Vài năm trở lại đây, việc sử dụng năng lượng mặt trời để chiếu sáng nhằm tiết kiệm điện, giảm thiểu tác động tới môi trường đã trở thành xu hướng được nhiều bà con trên địa bàn huyện vùng cao Võ Nhai, đặc biệt là ở các khu vực vùng sâu, vùng xa đón nhận.
Thời gian gần đây, gần 2,5km trên tuyến đường Tràng Xá - Đèo Nhâu qua địa bàn xóm Nhâu, xã Liên Minh (Võ Nhai) đã được bà con địa phương đầu tư hệ thống đèn chiếu sáng liên tục trong 10-12 tiếng mỗi ngày, từ khoảng 6 giờ chiều đến sáng hôm sau. Hệ thống chiếu sáng này không chỉ giúp người dân đi lại an toàn mà còn góp phần bảo đảm an ninh trật tự ở địa bàn xóm vùng sâu còn nhiều khó khăn này.
Khác với những tuyến đường Thắp sáng làng quê khác, toàn bộ hơn 30 bóng đèn chiếu sáng trên tuyến đường Tràng Xá - Đèo Nhâu đều sử dụng năng lượng mặt trời thay vì điện lưới Quốc gia như thông thường. Với công suất từ 200-300W mỗi bóng, hệ thống này giúp bà con xóm Nhâu tiết kiệm số tiền khá lớn, lên tới 50 triệu đồng mỗi năm so với sử dụng đèn điện thông thường.
Ông Nguyễn Hữu Phòng, Bí thư Chi bộ xóm Nhâu chia sẻ: Bà con chúng tôi đã họp bàn rất kỹ trước khi quyết định đầu tư các bóng đèn năng lượng mặt trời. Dù chi phí đầu tư ban đầu khá cao, lên tới khoảng 40 triệu đồng, nhưng hệ thống chiếu sáng này có ưu điểm là không cần đấu nối dây điện nên rất dễ lắp đặt. Đồng thời, có thể hẹn giờ tắt/bật nên rất thuận tiện trong vận hành. Đặc biệt, đèn năng lượng mặt trời không dùng điện lưới nên bà con không phải góp tiền chi trả tiền điện mỗi tháng cho hệ thống này.
Thiết bị chiếu sáng dùng năng lượng mặt trời thường được gọi là đèn năng lượng mặt trời gồm các thành phần: Tấm cảm quang, ắc quy tích điện và đèn led chiếu sáng được tích hợp gọn nhẹ và dễ lắp đặt. Thiết bị này hoạt động trên nguyên lý hấp thụ ánh sáng mặt trời qua tấm cảm quang, chuyển thành điện năng lưu trữ trong ắc quy để chiếu sáng.
Mỗi bộ thiết bị đèn năng lượng mặt trời được tính toán để có thể tích điện và chiếu sáng trong khoảng thời gian từ 10-12 tiếng mỗi ngày. Người dùng có thể bật đèn chiếu sáng cả đêm mà không lo về giá điện như các sản phẩm đèn điện thông thường. Đèn có cảm biến tự động chiếu sáng khi trời tối và tắt khi trời sáng hoặc người dùng có thể chủ động điều khiển trực tiếp thông qua điều khiển từ xa đi kèm mỗi bộ thiết bị để bật/tắt hoặc tăng/giảm độ sáng, hẹn giờ bật/tắt theo nhu cầu.
Tuy chưa có thống kê đầy đủ về số lượng người dân trên địa bàn huyện vùng cao Võ Nhai sử dụng đèn năng lượng mặt trời để chiếu sáng nhưng thực tế cho thấy, các thiết bị “xanh” này đang ngày càng phổ biến và trở thành xu thế của người dân để tiết kiệm điện trong sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp hoặc sử dụng tại một số nơi không thuận tiện cho việc kéo đường dây điện lưới.
Từ đầu năm tới nay, anh Đường Đại Dương - một hộ kinh doanh ở thị trấn Đình Cả đã nhận được yêu cầu lắp đặt gần 300 bộ thiết bị chiếu sáng sử dụng năng lượng mặt trời.
Với giá bán lẻ từ 500 nghìn đồng đến hơn 1 triệu đồng/bộ thiết bị, đèn năng lượng mặt trời được bán khá phổ biến trong các cửa hàng kinh doanh đồ điện. Chỉ tính từ đầu năm tới nay, anh Đường Đại Dương - một hộ kinh doanh nhỏ ở thị trấn Đình Cả (Võ Nhai) đã nhận được yêu cầu lắp đặt tới gần 300 bộ thiết bị chiếu sáng sử dụng năng lượng mặt trời. Khách hàng của anh Dương phần lớn là người dân ở các xóm vùng sâu, vùng xa, có nhu cầu dùng để thắp sáng sân vườn, trong nhà hoặc các trang trại có nhu cầu giảm chi phí tiền điện và một số ít người dân có nhu cầu lắp đặt hệ thống chiếu sáng tại một số nơi không tiện kéo đường dây điện lưới.
Anh Dương cho hay: Tôi nhận được phản hồi khá tốt từ phía người dùng đèn năng lượng mặt trời nên quyết định sẽ thử nghiệm sử dụng năng lượng mặt trời cho các thiết bị khác tiêu thụ nhiều điện năng hơn như: Tivi, tủ lạnh, lò vi sóng… Khi chọn được thiết bị phù hợp, ổn định, thí điểm sử dụng tốt, tôi sẽ giới thiệu và bán ra thị trường để phục vụ bà con có nhu cầu.
Còn ông La Văn Đức, người dân xóm Na Phài, xã Phú Thượng đánh giá: Tôi sử dụng đèn năng lượng mặt trời được 6 tháng và thấy rất hài lòng vì có thể tiết kiệm được một phần chi phí tiền điện trong khi vẫn bảo đảm chiếu sáng cho cả gia đình.
Điện lực Võ Nhai hiện có khoảng 19,6 nghìn khách hàng có hợp đồng sử dụng điện với điện năng tiêu thụ trung bình khoảng 5,2 triệu kWh/tháng. Vào cao điểm mùa nắng nóng (tháng 7-8 hàng năm), hệ thống của đơn vị thường rơi vào tình trạng quá tải do nhu cầu tiêu thụ điện tăng cao. Việc người dân trên địa bàn quan tâm sử dụng năng lượng mặt trời để thắp sáng nhận được sự ủng hộ cao của Điện lực Võ Nhai nhằm giảm tải cho hệ thống trong bối cảnh nhu cầu sử dụng điện của người dân ngày càng tăng cao.
Ông Hoàng Văn Tuyến, Phó Giám đốc Điện lực Võ Nhai cho biết: Đây là giải pháp tốt, có ý nghĩa bảo vệ môi trường và giảm tải cho hệ thống điện lưới. Để hỗ trợ bà con sử dụng điện năng lượng mặt trời, thời gian qua, chúng tôi đã tạo điều kiện cho người dân có thể lắp đặt đèn chiếu sáng công cộng tại một số cột điện do đơn vị quản lý. Hiện, Điện lực Võ Nhai đang triển khai thí điểm hệ thống điện năng lượng mặt trời công suất lớn tại một số hộ dân trên địa bàn, với khả năng đấu nối và bán lại lượng điện gia đình không dùng hết cho ngành Điện.
