Đồng Hỷ là huyện miền núi của tỉnh có trên 50% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, chủ yếu là người Mông, Dao, Tày, Nùng, Sán Chay, Sán Dìu... Xác định công tác giảm nghèo, đặc biệt là giảm nghèo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số là nhiệm vụ quan trọng, làm tiền đề bứt phá trong phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, những năm gần đây, Đồng Hỷ đã triển khai đồng bộ, hiệu quả các chính sách giảm nghèo bằng nhiều giải pháp phù hợp.
Lân Quan là một trong những xóm đặc biệt khó khăn của xã Tân Long với trên 130 hộ dân, gần 600 nhân khẩu, trong đó 95% dân số là đồng bào dân tộc Mông. Trước đây, cái đói, cái nghèo luôn đeo đẳng bà con nơi đây. Từ năm 2016, thực hiện các chính sách dân tộc, Lân Quan được Nhà nước quan tâm đầu tư xây dựng nhiều công trình thiết yếu như điện, đường, công trình thủy lợi, nhà sinh hoạt cộng đồng... Các hộ trong xóm được tập huấn kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, hỗ trợ cây, con giống để phát triển sản xuất.
Ông Dương Văn Lầu, Bí thư chi bộ xóm Lân Quan, cho biết: Trước đây, người Mông Lân Quan chỉ biết trồng ngô thì nay trên những triền núi, dải đồi đã xuất nhiều nhiều cây ăn quả như na, đào, cam. Đặc biệt, mô hình trồng đào ăn quả được bà con triển khai từ năm 2018 với 37 hộ dân tham gia có tổng diện tích 5ha, hiện nay đã cho thu hoạch, giá bán bình quân 30.000 đồng/kg tại vườn đã giúp bà con nơi đây có thêm thu nhập, ổn định cuộc sống.
Tìm lên vùng núi đá vôi xóm Trung Sơn, xã Quang Sơn - nơi trú ngụ của 110 hộ dân đồng bào dân tộc Mông, Tày, Nùng, Dao, chúng tôi cảm nhận được sự vui mừng, phấn khởi trong lời giới thiệu của Trưởng xóm Dương Văn Sình. Ông Sình bảo: Thực hiện Đề án phát triển kinh tế - xã hội, ổn định sản xuất và đời sống các xóm bản đặc biệt khó khăn có nhiều đồng bào dân tộc Mông sinh sống của tỉnh (Đề án 2037), đồng bào nơi đây được hỗ trợ trồng 3ha na dai. Nhận thấy cây na phát triển trên đất núi cho quả to, ngọt, cả xóm đã chuyển từ trồng ngô sang trồng na chất lượng cao.
Hiện nay diện tích trồng cây na ở xóm Trung Sơn đã được nhân rộng từ 3ha lên 38ha. Bà con áp dụng tốt khoa học kỹ thuật, năng suất, chất lượng quả đảm bảo, giá bán đạt 20.000 đồng/kg trở lên. Cây Na ở đây đã tạo được uy tín, thương lái đến tận nơi để thu mua nên ít phải đem đi chợ. Nhờ cây na, xóm Trung Sơn đã ra khỏi diện xóm đặc biệt khó khăn, toàn xóm hiện chỉ còn dăm, ba hộ nghèo.
Cùng với các mô hình trồng cây ăn quả bước đầu cho hiệu quả kinh tế, những năm gần đây, huyện Đồng Hỷ còn triển khai 48 mô hình kinh tế giúp bà con dân tộc thiểu số trên địa bàn giảm nghèo thông qua các chương trình hỗ trợ như: Chương trình 135, Đề án 3027, nguồn vốn của huyện và xã hội hóa... Qua đánh giá, nhiều mô hình đã đạt hiệu quả tốt, còn một số mô hình cây trồng đang trong giai đoạn kiến thiết cơ bản chưa đánh giá hết hiệu quả.
Ông Ngô Xuân Huy, Phó Chủ tịch UBND huyện cho rằng, một trong những giải pháp được được Đồng Hỷ khá thành công là thường xuyên mở các đợt kiểm tra, rà soát lại tỷ lệ hộ nghèo để tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến tình trạng nghèo ở từng gia đình, thôn xóm, từ đó, đề ra phương án giúp người dân thoát nghèo. Đối với những hộ thiếu vốn, huyện chỉ đạo rà soát, xác định rõ nhu cầu vay vốn của từng hộ, phối hợp chặt chẽ với các ngân hàng trên địa bàn tạo điều kiện cho hộ nghèo, cận nghèo, mới thoát nghèo được vay vốn tín dụng ưu đãi.
Tính đến hết năm 2021, Chi nhánh Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện Đồng Hỷ đã hỗ trợ vay vốn tín dụng ưu đãi cho gần 1.800 hộ nghèo, hộ nghèo dân tộc thiểu số và gần 2.600 hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo.
Qua rà soát theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022-2025, Đồng Hỷ hiện còn 2.396 hộ nghèo chiếm tỷ lệ 9,81% và 1.575 hộ cận nghèo chiếm 6,45%. Để đẩy mạnh công tác giảm nghèo và giảm nghèo bền vững, thời gian tới, huyện Đồng Hỷ sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về giảm nghèo. Trong đó, huyện chú trọng công tác đào tạo nghề, tạo việc làm, hỗ trợ hộ nghèo vay vốn tín dụng ưu đãi, nhân rộng các mô hình giảm nghèo hiệu quả; huy động mọi nguồn lực hỗ trợ hộ nghèo phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập, cải thiện cuộc sống, góp phần đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn...
