và Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN-Australia tháng 3/2018, và nhất trí kế hoạch triển khai các hoạt động kỷ niệm 15 năm quan hệ chiến lược ASEAN-Trung Quốc và 45 năm quan hệ đối thoại ASEAN-Nhật Bản trong 2018.
Các nhà lãnh đạo hoan nghênh những tiến triển tích cực trên Bán đảo Triều Tiên, đánh giá cao việc các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN kịp thời ra Tuyên bố về tình hình Triều Tiên, trông đợi giải pháp hòa bình, bền vững cho việc phi hạt nhân hoá trên Bán đảo Triều Tiên.
Về Biển Đông, các Lãnh đạo nhấn mạnh cần đề cao tinh thần tự cường, duy trì lập trường và nguyên tắc về Biển Đông, trong đó cần đảm bảo an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không trong khu vực, tự kiềm chế, không có hành động đơn phương làm phức tạp tình hình, giải quyết hoà bình các tranh chấp trên cơ sơ tôn trọng luật pháp quốc tế, tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý, thực hiện nghiêm túc Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và nỗ lực hoàn tất xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Các lãnh đạo cho rằng việc hình thành một Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu quả và thực chất, ràng buộc, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS) sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo một cấu trúc khu vực minh bạch, dựa trên luật lệ và một khu vực Biển Đông hoà bình, ổn định.
Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhất trí với cách tiếp cận chung của ASEAN về quan hệ đối ngoại hiệu quả, thực chất với các Đối tác, khẳng định ASEAN cần tiếp tục giữ vững vai trò trung tâm ở khu vực trên cơ sở đẩy mạnh năng lực tự cường tập thể và đề cao đoàn kết, thống nhất và phát huy vai trò đầu tàu của ASEAN trong thúc đẩy liên kết kinh tế khu vực.
Trao đổi về tình hình khu vực và quốc tế, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng các Nhà lãnh đạo ASEAN bày tỏ hoan nghênh kết quả tích cực của cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều ngày 27-4, coi đây là bước tiến mới, quan trọng trong tiến trình phi hạt nhân hoá hoà bình trên Bán đảo Triều Tiên.
Về tình hình Biển Đông, Thủ tướng nhấn mạnh tình hình cơ bản ổn định nhưng còn diễn biến phức tạp, ASEAN cần tiếp tục giữ vững các nguyên tắc cơ bản và kiên định lập trường đã thống nhất về Biển Đông, nỗ lực thúc đẩy xây dựng một Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu quả, ràng buộc về pháp lý, vì một khu vực Biển Đông hoà bình, ổn định bền vững./.